Αναζήτηση
Δύσκολα θα εντοπίσει κανείς άρθρα διεθνών συμβάσεων και συμφωνιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα που να μην θεωρούνται άγνωστες λέξεις στις φυλακές της «μοναδικής δημοκρατίας» της Μέσης Ανατολής, Ισραήλ.
Ενώ το Ισραήλ κυνηγάει την τελική νίκη στον πόλεμο με τη Χαμάς, κάνοντας χρήση ακόμα και τακτικών εθνοκάθαρσης, νέα έκθεση αποκαλύπτει πως το ισραηλινό κράτος ειδικά μετά την 7η Οκτωβρίου 2023 έχει κάνει τον βίο αβίωτο σε χιλιάδες Παλαιστινίους, δίχως να κάνει κανένας οργανισμός τίποτα.
Η έκθεση «Καλώς Ήρθατε στην Κόλαση» του B’Tselem, ενός ισραηλινού φορέα που τεκμηριώνει παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Παλαιστινιακά εδάφη, φέρνει στη επιφάνεια 55 μαρτυρίες Παλαιστίνιων που φυλακίστηκαν δίχως καμία κατηγορία!
Από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έως τις αρχές Ιουλίου 2024, το Ισραήλ συνέλαβε χιλιάδες Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας, στη Δυτική Όχθη και στο εσωτερικό του Ισραήλ. Για τους Παλαιστίνιους κρατούμενους υπό ισραηλινή κράτηση, η ζωή άλλαξε εντελώς το πρωί της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου.
Η αλλαγή έγινε αισθητή σε όλες τις φυλακές ταυτόχρονα και εφαρμόστηκε σε όλους τους Παλαιστίνιους κρατούμενους – αυτούς που ήταν φυλακισμένοι πριν από την επίθεση της Χαμάς και όσους συνελήφθησαν από εκείνη την ημέρα και μετά, είτε είναι από τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη ή το Ισραήλ, και ανεξάρτητα από το αν συμμετείχαν στην επίθεση.
Ενώ λίγο πριν τον πόλεμο, ο συνολικός αριθμός των Παλαιστινίων στις ισραηλινές φυλακές ήταν 5.192, τον Ιούλιο του 2024 είχε ανέβει σε 9.623 οι ισραηλινές φυλακές ήταν υπερπλήρεις ακόμη και πριν από τις 7 Οκτωβρίου, με τους Παλαιστίνιους κρατούμενους να κρατούνται σε στενές συνθήκες.
Οι μαρτυρίες τους αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα της βιαστικής μετατροπής περισσότερων από 12 ισραηλινών φυλακών -στρατιωτικών και πολιτικών- σε ένα δίκτυο στρατοπέδων αφιερωμένων στην κακοποίηση κρατουμένων ως θέμα πολιτικής.
«Οι εγκαταστάσεις στις οποίες κάθε τρόφιμος υπόκειται σκόπιμα σε σκληρό, ανελέητο πόνο και ταλαιπωρία λειτουργούν ως de facto στρατόπεδα βασανιστηρίων» αναφέρει η έκθεση.
Μόλις ξέσπασε ο πόλεμος, η αρμόδια Ισραηλινή υπηρεσία τις φυλακές κήρυξε μια νέα πολιτική «lockdown» που είχε σχεδιαστεί για να μειώσει στο ελάχιστο τις μετακινήσεις των Παλαιστινίων κρατουμένων και να τους αποκόψει όσο το δυνατόν περισσότερο από τον έξω κόσμο.
Ούτε επαφή με δικηγόρο και οικογένεια
Ενώ το δικαίωμα στην νομική εκπροσώπηση κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR), και απορρέει από το άρθρο 27 της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, ενώ και η Αρχή 18(1) του Σώματος Αρχών του ΟΗΕ για την Προστασία όλων των Προσώπων υπό Οποιαδήποτε Μορφή Κράτησης ή Φυλάκισης κατοχυρώνει το δικαίωμα των κρατουμένων να επικοινωνούν με νομικούς συμβούλους, οι Ισραηλινίες φυλακές έχουν δικό τους «θεό».
Με το ισραηλινό Διάταγμα Φυλακών, οι κρατούμενοι «ασφάλειας» υπόκεινται σε ευρείς περιορισμούς στην επαφή με τον έξω κόσμο, συμπεριλαμβανομένων αδειών φυλακής, επισκέψεων, συζυγικών και άλλων, και τηλεφωνικών κλήσεων.
Μετά τις 7 Οκτωβρίου, οι περιορισμένες δυνατότητες που είχαν οι κρατούμενοι για τη διατήρηση κάποιου είδους επαφής με τον έξω κόσμο περιορίστηκαν τάχιστα. Οι οικογενειακές επισκέψεις ακυρώθηκαν εντελώς και οι συναντήσεις με νομικούς συμβούλους απορρίφθηκαν για ολοένα μεγαλύτερη διάρκεια, που έφτασαν τις 180 ημέρες, με το πρόσχημα των «δυναμικών αναγκών επί τόπου».
Οι περισσότεροι από τους μάρτυρες που ερωτήθηκαν για αυτήν την αναφορά δεν είδαν τους δικηγόρους τους ούτε μία φορά κατά τη διάρκεια της φυλάκισής τους.
Κατασχέθηκαν ακόμα και σαπούνια και ρούχα
Το δικαίωμα διατήρησης προσωπικής περιουσίας σε κελί απορρέει από την υποχρέωση εξασφάλισης επαρκούς ζωής υπό κράτηση και εκφράζεται τόσο στο διεθνές όσο και στο εσωτερικό δίκαιο.
Ένα από τα πρώτα βήματα που έκαναν οι αρχές των φυλακών μόλις ξεκίνησε ο πόλεμος ήταν η κατάσχεση όλης της κοινής και προσωπικής περιουσίας που κρατούσαν οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι στα κελιά τους.
Καθώς οι κρατούμενοι αντιμετώπιζαν συρρίκνωση των χώρων διαβίωσης και υποβαθμισμένες συνθήκες διαβίωσης, έμειναν επίσης χωρίς αλλαγή ρούχων και παπουτσιών, βραστήρες, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, σαπούνι, καθαριστικά και ακόμη και τρόφιμα που είχαν αγοράσει από την καντίνα.
Στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον
Η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων χειροτέρεψε τα πράγματα, δημιουργώντας απάνθρωπες συνθήκες στα κελιά της φυλακής που ξεπερνούσαν τις δυνατότητες, όπου πολλοί κρατούμενοι αναγκάζονταν να κοιμούνται στο πάτωμα. Η «ζωή ρουτίνας» διαταράχθηκε απότομα και οι ελάχιστες συνθήκες διαβίωσης που παρείχαν μέχρι τότε στους κρατούμενους μειώθηκαν μέχρι να τους αρνηθούν ουσιαστικά. Η παρακάτω μαρτυρία αντικατοπτρίζει αυτές τις δραστικές αλλαγές:
Οι μαρτυρίες δείχνουν ότι η πληρότητα των κελιών υπερδιπλασιάστηκε. Τα κελιά που προορίζονταν για έξι κρατούμενους «φιλοξενούσαν» 12 έως 14 κρατούμενους κάθε φορά, με τους «περισσότερους» κρατούμενους να αναγκάζονται να κοιμούνται στο πάτωμα, μερικές φορές χωρίς στρώμα ή κουβέρτα.
«Μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, […] η διοίκηση της φυλακής μας τιμωρούσε συλλογικά σε τακτική βάση. Το πρώτο πράγμα ήταν η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων σε κάθε κελί από έξι σε 14. Αυτό σήμαινε μειωμένη ιδιωτικότητα και πολύ μεγαλύτερη αναμονή για τη χρήση της τουαλέτας στο κελί. Επιπλέον, οι νέοι κρατούμενοι που ήρθαν στο κελί έπρεπε να κοιμούνται στο πάτωμα, γιατί υπήρχαν μόνο τρεις κουκέτες» θα έλεγε κάτοικος της Ανατολικής Ιερουσαλήμ.
Συνεχείς έλεγχοι καθημερινά
Μια άλλη σημαντική αλλαγή στις διαδικασίες των φυλακών από τις 7 Οκτωβρίου αφορά τη συχνότητα των ονομαστικών κλήσεων -έλεγχοι- και των ερευνών σε κελιά και τον τρόπο διεξαγωγής τους.
Αυτές οι πρακτικές δεν εξυπηρετούν πλέον τον αρχικό τους σκοπό, και έχουν γίνει μια ευκαιρία για τους δεσμοφύλακες να εξαπολύσουν σοβαρή βία και ένα άλλο εργαλείο για τον εξευτελισμό και τον εξευτελισμό των κρατουμένων.
Η ονομαστική κλήση γινόταν τρεις έως πέντε φορές την ημέρα και μερικές φορές περιλάμβανε έρευνα στο κελί. Οι περισσότεροι από τους μάρτυρες ανέφεραν ότι οι κρατούμενοι αναγκάζονταν να συνωστίζονται μαζί, κοιτάζοντας τον τοίχο, με τα κεφάλια τους σκυμμένα στο πάτωμα και τα χέρια τους δεμένα στο πίσω μέρος του λαιμού τους, σε ορισμένες περιπτώσεις γονατισμένοι σε προσκύνηση όπως κατά τη διάρκεια της προσευχής.
Σε αντίθεση με το παρελθόν, οι έρευνες σε κελιά έγιναν καθημερινό φαινόμενο, παρόλο που τα κελιά είχαν σχεδόν αδειάσει πλήρως από προσωπικά αντικείμενα. Οι κανόνες για την ονομαστική κλήση άλλαξαν επίσης εντελώς. Κάθε τρόφιμος έπρεπε να σταθεί όρθιος, να βάλει και τα δύο του χέρια στο κεφάλι και να λυγίσει το λαιμό του. Ένας από τους φρουρούς διάβασε τα ονόματα από το μεγάφωνο και κάθε κρατούμενος έπρεπε να απαντήσει ότι ήταν παρών.
Απαγορεύεται το φως
Η Τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης ορίζει ρητά ότι η κράτηση κρατουμένων σε εγκαταστάσεις χωρίς φως της ημέρας απαγορεύεται και συνιστά μια μορφή σκληρότητας. Η γενική πολιτική που εφαρμόστηκε στις φυλακές μετά τις 7 Οκτωβρίου, για υποτιθέμενους λόγους ασφαλείας, περιελάμβανε τη διατήρηση των κρατουμένων σε κελιά χωρίς φωτισμό σε όλες τις φυλακές.
Οι κρατούμενοι κρατούνταν στο σκοτάδι όλη την ημέρα, εκτός από την ονομαστική κλήση. Σε πτέρυγες όπου σχεδόν δεν διαπερνά το φως της ημέρας, δυσκολεύονταν να πλοηγηθούν σε χώρους λόγω της παντελούς έλλειψης φωτισμού. Καθώς τους αρνήθηκαν επίσης ένα διάλειμμα καθαρού αέρα στην αυλή, παρέμειναν στο σκοτάδι για μέρες και εβδομάδες.
