Η εισβολή στο Κουρσκ ήταν μία κίνηση που αιφνιδίασε τους Ρώσους και έπληξε σοβαρά το προφίλ του Πούτιν. Ο λόγος είναι ότι ο Ρώσος πρόεδρος όλα αυτά τα χρόνια πέραν της οικονομικής ανάπτυξης, εγγυάται για την προστασία της χώρας από κάθε εξωτερικό εχθρό.
Από την άλλη πλευρά, ο Ζελένσκι βλέποντας πως η Δύση δεν πρόκειται να αλλάξουν την στρατηγική τους, αλλά και ότι στο εσωτερικό οι πολίτες ζητούν να βρεθεί μία λύση και να σταματήσει ο πόλεμος, θέλησε μέσω της αστραπιαίας επίθεσης σε διάφορες ρωσικές συνοριακές περιοχές να πάρει το «πάνω χέρι» και να συμμετάσχει σε «δίκαιες» συνομιλίες.
Ο στόχος του Ζελένσκι
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, o Μιχαήλο Ποντόλιακ, ο σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου, έγραψε στο Telegram ότι «Πρέπει να προκαλέσουμε σημαντικές τακτικές ήττες στη Ρωσία», ενώ ο ίδιος πρόσθεσε ότι «Στην περιοχή του Κουρσκ, βλέπουμε καθαρά πώς το στρατιωτικό εργαλείο χρησιμοποιείται αντικειμενικά για να πείσει τη Ρωσική Ομοσπονδία να μπει σε μια δίκαιη διαδικασία διαπραγματεύσεων.»
«Έχουμε αποδεδειγμένα, αποτελεσματικά μέσα εξαναγκασμού. Εκτός από τα οικονομικά και τα διπλωματικά … πρέπει να προκαλέσουμε σημαντικές τακτικές ήττες στη Ρωσία». Ο Podolyak έκανε τα σχόλιά του καθώς φαινόταν ότι η Ουκρανία είχε αποκόψει σε μεγάλο βαθμό μια σημαντική περιοχή της περιοχής Glushovsky του Κουρσκ και τα ρωσικά στρατεύματα εκεί, αφού ανατίναξε δύο σημαντικές γέφυρες στον ποταμό Seim.
H στιγμή που ανατινάχτηκε η γέφυρα Σέιμ στην περιοχή Κουρσκ
Украинские военные разрушили мост через реку Сейм в Курской области, утверждают местные власти. Как пишет «Би-би-си» со ссылкой на региональные телеграм-каналы, в результате от сообщения отрезаны более 20 населённых пунктов, эвакуация их жителей посуху теперь невозможна.… pic.twitter.com/Ia01dQVtJw
— ЭХО (@echofm_online) August 16, 2024
Εντείνεται η επίθεση της Ρωσίας στο Ντονέτσκ
Σε μια ενημέρωση την Πέμπτη, το Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου (Institute for the Study of War thinktank) έγραψε: «Οι ρωσικές δυνάμεις διατηρούν τον σχετικά υψηλό επιθετικό τους ρυθμό στην περιφέρεια Ντονέτσκ.
Γεγονός που αποδεικνύει ότι η ρωσική στρατιωτική διοίκηση συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στις προόδους στην ανατολική Ουκρανία, ακόμη και όταν η Ουκρανία πιέζει τις ρωσικές δυνάμεις εντός της περιφέρειας Κουρσκ».
Τι αναφέρουν Αμερικανοί και Βρετανοί αξιωματούχοι
Φαίνεται, ωστόσο, ότι δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή στην άρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να επιτρέψει στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους Storm Shadow που προμηθεύτηκαν οι Βρετανοί εναντίον στόχων εντός της Ρωσίας, γεγονός που υποδηλώνει μια λεπτή πράξη ισορροπίας.
Οι ΗΠΑ μέχρι στιγμής έχουν επίσης θεωρήσει την εισβολή ως μια προστατευτική κίνηση στην οποία είναι σκόπιμο το Κίεβο να χρησιμοποιήσει αμερικανικό εξοπλισμό, δήλωσαν αξιωματούχοι στην Ουάσινγκτον. Εξέφρασαν όμως ανησυχίες για επιπλοκές καθώς τα ουκρανικά στρατεύματα προωθούνται περαιτέρω σε εχθρικό έδαφος.
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε στο Reuters ότι αν η Ουκρανία άρχιζε να καταλαμβάνει ρωσικά χωριά και άλλους μη στρατιωτικούς στόχους χρησιμοποιώντας αμερικανικά όπλα και οχήματα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι επεκτείνει τα όρια που έχει επιβάλει η Ουάσινγκτον, ακριβώς για να αποφευχθεί οποιαδήποτε αντίληψη μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ Νατο-Ρωσίας.
Γιατί ο Ζελένσκι τα ρισκάρει όλα για όλα
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας βρίσκεται ενώπιον πολλών προβλημάτων, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στο εξωτερικό. Σε ότι αφορά το εσωτερικό, τόσο οι πολίτες, όσο και οι στρατηγοί ζητούν να βρεθεί μία λύση για τον τερματισμό του πολέμου. Εδώ όμως υπάρχει ένα πρόβλημα, καθώς ο Ζελένσκι γνωρίζει πως αν καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν θα μπορεί να ξεκινήσει τις συνομιλίες από κοινή αφετηρία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής
Σύμφωνα με το The Times, μετά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Ζελένσκι κατάλαβε πως δεν θα καταφέρει να βάλει σύντομα τη χώρα στο ΝΑΤΟ. Και δεύτερον ότι ο Μπάιντεν αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα για να μπορέσει να τον υποστηρίξει και να κάνει δεκτά τα αιτήματα του.
Κατέληξε, λοιπόν σε δύο συμπεράσματα. Η χώρα έπρεπε να πολεμήσει τους Ρώσους με διαφορετικό τρόπο. Δεν μπορούσε άλλο να ακολουθεί τις οδηγίες των Δυτικών για να λαμβάνει το στρατιωτικό πακέτο από το εξωτερικό. Άλλωστε, το αντάλλαγμα για την λήψη της βοήθειας ήταν όχι περαιτέρω κλιμάκωση και καμία επίθεση στο ρωσικό έδαφος. Αυτά τα όρια τα έβαλε το ΝΑΤΟ και η Δύση μετά από τις πιέσεις του Πούτιν, προκειμένου να μην οδηγηθεί σε Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το σύμφωνο αυτό είχε εξαντλήσει την Ουκρανία, με το στρατό να μειώνεται όλο και περισσότερο. Έτσι ο Ζελένσκι έλαβε την απόφαση και έξι από τις καλύτερες ουκρανικές ταξιαρχίες, συμπεριλαμβανομένης της ρηξικέλευθης 82ης Αερομεταφερόμενης Επίθεσης, άρχισαν να εξαπλώνονται γρήγορα στο Κουρσκ, ένα στρατηγικά ζωτικό τμήμα της Ρωσίας. Ο περιορισμός της διάδοσης των πληροφοριών γύρω από την εισβολή ήταν αξιοσημείωτη, καθοδηγούμενη από την ανάγκη να αποκρουστεί οποιαδήποτε δυτική ανάμειξη, να αποφευχθούν οι δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με το τι σχεδιάζει ο Ζελένσκι.
Ο Ζελένσκι θέλει να αναγκάσει τον Πούτιν να μετακινήσει στρατεύματα από την ανατολική Ουκρανία για τη φύλαξη του Κουρσκ – και έτσι να φέρει τον Ρώσο ηγέτη αντιμέτωπο με την πολιτικά δυσάρεστη επιλογή της αύξησης του αριθμού των στρατευμάτων με μια γενική κινητοποίηση.
Οι εσωτερικές εξελίξεις
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Spectator, η εισβολή στο Κουρσκ εξέπληξε ακόμα και τους Ουκρανούς. Όταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέσυρε επίλεκτες μονάδες από την περιοχή του Ντονέτσκ, το πιο αιματοβαμμένο σημείο της πρώτης γραμμής, για να τις επανατοποθετήσει στα ρωσικά σύνορα, η αρχική αντίδραση ήταν οργή. Το κλίμα στη συνέχεια άλλαξε σε πανηγυρισμό όταν η επιχείρηση αποδείχθηκε ότι ήταν η πρώτη στρατιωτική επιτυχία της Ουκρανίας εδώ και πολύ καιρό.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 44% των Ουκρανών πολιτών υποστήριξε τις «ειρηνευτικές συνομιλίες» με τη Ρωσία, αν και με απροθυμία για παραχωρήσεις. Παρόλα αυτά αν έρθουν οι συνομιλίες, πόσο ισχυρό θα είναι το χέρι του Ζελένσκι; Η πιο πρόσφατη επιτυχία του ήταν η απελευθέρωση της περιοχής του Χάρκοβο και της Χερσώνας το 2022, και η πολυαναμενόμενη αντεπίθεση της Ουκρανίας κατέληξε σε αποτυχία πέρυσι.
Τώρα αντιμετωπίζει την προοπτική μιας προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ που θα στερήσει από την Ουκρανία την κύρια στήριξή της και θα αναγκάσει τις διαπραγματεύσεις. Αν ο Ζελένσκι είχε ακόμα χαρτιά να παίξει, έπρεπε να τα παίξει τώρα. Για αυτό και αποφάσισε να εισβάλλει στο Κουρσκ.
Πώς αντέδρασε ο Πούτιν
Από την πλευρά του Πούτιν τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Μετά την εισβολή και την κατάκτηση 82 τοπικών ρωσικών κοινοτήτων, δέχτηκε μεγάλο πλήγμα στο προφίλ του. Για πρώτη φορά δέχτηκε εσωτερική επίθεση για την ασφάλεια.
Στο εσωτερικό μέτωπο, ο Πούτιν έχει πραγματοποιήσει τηλεοπτικές συναντήσεις με κορυφαίους αξιωματούχους της άμυνας και της ασφάλειας στις οποίες διέταξε την απέλαση των Ουκρανών από τη Ρωσία. Εν τω μεταξύ, δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι η Ρωσία σκάβει βιαστικά αντιαρματικές τάφρους και άλλες οχυρώσεις σε απόσταση μεγαλύτερη των 30 μιλίων από τα σύνορα.
Οι πρώτες κινήσεις στο πεδίο του πολέμου, ήταν να αποσύρει αρκετές υποδεέστερες ταξιαρχίες από την Ουκρανία ως απάντηση, συνολικά μέχρι 5.000 στρατιώτες από τα μέσα της περασμένης εβδομάδας. Μια ταξιαρχία προερχόταν από την περιοχή του Ντονέτσκ, το επίκεντρο των σημερινών επιθέσεων της Ρωσίας, αλλά άλλες προέρχονταν από λιγότερο σημαντικές περιοχές.
Παρόλα αυτά, η Ρωσία ίσως χρειαστεί να αποσύρει περισσότερα στρατεύματα από την Ουκρανία αν θέλει να πάρει πίσω το έδαφος, κάτι που θα απαιτούσε μεγαλύτερη δύναμη από τους Ουκρανούς και πιθανώς θα έπρεπε να αριθμεί πάνω από 20.000 κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, είπε το άτομο.
Άμεση αντίδραση στην Ουκρανία
Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, τα ρωσικά στρατεύματα πλησιάζουν στη στρατηγική πόλη Ποκρόβσκ της ανατολικής Ουκρανίας, σύμφωνα με χάρτες του πεδίου μάχης ανοικτής πηγής, θέτοντας σε αμφιβολία τις ελπίδες της Ουκρανίας ότι η νέα της επίθεση στη δυτική Ρωσία θα ωθήσει τη Μόσχα να μειώσει τις επιθέσεις της σε άλλα σημεία του πεδίου μάχης. Αφού κατέλαβαν αρκετά χωριά στην περιοχή και προωθήθηκαν κατά μήκος μιας σιδηροδρομικής γραμμής, οι ρωσικές δυνάμεις απέχουν τώρα περίπου οκτώ μίλια από το Ποκρόβσκ, ένα από τα κύρια αμυντικά προπύργια της Ουκρανίας στην περιοχή του Ντονέτσκ, σύμφωνα με τους χάρτες, οι οποίοι βασίζονται σε πλάνα μάχης και δορυφορικές εικόνες.
Η κατάληψη της πόλης θα έφερνε τη Ρωσία ένα βήμα πιο κοντά στον μακροχρόνιο στόχο της να καταλάβει ολόκληρη την περιοχή του Ντονέτσκ, μεγάλο μέρος της οποίας ελέγχει ήδη. Το Ποκρόβσκ, μια πόλη με προπολεμικό πληθυσμό περίπου 60.000 κατοίκων, βρίσκεται σε έναν δρόμο-κλειδί που συνδέει διάφορες πόλεις που σχηματίζουν ένα αμυντικό τόξο που προστατεύει το τμήμα του Ντονέτσκ που εξακολουθεί να κατέχει η Ουκρανία.
Τι λένε οι αναλυτές
Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι ένας από τους στόχους της αιφνιδιαστικής διασυνοριακής επίθεσης που ξεκίνησε η Ουκρανία την περασμένη εβδομάδα στο Κουρσκ είναι να αναγκάσει τη Μόσχα να αποσπάσει στρατεύματα από τις γραμμές του μετώπου στην Ουκρανία για να ενισχύσει τη δική της συνοριακή περιοχή. Αλλά μέχρι στιγμής, η Ρωσία έχει αποσύρει μόνο έναν περιορισμένο αριθμό μονάδων από το ουκρανικό πεδίο μάχης, επιδιώκοντας αντ’ αυτού να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις με λιγότερο έμπειρες μονάδες μάχης στη Ρωσία, λένε αναλυτές και αξιωματούχοι των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σημειώνεται ότι το Ποκρόβσκ είναι επίσης κόμβος εφοδιασμού για τον ουκρανικό στρατό, δεδομένου ότι βρίσκεται σε δρόμο-κλειδί που συνδέει αρκετές πόλεις που βρίσκονται υπό ουκρανική κατοχή στην περιοχή, όπως το Κραματόρσκ, η Κοσταντινιέβκα και το Σλόβιανσκ. Ο δρόμος, ο αυτοκινητόδρομος T054, βρίσκεται ήδη εντός του βεληνεκούς των ρωσικών επιθέσεων πυροβολικού και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, αλλά ο ουκρανικός στρατός συνεχίζει να τον χρησιμοποιεί.