Ξεκίνησε η ανάλυση των στοιχείων από τις φορολογικές δηλώσεις, ώστε, μεταξύ άλλων, να εντοπιστούν οι διορθωτικές κινήσεις για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση.

Το συνολικό ποσό που εισέπραξε επιπλέον το Δημόσιο από τον νέο τρόπο φορολόγησης το 2024 (τεκμαρτός προσδιορισμός), σε σχέση με το 2023, ανέρχεται σε περίπου 440 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 50% των επαγγελματιών έχει δηλώσει μηνιαίο εισόδημα 268 ευρώ, ενώ οι μισθωτοί εμφανίζονται ως οι πλουσιότεροι Ελληνες με μέσο δηλωθέν εισόδημα 16.470 ευρώ. Ακολουθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και, με ελάχιστη διαφορά, οι συνταξιούχοι.

Επίσης, όλες οι κατηγορίες φορολογουμένων δήλωσαν υψηλότερο εισόδημα, με εξαίρεση τους ελεύθερους επαγγελματίες που φορολογήθηκαν με τον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματός τους. Επίσης, μόλις 263 άτομα αμφισβήτησαν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης, ποσοστό 0,006% των υποχρέων βάσει του τεκμηρίου.

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, από την εκκαθάριση των εφετινών δηλώσεων προκύπτει αύξηση στα εισοδήματα τόσο των μισθωτών και των συνταξιούχων όσο και των ελεύθερων επαγγελματιών.

Ωστόσο, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που καλύπτονται από το τεκμήριο δήλωσαν εφέτος λιγότερα εισοδήματα σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ όσοι το ξεπερνούσαν δήλωσαν αυξημένα εισοδήματα. Τα δηλωθέντα εισοδήματα δεν καλύπτουν τα ήδη ισχύοντα τεκμήρια διαβίωσης για την κατηγορία των ελεύθερων επαγγελματιών, σε αντίθεση με τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.

Η επιβολή του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης δείχνει ότι το μέσο τεκμήριο δαπανών διαβίωσης για τους επιχειρηματίες μειώνεται, υποδεικνύοντας ότι το υπολογισθέν ελάχιστο εισόδημα καλύπτει επαρκώς τις δαπάνες διαβίωσης.

Οσον αφορά τον μέσο φόρο, παρατηρείται για πρώτη φορά ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες με μέσο φόρο 2.472 ευρώ ξεπερνούν τους μισθωτούς, για τους οποίους ο μέσος φόρος ανέρχεται σε 1.816 ευρώ. Η μέση συνολική επιβάρυνση, συμπεριλαμβανομένου του τέλους επιτηδεύματος (το οποίο έχει μειωθεί κατά 50%), ανέρχεται σε 1.733 ευρώ συν 325 ευρώ (τέλος επιτηδεύματος), δηλαδή 2.058 ευρώ για όσους καλύπτονται από το τεκμήριο, και σε 3.748 ευρώ (3.423 ευρώ + 325 ευρώ) για όσους το υπερβαίνουν.

Ο μέσος φόρος

Σε σύγκριση με το 2023, ο μέσος φόρος των ελεύθερων επαγγελματιών που υπάγονται στο τεκμήριο σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς ήταν 595 ευρώ συν 650 ευρώ τέλος επιτηδεύματος, δηλαδή 1.245 ευρώ.

Επομένως, ο μέσος επιπλέον φόρος ανέρχεται σε 813 ευρώ ετησίως. Ο επιπλέον φόρος που καλούνται να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν καλύπτονται από το τεκμήριο ανέρχεται σε 147 ευρώ, συνοδευόμενος από συνολική αύξηση εισοδημάτων 277 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με την επικείμενη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος ο μέσος φόρος των ελεύθερων επαγγελματιών που καλύπτονται από το τεκμήριο θα ανέρχεται στα 1.733 ευρώ, δηλαδή θα είναι κατά 83 ευρώ μικρότερος από αυτόν του μέσου μισθωτού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από την ψήφιση του νέου νόμου, το 71% των ελεύθερων επαγγελματιών δήλωνε εισόδημα κάτω από τον κατώτατο μισθό.

Την ίδια στιγμή, το 4% των ελεύθερων επαγγελματιών (μόλις 29.000) πλήρωνε το 50% των φόρων που αναλογούσαν στην κατηγορία, ενώ 172.000 ελεύθεροι επαγγελματίες πλήρωναν φόρο λιγότερο από 500 ευρώ τον χρόνο.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι πρόθεση αμφισβήτησης του τεκμηρίου δήλωσαν 4.357 φυσικά πρόσωπα από τα 401.072 (ποσοστό 1,08%) που εκκαθαρίζονται βάσει άρθρου 28Α, σε σύνολο 712.649 επιτηδευματιών (ποσοστό 0,61%). Ωστόσο, από αυτούς, ελάχιστοι ελεύθεροι επαγγελματίες προχώρησαν τελικά σε αίτηση αμφισβήτησης του τεκμηρίου.