Εισέβαλε η Ουκρανία με βρετανικά τανκς και στήριξη στο Κουρσκ;

Όταν την Τρίτη εμφανίστηκαν πλάνα από βρετανικά άρματα μάχης Challenger 2 που χρησιμοποιούνται από τον ουκρανικό στρατό για την αντεπίθεση του στη Ρωσία, η Ντάουνινγκ Στριτ και το Υπουργείο Άμυνας ήταν έτοιμα. Τις προηγούμενες 48 ώρες, αξιωματούχοι και πολιτικοί σύμβουλοι που εργάζονταν για τον Κιρ Στάρμερ και τον Τζον Χέιλι, τον υπουργό Άμυνας, είχαν συνομιλήσει για το πόσο μακριά έπρεπε να φτάσουν, για να επιβεβαιώσουν την αυξανόμενη βρετανική εμπλοκή στην εισβολή προς το Κουρσκ.

Το διακύβευμα ήταν υψηλό. Αθέατος από τον κόσμο, ο βρετανικός εξοπλισμός, συμπεριλαμβανομένων των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στη νέα επίθεση της Ουκρανίας και το βρετανικό προσωπικό συμβούλευε στενά τον ουκρανικό στρατό εδώ και δύο χρόνια, σε κλίμακα που δεν συγκρίνεται με καμία άλλη χώρα.

Μέχρι την Παρασκευή, ένας Ρώσος βουλευτής, ο Μιχαήλ Σερεμέτ, προέβλεψε ότι «η παρουσία δυτικού στρατιωτικού εξοπλισμού» στην επίθεση σήμαινε ότι «ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου».

Ο Νικολάι Πατρούσεφ, βασικός σύμβουλος του Πούτιν, κατηγόρησε τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες ότι βοήθησαν στο σχεδιασμό της επίθεσης, η οποία εξαπολύθηκε στις 6 Αυγούστου, κατά την οποία ο πρόεδρος Ζελένσκι διέταξε την εισβολή στη Ρωσία μέσω τριών μηχανοκίνητων ταξιαρχιών πεζικού και τριών ταξιαρχιών αεροπορικής επίθεσης.

Η απόφαση των Στάρμερ και Χέιλι δείχνει αλλαγή στον τρόπο βοήθειας

Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία το 2022, ο τότε υπουργός Άμυνας των Συντηρητικών, Μπεν Γουάλας, επέτρεψε στον ουκρανικό στρατό να χρησιμοποιήσει βρετανικό εξοπλισμό εντός της Ρωσίας, υπό την προϋπόθεση ότι συμμορφωνόταν με το διεθνές δίκαιο, το οποίο επιτρέπει επιθετικές επιθέσεις εναντίον αεροδρομίων και γραμμών ανεφοδιασμού σε αυτοάμυνα.

Αξιωματούχοι της Άμυνας επισημαίνουν ότι περισσότερες από 2.000 ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία, ορισμένες κατά πόλεων και αμάχων, έχουν εξαπολυθεί από τον θύλακα του Κουρσκ.

Η απόφαση που έλαβαν οι Στάρμερ και Χέιλι την περασμένη εβδομάδα δεν ήταν μια αλλαγή πολιτικής αλλά μια αλλαγή τόνου για να είναι πιο ανοιχτοί σχετικά με τον ρόλο της Βρετανίας σε μια προσπάθεια να πείσουν τους βασικούς συμμάχους να κάνουν περισσότερα για να βοηθήσουν και να πείσουν το κοινό ότι η ασφάλεια και η οικονομική ευημερία της Βρετανίας εξαρτάται από τα γεγονότα στα πεδία της Ουκρανίας.

Μια ανώτερη πηγή του Whitehall δήλωσε: «Δεν θα υπάρξει αποφυγή της ιδέας να χρησιμοποιηθούν βρετανικά όπλα στη Ρωσία ως μέρος της άμυνας της Ουκρανίας. Δεν θέλουμε καμία αβεβαιότητα ή νευρικότητα σχετικά με την υποστήριξη της Βρετανίας σε αυτή την κρίσιμη στιγμή και μια ημιτελής ή αβέβαιη απάντηση θα μπορούσε να το υποδηλώσει αυτό. Θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι που έχουμε δωρίσει εξοπλισμό που βοηθά την Ουκρανία στην άμυνά της».

Οι υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών σχημάτισαν ενιαίο μέτωπο

Για να εξασφαλιστεί ένα ενιαίο βρετανικό μέτωπο, οι Χέιλι και Ντέιβιντ Λάμι, ο υπουργός Εξωτερικών, δημιούργησαν μια κοινή μονάδα για την Ουκρανία μεταξύ του Υπουργείου Άμυνας και του Υπουργείου Εξωτερικών. Συνεργάτες τονίζουν ότι το ντουέτο έχει πραγματοποιήσει επτά κοινά ταξίδια στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου ενός πρώτου κοινού ταξιδιού στο Κίεβο όταν ήταν στην αντιπολίτευση και του πρώτου τους ως υπουργοί στη Μέση Ανατολή.

«Ενσωματώνουμε την άμυνα στην επανεκτίμηση των σχέσεών μας με τους συμμάχους», δήλωσε πηγή του υπουργείου Άμυνας. Οι Χέιλι και Λάμι πραγματοποίησαν επίσης κοινή ενημέρωση, με αξιωματούχους, για μια διακομματική ομάδα 60 βουλευτών για την Ουκρανία στο Υπουργείο Άμυνας.

Ο Κιρ Στάρμερ έχει έναν πιο ενεργητικό ρόλο υπέρ της Ουκρανίας

Ο Κιρ Στάρμερ ζήτησε επίσης από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας να καταρτίσει σχέδια για την παροχή ευρύτερης υποστήριξης στην Ουκρανία.

Την περασμένη εβδομάδα έστειλε τον Τζον Μπιου στο Κίεβο. Ο Μπιου ήταν σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής των τριών τελευταίων πρωθυπουργών των Τόρις, αλλά συμφώνησε να παραμείνει για να βοηθήσει τη νέα κυβέρνηση με το τεράστιο φάσμα των επαφών του. «Δεν πρόκειται μόνο για τη στρατιωτική υποστήριξη, αλλά και για τη βιομηχανική, οικονομική και διπλωματική υποστήριξη», δήλωσε η αμυντική πηγή.

«Αν ο Πούτιν επιτύχει στην Ουκρανία, δεν πρόκειται να σταματήσει εκεί. Αλλά και οι οικονομικές επιπτώσεις του (πολέμου) είναι τεράστιες, γιατί όλοι είδαμε πόσο βαριά χτυπήθηκε η Βρετανία όταν εισέβαλε για πρώτη φορά». Το βράδυ πριν από την ομιλία του Zelensky στο υπουργικό συμβούλιο τον περασμένο μήνα, ο ίδιος και ο Χέιλι δείπνησαν με τους μεγάλους  CEO της αμυντικής βιομηχανίας.

Επίθεση για λόγους ηθικού και ισχυροποίησης της θέσης του

Τι ετοιμάζει λοιπόν ο Ζελένσκι ; Η απάντηση είναι εν μέρει πολιτική και εν μέρει στρατιωτική. Ο Ουκρανός πρόεδρος πρότεινε την περασμένη εβδομάδα ότι η εισβολή είχε σχεδιαστεί για να διασφαλίσει ότι οι μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες θα διεξαχθούν με τους όρους της Ουκρανίας, αλλά κανείς δεν πιστεύει ότι οι συνομιλίες είναι δυνατές πριν από την άνοιξη και πιθανότατα όχι πριν από το φθινόπωρο του 2025.

Στην πραγματικότητα, σχεδιάστηκε εν μέρει για να τονώσει το ηθικό στο εσωτερικό και να στηρίξει τη θέση του Ζελένσκι. Η δημοκρατική του εντολή έληξε τον Μάιο και η μόνη του εξουσία προέρχεται πλέον από τον στρατιωτικό νόμο.

Ο Μάικλ Κλαρκ, ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς αναλυτές της Βρετανίας, δήλωσε: «Είναι μια κλασική στρατιωτική αντεπίθεση, που προσπαθεί να ανακουφίσει την πίεση αλλού. Αυτό που ελπίζουν οι Ουκρανοί είναι ότι θα μειώσει την πίεση στην περιοχή του Ντονμπάς (όπου συγκεντρώνονται οι ρωσικές επιθέσεις και εντός 24 ωρών έχουν σκοτωθεί 450 Ουκρανοί στρατιώτες)».

Μια άλλη στρατιωτική πηγή δήλωσε: «Ήθελαν να δημιουργήσουν ένα στρατηγικό δίλημμα για τη Ρωσία, το οποίο είναι: θα πάρουν στρατεύματα από την κύρια προσπάθειά τους στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσουν αυτό; (την επίθεση στο Κουρσκ)».

Ως αιφνιδιαστική στρατιωτική επιχείρηση, επέδειξε γενναιότητα. «Η Ουκρανία εντόπισε ότι η Ρωσία δεν έχει αρκετή ανίχνευση ηλεκτρονικού πολέμου για να το εντοπίσει», δήλωσε πηγή ασφαλείας. «Βρήκαν την τρύπα και απλά την πέρασαν και τίποτα δεν ήταν στην άλλη πλευρά». Κάτι που η Μόσχα διαψεύδει.

Θέλησαν να ανακουφίσουν την πίεση στο Ντονμπάς, όμως αποσύροντας συντάγματα από εκεί για την επίθεση στο Κουρσκ, τα πράγματα χειροτέρεψαν

Σε αντίθεση με την επανειλημμένα ανακοινωθείσα ουκρανική αντεπίθεση πέρυσι, η οποία δεν οδήγησε πουθενά, η Ουκρανία δεν έκανε τίποτα για να σηματοδοτήσει την επίθεση εκ των προτέρων, κάτι που επισήμανε ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας σε συνομιλία του με τον Γκράντ Σαπς, έναν άλλο πρώην υπουργό Άμυνας των Τόρις, την περασμένη εβδομάδα. Ο Σαπς προσπαθεί τώρα να συγκεντρώσει υποστήριξη για την Ουκρανία με μια προγραμματισμένη περιοδεία σε σημαντικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Ωστόσο, αν το Κίεβο ήλπιζε ότι η Ρωσία θα αποσπούσε αμέσως στρατεύματα από την Ουκρανία για να ανακαταλάβει τον θύλακα του Κουρσκ, οι Ρώσοι στρατηγοί φαίνεται ότι αντ’ αυτού εκμεταλλεύτηκαν την απουσία τεσσάρων ουκρανικών συνταγμάτων για να πιέσουν τις επιθέσεις τους γύρω από το Ποκρόβσκ και το Τσάσοβ Γιαρ.

Οι επόμενοι μήνες θα μπορούσαν να είναι καθοριστικοί. Το μοναδικό βρετανικό όπλο που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εντός της Ρωσίας είναι επίσης το πιο ισχυρό, ο πύραυλος κρουζ Storm Shadow. Ο Σαπς, ο διάδοχος του Γουάλας, ενέκρινε τη χρήση του – μετά από μια μάχη με τον αρχικά απρόθυμο Ρίσι Σούνακ στην Κριμαία.

Στις εκδηλώσεις μνήμης της D-Day, από τις οποίες ο Σούνακ έφυγε πρόωρα, ο Σαπς μίλησε επίσης στον Στάρμερ για την επέκταση της χρήσης του στη Ρωσία σε περίπτωση που η κυβέρνηση των Τόρις ήθελε να αλλάξει τους κανόνες πριν από τις εκλογές.

Ο πρωθυπουργός έχει έκτοτε εκφράσει δημοσίως την υποστήριξή του για την επέκταση της άδειας στο ρωσικό έδαφος. Αλλά δεδομένου ότι ο πύραυλος είναι ένα κοινό σχέδιο, αυτό απαιτεί επίσης την άδεια των ΗΠΑ και της Γαλλίας (όπου οι πύραυλοι ονομάζονται Scalp), οι οποίες φοβούνται κλιμάκωση με τη Ρωσία.

Οι Βρετανοί γνώριζαν και συμμετείχαν στον σχεδιασμό της επιχείρησης

Ο Κλαρκ δήλωσε: «Είμαι λίγο έκπληκτος που είναι τόσο επιφυλακτικοί. Το επιχείρημα που προβάλλει ο Στάρμερ είναι ότι προσπαθεί να το εξομαλύνει με τους συμμάχους, διότι αν φανεί ότι οι Βρετανοί ήταν πολύ μπροστά από τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ, αυτό μπορεί να είναι αντιπαραγωγικό».

Ωστόσο, τόσο το η Μεγάλη Βρετανία όσο και – λίγο αργότερα – η Γαλλία επέτρεψαν τη χρήση των Storm Shadow/Scalp στην Κριμαία για να «αχρηστεύσουν λειτουργικά» μεγάλο μέρος του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας.

Τις επόμενες εβδομάδες ο Χέιλι θα συμμετάσχει σε νέα συνάντηση της Ομάδας Συντονισμού Άμυνας της Ουκρανίας, όπου η Βρετανία θα πιέσει τους Ευρωπαίους συμμάχους να στείλουν περισσότερο εξοπλισμό και να δώσουν στο Κίεβο περισσότερα περιθώρια να τον χρησιμοποιήσει στη Ρωσία. Η Χέιλι μίλησε την περασμένη εβδομάδα με τον Λόιντ Όστιν, τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ και έχει προσελκύσει τον Μπόρις Πιστόριους, τον Γερμανό ομόλογό του.

Η Γερμανία, της οποίας οι πύραυλοι Taurus έχουν παρόμοιο βεληνεκές 250 χιλιομέτρων με το Storm Shadow αλλά ισχυρότερη κεφαλή, ήταν η χώρα που δέχθηκε τις περισσότερες πιέσεις για να κινηθεί. Ωστόσο, χθες αποκαλύφθηκε ότι η Γερμανία έχει πράγματι παγώσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία λόγω εγχώριας δημοσιονομικής κρίσης. Ο Πιστόριους είχε ζητήσει επιπλέον προμήθειες ύψους σχεδόν 4 δισεκατομμυρίων δισ., αλλά αυτό απορρίφθηκε από το υπουργείο Οικονομικών.

Βρετανικές πιέσεις στην Γερμανία, ώστε να προμηθεύσει Taurus στην Ουκρανία

Ο Γουάλας κάλεσε τον Όλαφ Σολτς, τον Γερμανό καγκελάριο, να εγκαταλείψει την αντίθεσή του στη χρήση των Taurus από την Ουκρανία. «Οι Storm Shadows και το γαλλικό Scalp έχουν αποδείξει την αξία τους στην υποβάθμιση των ρωσικών κέντρων διοίκησης και ελέγχου και των στρατηγικών στόχων», δήλωσε. «Δεν μπορεί να υπάρχουν άλλες δικαιολογίες για τη Γερμανία να συνεχίσει να εμποδίζει την προμήθεια πυραύλων Taurus, οι οποίοι θα μπορούσαν να προσφέρουν πρόσθετες δυνατότητες και μια ευπρόσδεκτη ανανέωση των αποθεμάτων πυρομαχικών.»

Η Ουκρανία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τέτοια όπλα τώρα, καθώς στοχεύει αεροδρόμια στον θύλακα του Κουρσκ, όπου εκτοξεύονται ρωσικές βόμβες ολίσθησης. «Αν οι Ουκρανοί θέλουν να πετύχει αυτή η επίθεση στο Κουρσκ, πρέπει να κάνουν κάτι για τις βόμβες ολίσθησης», δήλωσε ο Κλαρκ. «Πρέπει να κυνηγήσουν τις αεροπορικές βάσεις και τις αποθήκες».

Βρετανοί αξιωματούχοι και εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους ανησυχούν υπερβολικά για την πρόκληση ρωσικής κλιμάκωσης. Παρά την αύξηση του στρατιωτικού εξοπλισμού που παρέχεται στην Ουκρανία, αξιωματούχοι ασφαλείας λένε ότι δεν έχει υπάρξει κανένα σημάδι ότι η Ρωσία απειλεί ακόμη και με χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων – το εφιαλτικό σενάριο που θα έκανε αξιόπιστες τις απειλές για τρίτο παγκόσμιο πόλεμο.

«Οι Ρώσοι πάντα φτύνουν φωτιά και θειάφι», δήλωσε μια αμυντική πηγή. «Μπορώ να σας υποσχεθώ ότι δεν έχουν κουνήσει ούτε έναν μυ προς την κατεύθυνση της πυρηνικής χρήσης από τότε που άρχισε ο πόλεμος. Το εξετάζουμε αυτό συνεχώς, διότι η τακτική πυρηνική χρήση περιλαμβάνει πολλά στάδια. Πολλοί άνθρωποι εμπλέκονται, πολλές μετακινήσεις πυραύλων».

Η στόχευση μιας «μέτριας συγκέντρωσης» ταξιαρχίας 5.000 στρατιωτών θα χρειαζόταν «πέντε ή έξι» πυρηνικές κεφαλές, είπε η πηγή, μια αναποτελεσματική στρατηγική.

Πιθανολογείται πως η μη ανάπτυξη πυρηνικών όπλων οφείλεται στην Κίνα

Μια τέτοια κίνηση δεν έχει κανένα πολιτικό νόημα για τον Πούτιν, ο οποίος θεωρείται ότι έχει συγκρατηθεί από τους Κινέζους συμμάχους του. Αυτοί έχουν καταστήσει σαφές ότι η υποστήριξή τους εξαρτάται από τη μη ανάπτυξη πυρηνικών όπλων. Αλλά η Ρωσία έχει επίσης προειδοποιηθεί για μια μαζική συμβατική απάντηση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ εάν προχωρήσει σε πυρηνική ενέργεια.

Τον Οκτώβριο του 2022 ο στρατηγός Ντέιβιντ Πετρέους, πρώην διευθυντής της CIA, ο οποίος διοικούσε τις αμερικανικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν, απηύθυνε δημόσια προειδοποίηση στον Πούτιν. Δήλωσε: «Ο Πούτιν δεν είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο: «Θα απαντήσουμε ηγούμενοι μιας (συλλογικής) προσπάθειας του ΝΑΤΟ που θα εξουδετερώσει κάθε ρωσική συμβατική δύναμη που μπορούμε να δούμε και να εντοπίσουμε στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία και επίσης στην Κριμαία και κάθε πλοίο στη Μαύρη Θάλασσα».

Βρετανικές πηγές λένε ότι η παρέμβασή του έγινε με την έγκριση της κυβέρνησης Μπάιντεν. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον έχουν μια σιωπηρή συμφωνία για να συγκρατήσουν και τις δύο πλευρές.

Δεν δίνει στρατηγικό πλεονέκτημα το Κουρσκ

Το τι θα συμβεί στη συνέχεια εξαρτάται από το παιχνίδι της στρατιωτικής γάτας με το ποντίκι. Η υπόθεση είναι ότι η Ρωσία θα αντεπιτεθεί στο Κουρσκ πριν μπει ο χειμώνας στα τέλη Οκτωβρίου. Δυτικοί αναλυτές συμφωνούν ότι οι Ουκρανοί δεν θα θέλουν να προσπαθήσουν να κρατήσουν όλο το έδαφος που έχουν καταλάβει.

Προς το παρόν, είναι μια επιτυχία για τον Ζελένσκι και μια αμηχανία για τον ρωσικό στρατό, ο οποίος έχει ήδη χάσει 15.000 τεθωρακισμένα οχήματα και 6.000 άρματα μάχης και αναγκάστηκε να αναπτύξει βετεράνα άρματα μάχης Τ-54, ένα μοντέλο 70 ετών που παροπλίστηκε πριν από 40 και πλέον χρόνια.

Αλλά με την πιθανότητα μιας δεύτερης προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ τον Νοέμβριο, η ομάδα του Στάρμερ και ανώτερα στελέχη της προηγούμενης κυβέρνησης – συμπεριλαμβανομένων των Μπόρις Τζόνσον, Σαπς και Γουάλας – συμμετέχουν σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν την υποστήριξη.

Ο Σαπς δήλωσε: «Μια δημοκρατική χώρα που δέχεται εισβολή από τον αυταρχικό γείτονά της δεν είναι καταστροφή μόνο για το έθνος αυτό, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο. Επομένως, οι δημοκρατίες δεν πρέπει να σταματήσουν μπροστά σε τίποτα για να διασφαλίσουν ότι η ελευθερία θα νικήσει. Δεν μπορούμε απλώς να ελπίζουμε ότι η Ουκρανία θα νικήσει τη Ρωσία, πρέπει να παρέχουμε και τα μέσα».

Πηγή: The Times