Κάποτε, είχε ρίξει τις ευθύνες για την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ στις «λανθασμένες» πληροφορίες των αμερικανικών υπηρεσιών περί δήθεν βιολογικών όπλων του Σαντάμ Χουσεϊν. Σήμερα, η ίδια γυναίκα που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου στη Μέση Ανατολή, με παρέμβασή της εξηγεί γιατί ο πλανήτης χρειάζεται… περισσότερη Αμερική.
Η πρώην σύμβουλος Ασφαλείας και μετέπειτα υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ (2001-2009), Κοντολίζα Ράις, εκτιμά με μακροσκελές άρθρο της στο Foreign Affairs ότι το σημερινό τοπίο ασφαλείας είναι πολύ πιο επικίνδυνο από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου καθώς ο κίνδυνος άμεσης στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ μεγάλων δυνάμεων είναι μεγαλύτερος.
Ωστόσο, για αυτή την κατάσταση η Κοντολίζα Ράις ρίχνει τις ευθύνες στη Ρωσία και την Κίνα, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι «το DNA μεγάλης δύναμης εξακολουθεί να είναι πολύ στο αμερικανικό γονιδίωμα».
Η η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, έφερε τη φιλοδοξία του να αποκαταστήσει τη Ρωσική Αυτοκρατορία πρόσωπο με πρόσωπο με τις κόκκινες γραμμές του άρθρου 5 της ιδρυτικής συνθήκης του ΝΑΤΟ, το οποίο ορίζει ότι μια επίθεση σε ένα μέλος αντιμετωπίζεται ως επίθεση σε όλα, αναφέρει.
Η Κοντολίζα Ράις, που κάποτε επισκεπτόταν και μιλούσε συχνά με ανθρώπους της ρωσικής διπλωματίας και τον ίδιο τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, λέει σήμερα ότι ο Ρώσος πρόεδρος «υπολογίζει σε έναν τρομαγμένο και ελάχιστα ενημερωμένο ρωσικό λαό», δίχως να διστάζει η ίδια να υποστηρίζει ότι «το καθεστώς του κατηχεί τους νέους με τρόπους που θυμίζουν τη νεολαία του Χίτλερ».
Οι δε εδαφικές διεκδικήσεις της Κίνας προκαλούν τους συμμάχους των ΗΠΑ από την Ιαπωνία έως τις Φιλιππίνες και άλλους εταίρους των ΗΠΑ στην περιοχή, όπως η Ινδία και το Βιετνάμ.
Η ίδια δηλώνει ότι οι Αμερικανοί πολιτικοί ηγέτες «προδόθηκαν» από το Πεκίνο καθώς η πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Κίνας βασιζόταν στις οικονομικές δεσμεύσεις που θα συνοδεύονταν και από εσωτερικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις. «Για δεκαετίες, τα οφέλη που απορρέουν από το στοίχημα φαινόταν να υπερτερούν των αρνητικών πλευρών», λεέι.
«Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που αναζητούν μια καλύτερη ζωή εξακολουθούν να ονειρεύονται να γίνουν Αμερικανοί» αναφέρει η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Μα όταν Σι Τζινπίνγκ ήρθε στην εξουσία, η Ράις λέει ότι για οικονομική φιλελευθεροποίηση, επέλεξε τον πολιτικό έλεγχο στη χώρα του, κάτι το οποίο η ίδια θεωρεί απαράδεκτο.
Η πρόκληση περιπλέκεται, για τη Κοντολίζα Ράις, από την αυξανόμενη συνεργασία της Ρωσίας με την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. «Οι τέσσερις χώρες έχουν έναν κοινό σκοπό: να υπονομεύσουν και να αντικαταστήσουν το διεθνές σύστημα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που απεχθάνονται».
Η παγκοσμιοποίηση θα συνεχιστεί με κάποια μορφή, υποστηρίζει η Ράις, αλλά με κάπως διαφορετικά. Η ίδια πιστεύει ότι ενώ ο σύσσωμος ο κόσμος στήριξε τον πόλεμο στην τρομοκρατία με την 11η Σεπτεμβρίου, σήμερα η πανδημία έδειξε ότι θεσμός του κυρίαρχου κράτους εκδικήθηκε και ότι οι διεθνείς θεσμοί τέθηκαν σε κίνδυνο, με κύριο παράδειγμα τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος είχε πλησιάσει πολύ την Κίνα. «Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί, οι απαγορεύσεις στις εξαγωγές προστατευτικού εξοπλισμού και οι αξιώσεις για εμβόλια περιέπλεξαν τον δρόμο προς την ανάκαμψη».
Τι χρειάζεται να κάνουν οι ΗΠΑ
Η πρώην υπουργός Εξωτερικών πιστεύει ότι η Ουάσιγκτον θα χρειαστεί να διατηρήσει την οικονομική πίεση στις ρεβιζιονιστικές δυνάμεις, όπως τις αποκαλεί. «Θα πρέπει να συνεχίσει να απομονώνει τη Ρωσία, με το βλέμμα να πλήξει την υφέρπουσα υποστήριξη του Πεκίνου προς το Κρεμλίνο. Ωστόσο, θα πρέπει να απέχει από την επιβολή ωμών κυρώσεων κατά της Κίνας, καθώς θα ήταν αναποτελεσματικές και αντιπαραγωγικές, ακρωτηριάζοντας την οικονομία των ΗΠΑ στη διαδικασία».
Αντίθετα, λέει ότι χρειάζονται στοχευμένες κυρώσεις, που θα επιβραδύνουν τη στρατιωτική και τεχνολογική πρόοδο του Πεκίνου, τουλάχιστον για λίγο.
Το Ιράν είναι πολύ πιο ευάλωτο, λέει, προσθέτοντας ότι δεν πρέπει ποτέ ξανά να ξεπαγώσει η Ουάσιγκτον τα περιουσιακά στοιχεία του Ιράν, όπως έκανε η κυβέρνηση Μπάιντεν ως μέρος μιας συμφωνίας για την απελευθέρωση πέντε φυλακισμένων Αμερικανών.
«Οι προσπάθειες να βρεθούν μετριοπαθείς μεταξύ των θεοκρατών του Ιράν είναι καταδικασμένες σε αποτυχία και χρησιμεύουν μόνο στο να επιτρέψουν στους μουλάδες να ξεφύγουν από τις αντιφάσεις του αντιδημοφιλούς, επιθετικού και ανίκανου καθεστώτος τους» όπως λέει.
Πέρα από τις στρατιωτικές δυνατότητες, οι ΗΠΑ πρέπει να ξαναχτίσουν τα άλλα στοιχεία της διπλωματικής τους εργαλειοθήκης —όπως οι επιχειρήσεις πληροφόρησης— που έχουν διαβρωθεί από τον Ψυχρό Πόλεμο, αναφέρει τονίζοντας βέβαια ότι τόσο οι ΗΠΑ και όσο και οι σύμμαχοί τους πρέπει να κερδίσουν την τεχνολογική κούρσα εξοπλισμών.
Για την ίδια μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να αντιμετωπίσουν τα τέσσερα δεινά στον κόσμο: λαϊκισμό, εθνικισμό, απομονωτισμό και προστατευτισμό. «Μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να αντιμετωπίσουν την προέλασή τους και να αντισταθούν στον πειρασμό να επιστρέψουν στο μέλλον. Αλλά η δημιουργία υποστήριξης για μια διεθνιστική εξωτερική πολιτική απαιτεί από έναν πρόεδρο να ζωγραφίσει μια ζωντανή εικόνα του πώς θα ήταν αυτός ο κόσμος χωρίς ενεργές ΗΠΑ. Σε έναν τέτοιο κόσμο, ένας θαρραλέος Πούτιν και ο Σι, έχοντας νικήσει την Ουκρανία, θα προχωρούσαν στην επόμενη κατάκτησή τους» λέει η Ράις.
«Το Ιράν θα γιόρταζε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή και θα συντηρούσε το παράνομο καθεστώς του με εξωτερική κατάκτηση μέσω των πληρεξουσίων του» υπογραμμίζει η Αμερικανίδα πολιτικός, αναφέροντας τις Χαμάς και Χεζμπολάχ οι οποίες «θα ξεκινήσουν περισσότερους πολέμους και οι ελπίδες ότι τα αραβικά κράτη του Κόλπου θα ομαλοποιήσουν τις σχέσεις με το Ισραήλ θα διαψευστούν» ενώ «η διεθνής οικονομία θα ήταν πιο αδύναμη, υπονομεύοντας την ανάπτυξη των ΗΠΑ». Επίσης, «τα διεθνή ύδατα θα αμφισβητηθούν, με την πειρατεία και άλλα περιστατικά στη θάλασσα να εμποδίζουν την κυκλοφορία των εμπορευμάτων.
Το Ισραήλ δεν είναι πουθενά στο κάδρο των υπεύθυνων για το χάος που επικρατεί στη Μέση Ανατολή.
Η Ράις παρακινεί του Αμερικανούς ηγέτες να υπενθυμίσουν στον αμερικανικό λαό ότι οι απρόθυμες ΗΠΑ έχουν συρθεί επανειλημμένα σε πόλεμο -το 1917, το 1941 και το 2001- σημειώντας ότι «η απομόνωση δεν ήταν ποτέ η απάντηση στην ασφάλεια ή την ευημερία της χώρας» καταλήγει.
Οι απόψεις όμως της Κοντολίζα Ράις, ίσως θα άξιζαν απάντησης, ανάλογης της κριτικής της Δημοκρατικής γερουσιαστού Μπάρμπαρα Μπόξερ, το 2005, για τον ρόλο της Ράις στον πόλεμο του Ιράκ: «Προσωπικά πιστεύω, ότι η πίστη σας στην αποστολή που σας δόθηκε, να πουλήσετε τον πόλεμο, υπερίσχυσε του σεβασμού σας για την αλήθεια».