«Στόχος είναι μια Ενωση στην οποία οι γυναίκες και οι άνδρες, τα κορίτσια και τα αγόρια, σε όλη την πολυμορφία τους, θα είναι ελεύθεροι να χαράξουν την πορεία που αυτοί επιλέγουν στη ζωή τους, θα έχουν ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και θα μπορούν να συμμετέχουν ισότιμα και να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο στην ευρωπαϊκή κοινωνία μας».
Απόσπασμα από τη Στρατηγική που υιοθέτησε το 2020 η ΕΕ με στόχο «την επίτευξη σημαντικής προόδου έως το 2025 προς μια Ευρώπη με ισότητα των φύλων».
Αν πιστέψουμε τον ανταποκριτή της «Monde» στη Σεούλ, και δεν έχουμε κανέναν λόγο να μην το κάνουμε, ένας από τους λόγους για τους οποίους εξελέγη το 2022 πρόεδρος της Νότιας Κορέας ο συντηρητικός Γιουν Σουκ-γέολ, είναι γιατί υποσχέθηκε να καταργήσει το υπουργείο Ισότητας των Φύλων που θεσμοθετήθηκε στη χώρα αυτή μόλις το 2001, δύο χρόνια αφότου υιοθετήθηκε για πρώτη φορά νόμος κατά των διακρίσεων με βάση το φύλο. Ο Γιουν εξελέγη με ποσοστό 48,56% έναντι 47,83% υπέρ του κεντρώου αντιπάλου του – τον ψήφισε όμως ένα 59% των ανδρών ηλικίας 18-29 χρόνων. Οσο για το υπουργείο Ισότητας των Φύλων, από τον Φεβρουάριο είναι χωρίς υπουργό.
Σε μία κοινωνία όπου η εξέλιξη των ηθών δεν ήταν τόσο ταχεία όσο η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη, γράφει στη γαλλική εφημερίδα ο Φιλίπ Μεσμέρ, οι εντάσεις που άρχισαν να σιγοβράζουν στα τέλη της δεκαετίας του 2000, έπειτα από μερικά ουσιαστικά βήματα για τα γυναικεία δικαιώματα, έχουν πια μετατραπεί σε πόλεμο των φύλων. Οι νέες Νοτιοκορεάτισσες έχουν πτυχία, κερδίζουν χρήματα και θέλουν να χαρούν τη ζωή τους, δεν ανέχονται πλέον τους άνδρες που παραμένουν προσκολλημένοι στις κομφουκιανές παραδόσεις, που θέλουν να ελέγχουν κάθε τους κίνηση ή τους προτείνουν γάμο απαιτώντας παράλληλα να αφήσουν τη δουλειά τους ώστε να αφιερωθούν στην ανατροφή των παιδιών. Πολλοί νεαροί Νοτιοκορεάτες, από την άλλη πλευρά, νιώθουν πως η σημερινή κοινωνία «κάνει διακρίσεις εις βάρος των ανδρών και θεωρούν εαυτούς ως αθώα θύματα, αποδιοπομπαίους τράγους της φεμινιστικής εξουσίας».
Για την ιστορία, η Νότια Κορέα κατατάχθηκε τον Ιούνιο από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ 94η μεταξύ 146 χωρών όσον αφορά την ισότητα των φύλων. Η Ελλάδα, κατατάχθηκε στην 73η θέση. Μοιάζει όμως μεγαλύτερη η απόσταση, έτσι δεν είναι; Στο κάτω κάτω, εδώ είναι Ευρώπη.
Η Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ζήτησε, μετά την επανεκλογή της στην προεδρία της Κομισιόν, κάτι πολύ απλό από τα υπόλοιπα 26 κράτη-μέλη της ΕΕ. Να της προτείνουν το καθένα από δύο ονόματα υποψήφιων επιτρόπων, έναν άνδρα και μία γυναίκα. Θεωρητικά, δεν θα έπρεπε να είναι δύσκολο για καμία χώρα να κάνει αυτό που της ζητήθηκε. Κι εντούτοις, καμία δεν το έκανε και καταπώς πάνε τα πράγματα, το επόμενο Κολέγιο των Επιτρόπων απειλεί να θυμίζει περισσότερο δεκαετία του 1950 παρά 2024. Συνολικά 17 χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, πρότειναν άνδρα επίτροπο, μόλις έξι, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Κροατία και η Εσθονία, πρότειναν γυναίκα. Από τις τρεις που απομένουν, η Ιταλία, που αναμένεται να ανακοινώσει την απόφασή της σήμερα, τελευταία ημέρα της προθεσμίας, προβλέπεται επίσης να προτείνει άνδρα, όσο για το Βέλγιο και τη Βουλγαρία, άγνωστες οι βουλές τους, και μάλλον θα χάσουν τη διορία.
Αντεπιχειρήματα για όσους χαρακτηρίζουν αυτή την εικόνα «ντροπή» υπάρχουν. Καταρχάς, τα κράτη-μέλη δεν υποχρεούνται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες να προτείνουν δύο εναλλακτικά ονόματα επιτρόπων. Κι έπειτα, η ΕΕ θα έχει τα επόμενα χρόνια στην κεφαλή της τρεις γυναίκες, την Φον ντερ Λάιεν επικεφαλής της Κομισιόν, την Εσθονή Κάγια Κάλας επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας και τη Ρομπέρτα Μέτσολα επικεφαλής του Ευρωκοινοβουλίου, τι σημασία έχει λοιπόν αν στην υπόλοιπη ομάδα δύο στους τρεις είναι άνδρες; Κι όμως έχει, για όποιον δεν θεωρεί την ισότητα των φύλων φιλανθρωπία, πολιτική ορθότητα ή «κάτι για να κατευνάζονται οι φεμινίστριες», κι όποιον βλέπει την προσπάθεια που κάνει η Ακροδεξιά να γυρίσουμε πίσω χρόνια. Οσο για τη μη υποχρέωση των κρατών να σεβαστούν την επιθυμία της Φον ντερ Λάιεν, δεν θα μιλήσουμε για ευγένειες και αγένειες, δεν χωρούν τέτοια εδώ, είναι όμως εξόχως συμβολική η έλλειψη σεβασμού σε έναν θεσμό – γιατί τον θεσμό εκπροσωπεί η πρόεδρος της Κομισιόν – που θεωρητικά θα έπρεπε να θέλουμε όσο πιο ισχυρό γίνεται.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει, λέει, ακόμα τρόπους να πιέσει, εκείνη αποφασίζει άλλωστε τα χαρτοφυλάκια που θα αναλάβει κάθε μελλοντικός επίτροπος, όπως τρόπους να πιέσει έχει και το Ευρωκοινοβούλιο, που θα περάσει από κόσκινο όλους τους υποψηφίους πριν κληθεί να υπερψηφίσει ή να καταψηφίσει το Κολέγιο των Επιτρόπων στο σύνολό του. Το πήγαμε όμως μέσω Σεούλ ενώ εξαρχής, εκείνο που θέλαμε να ρωτήσουμε ήταν το εξής: κερδισμένη δεν θα έβγαινε η Ελλάδα αν πρότεινε στη Φον ντερ Λάιεν, ανεξαρτήτως των υπολοίπων κρατών, και μία γυναίκα υποψήφια πέραν του Απόστολου Τζιτζικώστα; Εκτός αν δεν βρέθηκε καμία ισάξια, οπότε πάσο.
