«Η ευθανασία είναι δικαίωμα του καθενός και πρέπει να νομιμοποιηθεί» ανέφερε χθες στους δημοσιογράφους ο ισπανός σκηνοθέτης Πέδρο Αλμοδόβαρ με αφορμή την παρουσίαση της τελευταίας ταινίας του – και πρώτης μεγάλου μήκους που είναι γυρισμένη στην αγγλική γλώσσα – «The room next door» (Το διπλανό δωμάτιο), εντός διαγωνισμού στην 81η Μόστρα. Εκτός άλλων, η ταινία που στηρίζεται στο μυθιστόρημα «What are you going through» της Σίγκριντ Νούνιεζ χειρίζεται και αυτό το εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα.
Καρδιά της ιστορίας, η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σε δύο γυναίκες, δύο φίλες από την εποχή της εφηβείας, οι οποίες παρότι έχουν να δουν η μία την άλλη πολλά χρόνια, θα ξανασυναντηθούν κάτω από εξαιρετικά δυσάρεστες συνθήκες και θα δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους η μία απέναντι στην άλλη. Η Μάρθα (Τίλντα Σουίντον), πρώην πολεμική ανταποκρίτρια των «Times» της Νέας Υόρκης, πάσχει από καρκίνο και βρίσκεται στο τρίτο και τελευταίο στάδιο. Η Ινγκριντ (Τζουλιάν Μουρ), επιτυχημένη συγγραφέας, θα ξαναβρεί τυχαία τα ίχνη της Μάρθας και θα θελήσει να της κάνει παρέα στις δύσκολες ώρες. Μόνο που οι ώρες αυτές θα γίνουν ακόμα πιο δύσκολες και για τις δύο γυναίκες γιατί η Μάρθα θα ζητήσει από την Ινγκριντ να τη βοηθήσει να προχωρήσει στη «λύση» της ευθανασίας την οποία έχει από καιρό σχεδιάσει για το φινάλε της ζωής της.
Οι ασθένειες στις ταινίες του
«Αρχισα να δουλεύω πάνω σε ταινίες όπου υπάρχει κάποια ασθένεια διότι κάποια από τα προβλήματα υγείας που έχω έχουν αλλάξει δραματικά τις δραστηριότητές μου» απάντησε ο Π. Αλμοδόβαρ σε σχετική ερώτηση των «ΝΕΩΝ» στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας. «Σε αυτή την περίπτωση βέβαια μιλάμε για καρκίνο, μια τελειωτική ασθένεια, όχι όπως για παράδειγμα η ασθένεια που είχε ο ήρωας του Αντόνιο Μπαντέρας στο “Πόνος και δόξα”, η οποία ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό. Θα ήθελα όμως να εκφράσω πολύ ξεκάθαρα ότι αυτή η ταινία είναι αμετάκλητα και αδιαπραγμάτευτα υπέρ της ευθανασίας. Θαυμάζουμε τη Μάρθα, την ηρωίδα της Τίλντα, όταν υποστηρίζει ότι αυτό που μπορεί να κάνει κάποιος για να νικήσει τον καρκίνο είναι να πεθάνει πριν ο καρκίνος τον σκοτώσει. Λέει κάποια στιγμή, “αν φτάσω εκεί πρώτη, ο καρκίνος δεν θα με έχει νικήσει”».
Βεβαίως, η ταινία της οποίας ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας οφείλεται στην καταπληκτική χημεία των δύο πρωταγωνιστριών της, θέλει να εξετάσει κάθε τι που σχετίζεται με το επίμαχο ζήτημα της ευθανασίας. Για παράδειγμα, ο Αλμοδόβαρ υπογραμμίζει ότι και οι δύο γυναίκες είναι αναγκασμένες να συμπεριφέρονται σαν να είναι εγκληματίες εφόσον η ευθανασία απαγορεύεται από τον νόμο. Μάλιστα, η ηρωίδα της Μουρ θα πρέπει να περάσει από μια συγκεκριμένη διαδικασία ανάκρισης από την αστυνομία, ύποπτη ως συνεργός φόνου. «Ομως τελικά άξιζε τον κόπο να περάσει από αυτή τη διαδικασία γιατί ήταν εκεί όταν η φίλη της τη χρειάστηκε» είπε ο σκηνοθέτης. «Γιατί χωρίς την υποστήριξη ενός δεύτερου ανθρώπου, θα ήταν πολύ δύσκολο να τερματίσει τη ζωή του αυτός που το έχει αποφασίσει. Γι’ αυτό και θέλω να πιστεύω ότι η ταινία δεν αφορά μόνο την ευθανασία, αλλά επίσης τη συμπάθεια, τη γενναιοδωρία, τη φιλία και την προσφορά βοήθειας όταν κάποιος πραγματικά την χρειάζεται».
«Διάλογος του μίσους»
Για τον βραβευμένο σκηνοθέτη ταινιών όπως «Ολα για τη μητέρα μου», «Μίλα της», «Γύρνα πίσω» και «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης», η ταινία «The room next door» είναι επίσης η δική του απάντηση πάνω στον «διάλογο του μίσους που έχει τα τελευταία χρόνια ανοίξει σε όλο τον πλανήτη» όπως είπε. «Γίνονται τόσα λάθη, καταπατώνται τόσα δικαιώματα, έχουν προκληθεί τόσες και τόσες καταστροφές από την κλιματική αλλαγή. Ολοι πρέπει να εκφραστούμε κάπως, μέσα σε ένα περιβάλλον που βρίσκεται σε κατάσταση κινδύνου. Και για μένα ο μόνος τρόπος αποτελεσματικής λύσης είναι η έκφραση της αγάπης. Με ρωτούν αν νιώθω μέσα μου ελπίδα μπροστά στην εικόνα που παρουσιάζει ο κόσμος σήμερα. Δεν ξέρω. Νιώθω όμως αισιόδοξος. Ισως γιατί κάποτε ένας φίλος μου μού είπε ότι ο καλύτερος τρόπος για να αντισταθείς είναι τελικά η ευτυχία».
