Παγετώνας Thwaites: Ένα από τα πιο επικίνδυνα μέρη στον πλανήτη

Το 2019, 57 επιστήμονες και το πλήρωμα ξεκίνησαν ένα ταξίδι 54 ημερών στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ανταρκτικής.

Η αποστολή τους: Ο παγετώνας Thwaites, ένα ραγδαία καταρρέον παγόβουνο στο μέγεθος της Βρετανίας που λιώνει τόσο γρήγορα και είναι γνωστό ως ο «Παγετώνας της Ημέρας της Κρίσης».

Ανατριχιαστικές επιπτώσεις

Ο Thwaites εξαφανίζεται σήμερα οκτώ φορές πιο γρήγορα από ό,τι τη δεκαετία του 1990, ρίχνοντας 80 δισεκατομμύρια τόνους πάγου στον ωκεανό κάθε χρόνο και προκαλώντας το 4% της ετήσιας ανόδου της στάθμης της θάλασσας στον πλανήτη. Λόγω του κολοσσιαίου μεγέθους του και της ανησυχητικής κατάρρευσής του, αυτό το απομακρυσμένο παγόβουνο δεν θεωρείται μόνο ένα από τα πιο τρομακτικά μέρη στη Γη, αλλά και ένα από τα πιο σημαντικά: το παγωμένο σημείο μηδέν στον παγκόσμιο αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Εάν ο πάγος Waites λιώσει εντελώς, θα μπορούσε να αυξήσει τη στάθμη της θάλασσας, προκαλώντας «ανατριχιαστικές» παγκόσμιες επιπτώσεις.

«Ξέρετε, είναι πιο εύκολο για εμάς να φέρουμε βοήθεια στους ανθρώπους που εργάζονται στον διαστημικό σταθμό από το να φέρουμε βοήθεια σε εσάς αν έχετε πρόβλημα»

Όμως μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα υποδηλώνει ότι ο λεγόμενος παγετώνας της καταστροφής μπορεί να μην εξαφανίζεται τόσο γρήγορα όσο φοβόταν κάποτε – αν και εξακολουθεί να εξαφανίζεται με ταχείς ρυθμούς. Αντί οι παγωμένοι βράχοι του παγετώνα να καταρρεύσουν σύντομα στον ωκεανό σαν μια σειρά από ντόμινο, η νέα μελέτη προσφέρει ένα κάπως πιο ελπιδοφόρο – αν και ακόμα τρομερό – χρονοδιάγραμμα της εξαφάνισής του. «Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή με τον παγετώνα Thwaites είναι μια καταστροφή σε αργή κίνηση», δήλωσε στο The Conversation ο ερευνητικός επιστήμονας Mathieu Morlighem, επικεφαλής της μελέτης.

«Γράφω για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας»

Ένας από τους ανθρώπους που συμμετείχαν στο μοναδικό ταξίδι στη Thwaites το 2019 ήταν η Elizabeth Rush, της οποίας το ζωντανό, ποιητικό βιβλίο για την κλιματική αλλαγή, Rising, ήταν φιναλίστ για το βραβείο Πούλιτζερ. Το τελευταίο βιβλίο της Rush, The Quickening, εξιστορεί αυτό το ιστορικό ταξίδι στην άκρη του Thwaites Calving Edge – ένα παγωμένο, μακρινό μέρος που δεν έχει επισκεφθεί ποτέ ξανά ο άνθρωπος.

«Ο παγετώνας Thwaites είναι ένα πραγματικά αινιγματικό μέρος στην Ανταρκτική. Βρίσκεται στα πέρατα της θάλασσας Amundsen. Ήταν ένα ταξίδι τεσσάρων ημερών μέχρι την πλησιέστερη ερευνητική βάση. Όταν υπέγραψα για να συμμετάσχω σε αυτή την αποστολή, ο υπεύθυνος προγράμματος μου είπε: «Ξέρετε, είναι πιο εύκολο για εμάς να φέρουμε βοήθεια στους ανθρώπους που εργάζονται στον διαστημικό σταθμό από το να φέρουμε βοήθεια σε εσάς αν έχετε πρόβλημα». Υπάρχει η ανησυχία ότι ο Thwaites εισέρχεται σε μια ταχεία περίοδο κατάρρευσης, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δεν είχε πάει ποτέ», δήλωσε η Elizabeth Rush σε συνέντευξη της στον Eliot Stein του BBC.

Και συνέχισε αναγέροντας: «Έκανα αίτηση για να συμμετάσχω στην αποστολή μέσω του προγράμματος Antarctic Artists & Writers Program. Στέλνουν συνήθως δύο συγγραφείς ή καλλιτέχνες ετησίως στην Ανταρκτική και συνέταξα μια αίτηση εξήντα σελίδων. Υπήρχε μια υποσημείωση στην αίτησή μου που είχε ως εξής: «Γράφω για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Θέλω να πάω σε αυτά τα διαφορετικά μέρη της Ανταρκτικής και να δω από πρώτο χέρι την άνοδο της στάθμης της θάλασσας». Ήμουν πολύ τυχερή που μου δόθηκε η τελευταία θέση σε αυτό το πλοίο που έσπαγε πάγους».

«Ανέγγιχτα μέρη»

Όσον αφορά τον τουρισμό στην Ανταρκτική, ο οποίος ολεάνα και αυξάνεται (στο TikTok είναι trend η κρουαζιέρα στην Ανταρκτική), η συγγραφέας ανέφερε: «Μπορώ να πω κατηγορηματικά ότι στο πλαίσιο του απλού τουρισμού, δεν νομίζω ότι πρέπει να πάμε στην Ανταρκτική. Δεν νομίζω ότι τα κρουαζιερόπλοια πρέπει να πηγαίνουν εκεί. Δεν νομίζω ότι ο απλός τουρισμός σε αυτά τα μέρη που μοιάζουν «ανέγγιχτα» ή απομακρυσμένα θα πρέπει να είναι κάτι που επιταχύνεται. Αλλά υπάρχει ένα κομμάτι του εαυτού μου που παλεύει λίγο με τη διάκριση μεταξύ απομακρυσμένου και κλειστού, ή ανέγγιχτου και αγγιγμένου. Σε αυτό το σημείο, η Ανταρκτική έχει αγγιχτεί από εμάς, ο Αμαζόνιος έχει αγγιχτεί από εμάς, ακόμη και αν μας αρέσει να τα θεωρούμε ως αυτά τα μυθικά, ανέγγιχτα μέρη».

»Νομίζω ότι σε γενικές γραμμές, ναι, βλέπουμε κάτι και νοιαζόμαστε περισσότερο γι’ αυτό. Όσο μεγαλώνω, τόσο περισσότερο προσπαθώ να στρέψω αυτή την περιέργεια πιο κοντά στο σπίτι μου. Μπορώ να περπατήσω στη γειτονιά μου με το τρίχρονο παιδί μου και να δω όλες αυτές τις καταπληκτικές «πασχαλιές της πεταλούδας», και τα μίνι οικοσυστήματα στις αυλές των γειτόνων μου. Και νομίζω ότι μπορούμε επίσης να αντιμετωπίσουμε αυτά τα μέρη με το ίδιο είδος θαυμασμού και γοητείας που θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε την Ανταρκτική ή τον Αμαζόνιο».

*Με πληροφορίες από: BBC | Κεντρική φωτογραφία θέματος: Wikipedia