Τα αποτελέσματα των εκλογών σε δύο κρατίδια, Θουριγγία και Σαξονία, επιβεβαίωσαν τις προβλέψεις. Το ένα τρίτο του εκλογικού τους σώματος ψήφισε την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία. Οπως το ένα τρίτο του γαλλικού εκλογικού σώματος ψήφισε στις ευρωεκλογές την Εθνική Συσπείρωση στη Γαλλία. Ισως δεν είναι πολιτικά ορθό να εξισώνουμε τοπικά και εθνικά αποτελέσματα, ωστόσο, οι ομοιότητες υπάρχουν: ένα αυξανόμενο ρεύμα και στις δύο χώρες απορρίπτει τα παραδοσιακά κόμματα και στρέφεται στην Ακροδεξιά. Και δεν περιορίζεται το ρεύμα αυτό μόνο στις συγκεκριμένες χώρες, παγιώνεται στην Ευρώπη η τάση απενοχοποίησης της ακροδεξιάς ψήφου. Το ταμπού έχει καταρριφθεί, τα ακροδεξιά κόμματα ψηφίζονται ως κανονικά κόμματα και οι ψηφοφόροι τους τα ψηφίζουν για να κυβερνήσουν.

Εχουμε λοιπόν μια νέα κατάσταση στην Ευρώπη. Πολιτικές δυνάμεις που διακηρύσσουν τη ρήξη με το μεταπολεμικό consensus διεκδικούν την εξουσία. Η νομιμοποίησή τους μέσα από εκλογικές διαδικασίες δημιουργεί τις προϋποθέσεις να την κατακτήσουν με αύξηση των ποσοστών τους σε εθνικό επίπεδο. Η αμυντική στάση των παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων που τόσο στη Γαλλία όσο και στη Γερμανία προσπαθούν τεχνηέντως να αποκλείσουν τη συμμετοχή των ακροδεξιών σε κυβερνητικά σχήματα, διευκολύνει δυστυχώς την ενδυνάμωσή τους. Και ας μην ξεχνάμε ότι στην Ιταλία, ένας συνασπισμός ακροδεξιών κομμάτων κυβερνά.

Για να μείνουμε στη Γερμανία, είναι προφανές πως ό,τι συμβαίνει εκεί αφορά ολόκληρη την Ευρώπη. Παρότι ειδικά με το σημερινό κυβερνητικό σχήμα, η Γερμανία δεν ηγείται της Ευρώπης, οι πολιτικές της εξελίξεις αφορούν την πορεία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Η ευρωπαϊκή ταυτότητα δημιουργήθηκε για να την κάνει λιγότερο «γερμανική». Η Γερμανία είναι στην Ευρώπη για να αποτραπεί η επιστροφή στο ζοφερό παρελθόν της. Αν το συνειδητοποιήσουμε αυτό, συνειδητοποιούμε γιατί το 30% της Ακροδεξιάς είναι τόσο ανησυχητικό.

Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι το «γερμανικό πρόβλημα» στην Ευρώπη προϋπήρχε του ναζισμού. Βρισκόμαστε ασφαλώς σε πολύ διαφορετικές ιστορικές συνθήκες, αλλά αν η Εναλλακτική για τη Γερμανία καθιερωθεί σαν ένα κανονικό κυβερνητικό κόμμα, η ρητορική της θα μολύνει και τα υπόλοιπα κόμματα αν δεν καταφέρουν να απαντήσουν με ουσιαστικά πολιτικά επιχειρήματα και όχι απλώς προσπαθώντας να την αποκλείσουν από τη συμμετοχή σε κυβερνητικούς συνασπισμούς.

Μια πολύ σημαντική διάσταση του «γερμανικού προβλήματος» διαχρονικά είναι η σχέση με τη Ρωσία. Προφανώς η τελευταία αξιοποίησε τις δυνατότητες διείσδυσης μέσω της Εναλλακτικής για τη Γερμανία που δεν έχει κρύψει τα φιλορωσικά της αισθήματα. Αλλά ο φιλορωσισμός δεν περιορίζεται στην Ακροδεξιά. Σε όλο το πολιτικό φάσμα, είναι μάλλον κυρίαρχη η άποψη ότι η Γερμανία πρέπει να έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία. Στην προεκλογική περίοδο που ξεκινά ενόψει των εκλογών για την καγκελαρία σε έναν χρόνο, η συζήτηση θα ενταθεί με επίκεντρο τη βοήθεια προς την Ουκρανία. Το κρίσιμο ζήτημα θα είναι αν τα άλλα κόμματα για να προσελκύσουν ψηφοφόρους συνταχθούν με τα επιχειρήματα της AfD.

Με τη Γερμανία και τη Γαλλία σε κατάσταση βαθιάς πολιτικής αστάθειας, δεν θα πρέπει να περιμένουμε να μπουν σε κίνηση ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες τόσο για την Ουκρανία όσο και για τα άλλα μείζονα προβλήματα που επηρεάζουν την Ευρώπη. Κι αυτό είναι κακό, πολύ κακό ειδικά αν συνδυαστεί και με ένα κακό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ.

Η Ινώ Αφεντούλη είναι εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων