Η Εφορία και οι κρατήσεις, μαζί με τη μεγάλη ακρίβεια, επιδεινώνουν τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των συνταξιούχων, με τις συνολικές κρατήσεις στις συντάξεις να φτάνουν έως και το 22%.
Τονίζεται ότι αυξήσεις μεταξύ 2,2% και 2,5% για το 2025 θα λάβουν περίπου 2 εκατ. συνταξιούχοι. Η αύξηση θα δοθεί με τη σύνταξη του μηνός Ιανουαρίου, που αναμένεται να πληρωθεί πριν από τα Χριστούγεννα. Το τελικό ποσοστό θα καθοριστεί τον Οκτώβριο, με βάση την τελική πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό του τρέχοντος έτους, καθώς είναι τα δύο μεγέθη βάσει των οποίων καθορίζονται οι αυξήσεις των συντάξεων από το 2023 και μετά. Οι αυξήσεις θα αφορούν τους υφιστάμενους συνταξιούχους και όσους υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης έως τον Δεκέμβριο του 2024.
Πώς διαμορφώνονται
Οι τέσσερις κρατήσεις που επιβάλλονται στις συντάξεις είναι οι εξής:
1. Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Διπλό και άδικο φόρο πληρώνουν 400.000 συνταξιούχοι μέσω της εισφοράς αλληλεγγύης, η οποία λόγω δημοσιονομικού κόστους τελικά δεν θα αναμορφωθεί. Οι συνταξιούχοι με συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ υπόκεινται στην εισφορά, η οποία είναι κλιμακωτή (από 3% έως 14%) και επιβάλλεται σε όλο το ποσό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αφορολόγητο όριο των 720 ευρώ. Μάλιστα, με τις ετήσιες αυξήσεις, πολλοί ασφαλισμένοι αλλάζουν κατηγορία καταβολής της εισφοράς και φορολογούνται επαχθέστερα. Αντί να έχουν αύξηση, έχουν μείωση των αποδοχών. Για το νέο έτος η αύξηση των συντάξεων θα κινηθεί στο 2,5%.
2. Εισφορά για υγειονομική περίθαλψη. Επί του αρχικού μεικτού ποσού κάθε σύνταξης εφαρμόζεται κράτηση 6% για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
3. Φόρος μισθωτών υπηρεσιών. Μετά την αφαίρεση των παραπάνω κρατήσεων, το τελικό ποσό σε 12μηνη βάση αποτελεί το φορολογητέο εισόδημα του συνταξιούχου, στο οποίο εφαρμόζεται η φορολογία εισοδήματος σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Δηλαδή, κλιμακωτή προοδευτική φορολόγηση με την αναλογούσα έκπτωση φόρου, ώστε να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα.
4. Προσωπική διαφορά. Η προσωπική διαφορά δεν επιτρέπει σε 770.000 παλαιούς συνταξιούχους (πριν από το 2016) να καρπωθούν μελλοντικές αυξήσεις μέχρι να μηδενίσουν την προσωπική διαφορά τους. Αυτή λειτουργεί περισσότερο ως κόφτης. Σήμερα, ένας στους τρεις συνταξιούχους του ΕΦΚΑ εξακολουθεί να έχει προσωπική διαφορά, καθώς οι αυξήσεις του 2023 και του 2024 κατάφεραν να μειώσουν, αλλά όχι να μηδενίσουν τον αριθμό των συντάξεων που παραμένουν παγωμένες.
Λιγότεροι θα λάβουν λιγότερα
Το κοινωνικό πακέτο της κυβέρνησης για το 2025, για μία ακόμη φορά, αδικεί τους συνταξιούχους, οι οποίοι σήκωσαν τα μεγάλα βάρη των Μνημονίων και εξακολουθούν να ζουν με πενιχρές συντάξεις. Κι αυτό γιατί:
Πρώτον, δεν θα δοθεί η ειδική οικονομική ενίσχυση των 243 εκατομμυρίων ευρώ από τη φορολόγηση των διυλιστηρίων στους χαμηλοσυνταξιούχους με εισόδημα έως 700 ευρώ, όπως έγινε πέρυσι. Πέρυσι, δικαιούχοι της οικονομικής ενίσχυσης των 150 ευρώ ήταν και οι συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά ή με προσωπική διαφορά κάτω των 10 ευρώ, που λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων έως 700 ευρώ (περίπου 1 εκατ. δικαιούχοι).
Δεύτερον, δεν αλλάζει η δομή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), η οποία οδηγεί ακόμη και σε μειώσεις των συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ. Η εισφορά αυτή – ένα «χαράτσι» – είναι κλιμακωτή (από 3% έως 14%) και επιβάλλεται σε όλο το ποσό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αφορολόγητο όριο των 720 ευρώ. Μάλιστα, με τις ετήσιες αυξήσεις – αναπροσαρμογές λόγω πληθωρισμού, πολλοί ασφαλισμένοι αλλάζουν κατηγορία καταβολής της εισφοράς και φορολογούνται επαχθέστερα. Δηλαδή, αντί να έχουν αύξηση, βλέπουν μείωση των αποδοχών τους!
Τρίτον, η προσωπική διαφορά δεν επιτρέπει σε 770.000 παλαιούς συνταξιούχους (πριν από το 2016) να καρπωθούν μελλοντικές αυξήσεις μέχρι να μηδενίσουν την προσωπική διαφορά τους, η οποία λειτουργεί περισσότερο ως κόφτης. Σήμερα, σχεδόν ένας στους τρεις συνταξιούχους του ΕΦΚΑ εξακολουθεί να έχει προσωπική διαφορά, καθώς οι αυξήσεις που δόθηκαν το 2023 και το 2024 κατάφεραν να μειώσουν, αλλά όχι να μηδενίσουν, τον αριθμό των κύριων συντάξεων που παραμένουν παγωμένες.
Τέταρτον, οι «αυξήσεις» του 2025 θα είναι κατώτερες του τρέχοντος (επίσημου) πληθωρισμού (2,2%-2,5% με πληθωρισμό άνω του 3% φέτος), ακολουθώντας την τακτική των προηγούμενων χρόνων (αναπροσαρμογή κατά 50% επί του ΑΕΠ και μόλις κατά 50% επί του πληθωρισμού). Αυτό αποτελεί την πρώτη κρυφή μείωση, αφού εγκαταλείπεται η αύξηση των συντάξεων στο ύψος του μέσου μισθού.
