Αναβάθμιση και επιστροφή χιλιάδων κλειστών ακινήτων στην αγορά από την οποία λείπουν σήμερα 200.000 κατοικίες για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των νοικοκυριών, φθηνότερη στέγη για ζευγάρια και πολίτες έως 50 ετών και φρένο στο ράλι των ενοικίων επιχειρεί η κυβέρνηση με τις νέες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος που παρουσίασαν χθες η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη και ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης.
Τα μέτρα για τη φθηνότερη στέγη υπερβαίνουν τα 2,4 δισ. ευρώ με αιχμή του δόρατος το «Σπίτι μου 2», το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα σε περίπου 20.000 πολίτες έως 50 ετών να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι με φθηνό στεγαστικό δάνειο καθώς το επιτόκιο θα διαμορφωθεί κάτω από 2%.
Τη βεντάλια των μέτρων συμπληρώνουν το νέο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», μέσω του οποίου πάνω από 20.000 φυσικά πρόσωπα χωρίς εισοδηματικά κριτήρια θα λάβουν άτοκο δάνειο έως 25.000 ευρώ για να αναβαθμίσουν ενεργειακά την κύρια ή τη δευτερεύουσα κατοικία τους, ενώ βελτιωμένο έρχεται το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» για τους ιδιοκτήτες κλειστών διαμερισμάτων, οι οποίοι θα λάβουν επιδότηση περίπου 8.000 ευρώ για να ανακαινίσουν τα σπίτια τους και να ρίξουν στην αγορά και τη μακροχρόνια μίσθωση. Παράλληλα θα «τρέξει» το πρόγραμμα «Κοινωνική Αντιπαροχή» που στοχεύει στην ανέγερση 3.000 κατοικιών σε οικόπεδα του Δημοσίου για τη στέγαση 5.000 νέων ζευγαριών με κοινωνικά κριτήρια.
«Κοινωνική Αντιπαροχή»
Το πρόγραμμα «Κοινωνική Αντιπαροχή» θα στηριχθεί σε 15 κτίρια ώριμα προς αξιοποίηση που ανήκουν στη ΔΥΠΑ. Ωστόσο, ο σχεδιασμός δεν σταματά εκεί. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, παλιά εργοστάσια που άλλοτε αποτελούσαν κέντρα βιομηχανικής παραγωγής αναμένεται να μπουν στο πρόγραμμα. Ο Πρωθυπουργός έχει ήδη ανακοινώσει από τη ΔΕΘ πως οι παλιές εγκαταστάσεις της Χρωματουργίας Πειραιώς (ΧΡΩΠΕΙ), που προορίζονταν μέχρι πρότινος για τη δημιουργία της Πολιτείας Καινοτομίας (που είχε επονομαστεί Silicon Valley της Ελλάδας), θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή 300 διαμερισμάτων, ένα μεγάλο μέρος των οποίων θα νοικιάζεται από το κράτος ως κοινωνικές κατοικίες. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, η νέα ΧΡΩΠΕΙ μπορεί να είναι έτοιμη να φιλοξενήσει κατοίκους το – εκλογικό – 2027.
Τα σχέδια για την εκμετάλλευση παλιών βιομηχανιών, όμως, δεν τελειώνουν εκεί. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος έκανε λόγο για δέκα ακόμα «αδρανή κρατικά ακίνητα» της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) με παρόμοια χαρακτηριστικά με τη ΧΡΩΠΕΙ που σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών. Το παλιό εργοστάσιο της ταπητουργίας Ανατόλια στη Νέα Ιωνία, που σταμάτησε να λειτουργεί το 1988, είναι ένα εξ αυτών. Εξάλλου, σκέψεις υπάρχουν και για τη μελλοντική εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων της ΛΑΡΚΟ, εφόσον προχωρήσει το οριστικό της κλείσιμο.
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, τα χτισμένα κτίρια της ΕΤΑΔ αναμένεται πρώτα να περάσουν στο Υπερταμείο. Αυτό θα διενεργήσει ανοιχτούς διαγωνισμούς προκειμένου να προχωρήσει η κατασκευή ή η ανακαίνιση των κτιριακών δομών, με την κατασκευάστρια εταιρεία να διατηρεί υπό τον έλεγχό της μέρος του ακινήτου. Παράλληλα, η κυβέρνηση επεξεργάζεται αλλαγές στον Ν. 5006/2022, με τον οποίο θεσμοθετήθηκε το «Σπίτι μου 1», προκειμένου να γίνει πιο απλή η διαδικασία αξιοποίησης ακινήτων του Δημοσίου.
Επιπροσθέτως, δεν είναι λίγες οι Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙΠΕ) με άχτιστα οικόπεδα που ανήκουν στο Δημόσιο και αναζητούν νέες χρήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν τουλάχιστον 11 οικόπεδα με τέτοια χαρακτηριστικά γύρω από αστικά κέντρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ΒΙΠΕ Παιανίας, όπου αναμένεται να γίνει αλλαγή χρήσης και να προχωρήσει η ανέγερση κατοικιών.
Ιδιωτικός τομέας
Η εκμετάλλευση παλιών εμβληματικών κτιρίων της ελληνικής βιομηχανίας, όμως, δεν αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο του δημόσιου τομέα. Για παράδειγμα, η κοινοπραξία της Τράπεζας Πειραιώς με την εταιρεία ανάπτυξης real estate Dimand έχει παρουσιάσει τον σχεδιασμό της για τις εγκαταστάσεις της παλιάς κλωστοϋφαντουργίας Αιγαίον στο Λαύριο και για το παλιό εργοστάσιο της Φιξ στη δυτική πύλη της Θεσσαλονίκης. Αμφότερα αναμένεται να γίνουν μεγάλα συγκροτήματα πολλαπλών χρήσεων: οικιστικής (σπίτια), εμπορικής (καταστήματα) και επαγγελματικής (γραφεία).
Εξάλλου, το Δημόσιο έχει αξιοποιήσει – και αξιοποιεί – βιομηχανικά κτίρια και με άλλους τρόπους, εκτός της κατοικίας. Γνωστός είναι ο σχεδιασμός που υπάρχει για τη δημιουργία «κυβερνητικού πάρκου», δηλαδή κτιρίων όπου θα στεγάζονται υπουργεία και γραφεία υπηρεσιών του Δημοσίου, στις παλιές εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ στη Δάφνη. Στο πρόσφατο παρελθόν, δε, έχουμε δει παλιές βιομηχανίες και εργοστάσια να μετατρέπονται σε πολιτιστικούς χώρους, με χαρακτηριστικά παραδείγματα την Τεχνόπολη στο Γκάζι, το πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο της οδού Λενορμάν και το παλιό εργοστάσιο της Φιξ, όπου στεγάζεται πλέον το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ).