Τι θα μπορούσε να κάνει η ΕΕ, εάν εισέπραττε 785 εκατ. ευρώ ημερησίως, δίχως ιδρώτα και κόπο; Από το να λύσει το στεγαστικό πρόβλημα, μέχρι να βοηθήσει κατεστραμμένες ή φτωχές χώρες. Από πού όμως θα έπαιρνε αυτά τα χρήματα; Μια καλή απάντηση έχει η Oxfam.
Μέχρι και 13 φορές περισσότερα είναι τα έσοδα της ΕΕ που προέρχονται από τους φόρους κατανάλωσης και την φορολόγηση της εργασίας, από αυτή επί των χιλιάδων Ευρωπαίων κροίσων.
Αναλύοντας η Oxfam, τα πρόσφατα δεδομένα της Eurostat και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, φέρνει στην επιφάνεια την άδικη φορολόγηση που βασίζεται το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Το 2022, οι φόροι κατανάλωσης, πχ ΦΠΑ και οι φόροι στην εργασία αποτελούσαν σχεδόν 8 στα 10 ευρώ των συνολικών φορολογικών εσόδων στις χώρες της ΕΕ, ενώ οι φόροι επί του πλούτου συνεισέφεραν λιγότερο από 60 σεντς για κάθε 10 ευρώ που εισπράχθηκε.
Το 2022, το πλουσιότερο 1% κατείχε το ¼ της καθαρής προσωπικής περιουσίας στην ΕΕ. Είναι γεγονός ότι 3.650 Ευρωπαίοι με τον αμύθητο πλούτο είδαν τις τσέπες τους να γεμίζουν κατά 237%, συμπεριλαμβανομένου του πληθωρισμού, μεταξύ 1995 και 2021.
Υπενθυμίζεται ότι σε προηγούμενη ανάλυση της Oxfam, οι 5 πλουσιότεροι δισεκατομμυριούχοι της ΕΕ αύξησαν τον πλούτο τους κατά 76% από το 2020, από 244 δισ. ευρώ σε 429 δισ., με ρυθμό 5,7 εκατ. ευρώ την ώρα. Την ίδια στιγμή, το 99% των Ευρωπαίων έχει γίνει φτωχότερο.
Παρ’ όλα αυτά, οι παραπάνω 3.650 Ευρωπαίοι συμβάλλουν αναλογικά πολύ λίγο στα κρατικά ταμεία, απ΄ ότι οι μισθωτοί που θα αγοράσουν ένα μπουκάλι ουίσκι ή μισό κιλό φέτα.
«Μας λένε ξανά και ξανά ότι δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για τη βελτίωση της ζωής των απλών ανθρώπων ή την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης» σχολιάζει η Κιάρα Πουτατούρο, ειδική της Oxfam στη φορολογία.
Ωστόσο, προσθέτει ότι τα γεγονότα λένε μια διαφορετική ιστορία. «Οι εξαιρετικά πλούσιοι αποταμιεύουν περισσότερα από όσα μπορούν να ξοδέψουν ενώ αποφεύγουν τους φόρους. και οι υπόλοιποι επωμιζόμαστε το μεγαλύτερο μέρος της φορολογικής επιβάρυνσης προσπαθώντας να τα βγάλουμε πέρα. Ο ευρωπαϊκός φόρος περιουσίας δεν είναι μόνο επείγων, αλλά και δίκαιος».
Η ανάλυση της Oxfam δείχνει επίσης ότι τα πλουσιότερα άτομα και οι μεγαλύτερες εταιρείες έχουν πληρώσει λιγότερους φόρους. Συγκεκριμένα, από το 2000 στο 2023, οι πλουσιότεροι Ευρωπαίοι είδαν με ευχαρίστηση τον ανώτατο συντελεστή φορολογίας του εισοδήματος τους να μειώνεται από 44,8% σε 37,9%.
Ο δε ανώτατος φορολογικός συντελεστής που κατέβαλαν οι μεγαλύτερες εταιρείες της ΕΕ κατρακύλησε από το 32,1 στο 21,2%.
Αντίθετα, ο φορολογικός συντελεστής στην εργασία αυξήθηκε από 33,3% το 2010 σε 34,8% το 2022, ενώ ο φορολογικός συντελεστής στην κατανάλωση αυξήθηκε από 17,7% σε 18,7%.
«Αντί να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη κρίση της ανισότητας, τα φορολογικά συστήματα της Ευρώπης επιδεινώνουν το χάσμα πλούτου. Ωστόσο, υπάρχει μια ολοένα και μεγαλύτερη συναίνεση μεταξύ των υπουργών χάραξης πολιτικής, όπως οι υπουργοί Οικονομικών της G20, σχετικά με την ανάγκη φορολογίας των υπερπλούσιων. Και δεν είναι μόνο οι πολιτικοί, οι Ευρωπαίοι απαιτούν όλο και περισσότερο φόρο περιουσίας», κατέληξε η Πουτατούρο.
Πάντως, η Oxfam, προτείνει έναν προοδευτικό φόρο περιουσίας στους πολυεκατομμυριούχους και τους δισεκατομμυριούχους της ΕΕ έως και 5% που θα μπορούσε να αποφέρει 286,5 δισ. ευρώ ετησίως, που είναι 3 φορές ο προϋπολογισμό της 7ετούς βοήθειας της ΕΕ.
Άραγε θα κάνει τίποτα η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή γι΄ αυτό; Δύσκολο, καθώς είναι απασχολημένη με σχέδια περί… κατασκευής όπλων.