Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε στις Βρυξέλλες η παραίτηση του Τιερί Μπρετόν, με ευθείες βολές στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι ζήτησε πολιτικό συμβιβασμό για την απόσυρση του ονόματός του προσφέροντας στη Γαλλία χαρτοφυλάκιο με μεγαλύτερη επιρροή. Οι σχέσεις του γάλλου επιτρόπου, αρμόδιου για θέματα Εσωτερικής Αγοράς, ήταν συχνά συγκρουσιακές με την πρόεδρο της Κομισιόν και φαίνεται πως βρήκαν πρόσφορο έδαφος στο μπρα ντε φερ Γερμανίας και Γαλλίας για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην ΕΕ. Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι αποδυναμωμένος στο εσωτερικό μετά την ήττα στις ευρωεκλογές και τις βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία αλλά, ως το δεύτερο μεγαλύτερο κράτος-μέλος της ΕΕ, η Γαλλία προσβλέπει σε μια σημαντική θέση στην ανανεωμένη σύνθεση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Σε αντικατάσταση του Μπρετόν προτάθηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Στεφάν Σεζουρνέ, που υπήρξε στο παρελθόν ευρωβουλευτής και πρόεδρος της ευρωομάδας των Φιλελευθέρων.
Προβληματική διαδικασία
Η αλλαγή που ήρθε σε λιγότερες από 24 ώρες προτού η Φον ντερ Λάιεν ανακοινώσει τη νέα της λίστα επιτρόπων είναι η τελευταία αναστάτωση που έπληξε την ήδη προβληματική διαδικασία σύνθεσης της Επιτροπής για έναν νέο πενταετή κύκλο. Ο Σεζουρνέ είναι στενός σύμμαχος του Μακρόν και σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ελιζέ, «πληροί όλα τα απαιτούμενα κριτήρια» για τη θέση. Προτάθηκε άλλωστε με τις ευλογίες του νέου πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ. «Η δέσμευσή του στην Ευρώπη θα του επιτρέψει να προωθήσει την ατζέντα για την ευρωπαϊκή κυριαρχία».
Η αντικατάσταση του Μπρετόν με τον Σεζουρνέ προετοιμάστηκε εκ των προτέρων κατά τη διάρκεια ιδιωτικών συζητήσεων μεταξύ Μακρόν και Φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με πηγές που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες, προκειμένου η Γαλλία να εξασφαλίσει τον καλύτερο δυνατό ρόλο στο επόμενο κολέγιο των Επιτρόπων. Βέβαιον είναι ότι ο Μπρετόν, πρώην στέλεχος επιχειρήσεων, δεν φοβόταν να ασκήσει κριτική στο «αφεντικό του». Επέκρινε έντονα την απόφαση της Φον ντερ Λάιεν να διορίσει έναν Γερμανό, μέλος του κόμματος της Ενωσης Χριστιανοδημοκρατών, σε ανώτερο πόστο για τον οποίο λέγεται ότι είχε συγκριτικά λιγότερα προσόντα. Επίσης αμφισβήτησε τη διεκδίκηση δεύτερης θητείας από τη Φον ντερ Λάιεν επισημαίνοντας ότι το ίδιο το ΕΛΚ φαινόταν ότι δεν πιστεύει στην υποψήφιά του. Η παραίτηση βάζει τέρμα σε μια ταραχώδη εργασιακή σχέση με σημεία σύγκρουσης πολιτικές επιλογές αλλά και το ύφος της ρητορικής τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πιθανό να αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών στη νέα γαλλική κυβέρνηση.
Ο Τιερί Μπρετόν με μια εκρηκτική επιστολή παραίτησης που ανήρτησε στο X κατηγόρησε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για «αμφισβητήσιμη διακυβέρνηση» επισυνάπτοντας την επιστολή παραίτησής του αφού επισημαίνει ότι η πρόεδρος της Κομισιόν ζήτησε να αποσυρθεί το όνομά του «για προσωπικούς λόγους που σε καμία περίπτωση δεν συζήτησε απευθείας μαζί του». Εκφράζοντας τις ευχαριστίες του στους συναδέλφους του στο Σώμα, τις υπηρεσίες της Επιτροπής, τους ευρωβουλευτές, τα κράτη-μέλη και την ομάδα του τονίζει ότι υπό το φως αυτών των τελευταίων εξελίξεων δεν μπορεί πλέον να ασκεί τα καθήκοντά του και παραιτείται από τη θέση του ευρωπαίου επιτρόπου, με άμεση ισχύ. Η απερχόμενη επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ δήλωσε στους «Financial Times» ότι είδε την είδηση της παραίτησης αλλά όταν διάβασε την επιστολή Μπρετόν «δεν αναγνώρισε την εικόνα που σκιαγραφεί».
Το νόημα των επαφών
Το ενδιαφέρον του γάλλου προέδρου ήταν στραμμένο στον τίτλο του εκτελεστικού αντιπροέδρου για τον Μπρετόν και ένα χαρτοφυλάκιο που να περιλαμβάνει –ιδανικά – την προώθηση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης. Θέματα βιομηχανικής τεχνολογικής κυριαρχίας και ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας ήταν επίσης ψηλά στη λίστα των προτιμήσεων της γαλλικής προεδρίας. «Αυτό είναι το νόημα όλων των επαφών που είχε με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την εκλογή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο πρόεδρος Μακρόν» σύμφωνα με τη γαλλική προεδρία. Εδώ έπαιξε ρόλο ένα ακόμη αγκάθι: αυτό της δημόσιας διαμάχης του Μπρετόν με τον Ιλον Μασκ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποδέχεται την παραίτηση του γάλλου επιτρόπου Τιερί Μπρετόν και «τον ευχαριστεί για το έργο του» δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ηδη η προσπάθεια της επικεφαλής της Κομισιόν να σχηματίσει ένα ισόρροπο Σώμα Επιτρόπων όσον αφορά τα φύλα οδήγησε σε καθυστέρηση τη διαδικασία μετεκλογικής μετάβασης της εξουσίας στην ΕΕ και ο πολιτικός χρόνος τρέχει.