Μόλις λίγες ώρες χρειάστηκε το Politico από τη στιγμή που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ολοκλήρωσε την παρουσίαση του νέου Σώματος των Επιτρόπων για να αρχίσει να στοιχηματίζει (τρόπος του λέγειν…) όσον αφορά τους υποψήφιους επιτρόπους που μπορεί να «κοπούν» από το Ευρωκοινοβούλιο. Οπως άλλωστε θυμίζει, από το 2004, οι ευρωβουλευτές απορρίπτουν τουλάχιστον έναν υποψήφιο σε κάθε νέα Κομισιόν – το 2019 απέρριψαν τρεις. Παραδόξως, δεδομένου του πόσο εξοργισμένοι δήλωναν Σοσιαλιστές και Φιλελεύθεροι όλο το καλοκαίρι με την πιθανότητα του διορισμού του, ο εκλεκτός της Τζόρτζια Μελόνι και υποψήφιος εκτελεστικός αντιπρόεδρος της ΕΕ για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις Ραφαέλε Φίτο δεν περιλαμβάνεται από τον εξειδικευμένο ιστότοπο στη λίστα με εκείνους που πιθανόν κινδυνεύουν. Ψηλά σε αυτή, απεναντίας, βρίσκεται ο Ούγγρος Ολιβερ Βάρχελι, υποψήφιος επίτροπος για την Υγεία και την Καλή Διαβίωση των Ζώων, ο οποίος είχε αποκαλέσει πέρυσι, ως επίτροπος για τη Γειτονία και τη Διεύρυνση τότε, τους ευρωβουλευτές «ηλίθιους».
Οι ακροάσεις
Ακολουθούν, για ποικίλους λόγους, η Σλοβένα Μάρτα Κος, υποψήφια επίτροπος για τη Διεύρυνση, η Βελγίδα Χάτζα Λαχμπίμπ, υποψήφια επίτροπος για την Ετοιμότητα και τη Διαχείριση Κρίσεων, η Βουλγάρα Εκατερίνα Ζαχαρίεβα, υποψήφια επίτροπος για τις Νεοφυείς Επιχειρήσεις, την Ερευνα και την Καινοτομία, και ο Μαλτέζος Γκλεν Μικάλεφ, ο Βενιαμίν του νέου Σώματος, υποψήφιος επίτροπος για τη Διαγενεακή Δικαιοσύνη, τη Νεολαία, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό. Οι ευρωβουλευτές, βέβαια, μπορεί να μας επιφυλάσσουν εκπλήξεις. Ακόμα δεν γνωρίζουμε καν πότε θα ξεκινήσουν οι ακροάσεις – πιθανόν να μην ξεκινήσουν πριν από τις αρχές Νοεμβρίου. Αν πάντως έπρεπε να στοιχηματίσει κανείς σε ένα πρόσωπο που δεν κινδυνεύει, αυτό θα ήταν η Ισπανίδα Τερέσα Ριμπέρα: σύντομα, το δεύτερο πιο ισχυρό πρόσωπο στις Βρυξέλλες. Ή, όπως έγραψε χαρακτηριστικά η εφημερίδα «El Pais», «ένα προοδευτικό αντίβαρο σε μια συντηρητική Κομισιόν».
Απόλυτα συντονισμένες
Η απερχόμενη υπουργός Οικολογικής Μετάβασης και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Πέδρο Σάντσεθ επελέγη από τη Φον ντερ Λάιεν ώστε να αναλάβει τη χάραξη της πορείας του μπλοκ προς ένα μέλλον τόσο ευήμερο όσο και πράσινο. Πρόκειται, ενδεχομένως, για την πιο ισχυρή θέση που έχει δημιουργηθεί ποτέ στον εκτελεστικό βραχίονα της ΕΕ: μια θέση που συνδυάζει τα καθήκοντα ενός επικεφαλής στον τομέα του ανταγωνισμού, ενός αρχιτέκτονα προς τον στόχο των καθαρών μηδενικών εκπομπών και ενός μεταμορφωτή της οικονομίας.
Φον ντερ Λάιεν και Ριμπέρα δεν ανήκουν στην ίδια ευρωπαϊκή οικογένεια, από πλευράς επαγγελματισμού, ωστόσο οι πληροφορίες τις θέλουν απόλυτα συντονισμένες. Η πρόεδρος της Κομισιόν είχε ξεκαθαρίσει, στις τηλεφωνικές της επικοινωνίες με τους ευρωπαίους ηγέτες, πως υποψήφιοι με ισχυρό βιογραφικό θα ανταμείβονταν με κορυφαία χαρτοφυλάκια. Και η ισπανίδα «τσαρίνα» Ριμπέρα έχει ένα ισχυρό βιογραφικό. Υφυπουργός Κλιματικής Αλλαγής στη δεύτερη κυβέρνηση Θαπατέρο, διευθύντρια, μεταξύ 2014 και 2018, του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων, στο Παρίσι, ανέλαβε κατόπιν τα ηνία του νεοσύστατου υπουργείου Ενεργειακής Μετάβασης στην κυβέρνηση Σάντσεθ – όπως σχολίασε η «El Pais», λίγοι φαντάζονταν τότε τους πολιτικούς χαυλιόδοντες που θα ανέπτυσσε. Με σπουδές νομικής και πολύχρονη ειδίκευση σε θέματα κλίματος, έχει επιδείξει μοναδική ικανότητα στην προσέγγιση περιβαλλοντικών θεμάτων από οικονομικοκοινωνική σκοπιά. Και οι δύσκολες διαπραγματεύσεις θεωρούνται ειδικότητά της.
Οι επικρίσεις
Η επιλογή της για τη θέση της πρώτης εκτελεστικής αντιπροέδρου, σε κάθε περίπτωση, δεν ήταν εύκολη πολιτικά για τη Φον ντερ Λάιεν. Προκειμένου να διασκεδάσει τις εθνικές και κομματικές ανησυχίες – η Ριμπέρα είχε δεχθεί επικρίσεις τις τελευταίες εβδομάδες και από το ΕΛΚ, και από την πυρηνική βιομηχανία, και από τη γαλλική κυβέρνηση –, η πρόεδρος της Κομισιόν προτείνει μια δομή που θέτει κάποιους ελέγχους στη δύναμή της, πλαισιώνοντάς τη με διάφορους δεξιούς ή κεντροδεξιούς επιτρόπους. Σε αυτήν αναθέτει ωστόσο, ουσιαστικά, την εφαρμογή του γενικότερου οράματός της. Μαζί, της παραδίδει ένα σχέδιο: μια διεξοδική έκθεση από τον Μάριο Ντράγκι, που καλεί την Ευρώπη να αλλάξει την οικονομική της μοίρα μέσω μιας ισχυρότερης ΕΕ και της πράσινης μετάβασης.