Η εντατικοποίηση των συζητήσεων ως προς τις εκκρεμείς οικονομικοτεχνικές λεπτομέρειες (εκεί όπου κρύβεται ο διάβολος, δηλαδή) της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Κύπρου, προκειμένου να βγουν τα «αγκάθια» και επί της ουσίας να διασωθεί το πρότζεκτ, επισφραγίστηκε σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο. Στο τραπέζι της κατ’ ιδίαν συνομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Χριστοδουλίδη στο Μαξίμου μπήκαν όλες οι προεκτάσεις του Great Sea Interconnector – γεωπολιτικές, οικονομικές, ενεργειακές, ακόμα και τεχνικής φύσης ζητήματα τα οποία παραμένουν ανοιχτά – με αποτέλεσμα τη συμφωνία ή «πολιτική δέσμευση» όπως έλεγαν ελληνικές και κυπριακές πηγές για την υλοποίηση αυτού του «υψηλής στρατηγικής και οικονομικής σημασίας» πρότζεκτ. Δεδομένων των δυσκολιών έως αναταράξεων που υπήρξαν παρασκηνιακά το προηγούμενο διάστημα, θεωρείται ότι η πολιτική «ομπρέλα» Ελλάδας – Κύπρου που άνοιξε χθες με επαναβεβαίωση του κοινού ενδιαφέροντος και της βούλησης να ολοκληρωθεί το έργο διασύνδεσης ήταν αναγκαίο βήμα για περαιτέρω, χειροπιαστή πρόοδο. Πληροφορίες κάνουν λόγο για άμεσες αποφάσεις από τις αρμόδιες κυπριακές αρχές σε ό,τι αφορά ρυθμιστικά ζητήματα.
Ενδεικτική η αποστροφή ενημερωμένης πηγής αφότου ολοκληρώθηκε η συνάντηση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη πως «σήμερα είμαστε λίγο πιο αισιόδοξοι απ’ ό,τι ήμασταν χθες». Κι αυτό υπό την έννοια ότι η Αθήνα κατέγραψε, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, πως η κυπριακή πλευρά και αναγνωρίζει τη σημασία μιας τέτοιας επένδυσης και έχει τη διάθεση να αντιμετωπιστούν το γρηγορότερο τα θέματα που έχουν «βραχυκυκλώσει» την πορεία της ηλεκτρικής διασύνδεσης τις τελευταίες εβδομάδες. Το βασικό διακύβευμα είναι οικονομικό, επιμένει η Αθήνα – ξορκίζοντας κάθε άλλη συζήτηση με γεωπολιτική διάσταση – και αφορά το εξής: να διασφαλιστεί αλλά με «στέρεο» τρόπο και ρητές αναφορές και όχι στον «αέρα» το πλαίσιο που θα ρυθμίζει τη βιωσιμότητα του έργου.
Η μετοχική σύνθεση
Οσο κι αν στο πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο στην Κύπρο εξετάστηκαν κρίσιμες παράμετροι, έμειναν τελικά πολλά προς διευκρίνιση. Ανάμεσά τους, ο ακριβής προσδιορισμός της μετοχικής συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό θα γίνει «το συντομότερο δυνατόν» σύμφωνα με τη θέση που πρόβαλλε ο Χριστοδουλίδης επιβεβαιώνοντας στον Μητσοτάκη χθες την πολιτική δέσμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου. Η κυπριακή πλευρά, όπως ανακοινώθηκε, θέλει να ολοκληρωθούν «η μελέτη της δέουσας επιμέλειας και η σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού, για την οποία βρίσκονται σε εξέλιξη προχωρημένες διαβουλεύσεις και με τρίτα κράτη».
«Δίκαιος επιμερισμός» του κόστους
Από την πλευρά του ο Πρωθυπουργός στάθηκε, κατά πληροφορίες, στη μεγάλη εικόνα σε ό,τι αφορά τη σημασία του έργου, μεταφέροντας τη σταθερή θέση της Αθήνας: ότι δεν μπορεί παρά να υπάρξει «δίκαιος επιμερισμός» του κόστους σε ένα έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης που έχει μεγάλη σημασία για την Ελλάδα και την Ευρώπη αλλά πολύ περισσότερο θα ωφελήσει την Κύπρο, βγάζοντάς την από την ενεργειακή απομόνωση. Από το Μαξίμου μιλούσαν για μια «καλή μέρα», σχολιάζοντας τις πριβέ συζητήσεις Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη για το έργο. «Το οικονομικό σκέλος είναι το ζήτημα. Αυτή είναι η διάσταση η οποία συζητείται (…) Και είναι εν εξελίξει αυτές οι συζητήσεις, που δεν έχουν καμία σχέση με γεωπολιτικής φύσεως ζητήματα και διάφορες θεωρίες» είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης. Ο ίδιος εκτίμησε (ΕΡΤNews) ότι η συνάντηση οδήγησε σε περαιτέρω πρόοδο και χαρακτήρισε «εξαιρετική» τη συνεργασία Αθήνας και Λευκωσίας. «Είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο, ιδιαιτέρως για την Κύπρο, αλλά και ένα εξαιρετικά ακριβό έργο. Αισιοδοξούμε να προχωρήσει και επιθυμούμε να προχωρήσει» επισήμανε.
Σε «πλήρη ετοιμότητα» για το Κυπριακό
Στο μεταξύ πέραν της ηλεκτρικής διασύνδεσης οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό, τις εξελίξεις σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις περιφερειακές εξελίξεις, συντονίζοντας τις θέσεις τους εν όψει και της παρουσίας τους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την ερχόμενη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη. Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό (και ο Μητσοτάκης και ο Χριστοδουλίδης έχουν προγραμματισμένες συναντήσεις με τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες), συνεχίζονται οι προσπάθειες για τριμερή συνάντηση τον Οκτώβριο, ενώ ο κύπριος πρόεδρος επαναβεβαίωσε την «πλήρη ετοιμότητά» του για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη βάση των ψηφισμάτων και αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών. «Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν αποτελεί τη λύση του Κυπριακού» είπε. Ο Μητσοτάκης τόνισε ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος είναι χώρες-πυλώνες σταθερότητας «σε μια πολύ ταραγμένη γεωπολιτικά περιοχή του πλανήτη», χαρακτηρίζοντας «περισσότερο απαραίτητο από ποτέ» τον ελληνοκυπριακό συντονισμό.
