Είναι εκείνο το αόρατο νήμα που συνδέει μια βρεφική κάπα από γιδότριχα και προέλευση από την Ευρυτανία με ένα κομψό λευκό νυφικό φτιαγμένο από κυτταρίνη ροδάκινου και μετάξι, ένα φόρεμα από ανακυκλωμένα πλαστικά μπουκάλια νερού με ένα πτυχωτό φόρεμα του Ισέι Μιγιάκι. Είναι το διασίδι που λένε οι υφάντρες, το γνωστό σε όλους μας στημόνι, το δίασμα. Και είναι αυτό το νήμα που δίνει τον τίτλο στην επετειακή έκθεση την οποία διοργανώνει το Ιδρυμα Βασίλη Παπαντωνίου μαζί με το Μουσείο Μπενάκη με αφορμή τη συμπλήρωση μισού αιώνα παρουσίας και ενδελεχούς έρευνας πάνω στο ένδυμα.
Περί τα 150 ρούχα, παπούτσια, τσάντες και αξεσουάρ, παραδοσιακές φορεσιές και τουαλέτες που φόρεσαν προσωπικότητες όπως η Μαρία Κάλλας, θεατρικά κοστούμια και αυλικές ενδυμασίες είναι μερικά μόνο από όσα θα δουν οι επισκέπτες της έκθεσης. Υλικό που αντιστοιχεί μόλις στο 3% της συλλογής του Ιδρύματος που δημιούργησε το 1974 η Ιωάννα Παπαντωνίου στο Ναύπλιο (οι περισσότεροι το γνωρίζουμε ως Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα) και το οποίο μετρά στις συλλογές του περί τα 50.000 αντικείμενα, τα οποία και συνθέτουν τη μεγαλύτερη συλλογή ενδυμάτων στη χώρα μας.
Φόρεμα από ανακυκλωμένα μπουκάλια νερού (2010)
«Το στοίχημά μας είναι πλέον η επόμενη μέρα» ανέφερε μεταξύ άλλων η πρόεδρος του Ιδρύματος, Γεωργία Κρητικού-Σαμαρά, επισημαίνοντας ότι εκτός από το ήδη δρομολογημένο Ινστιτούτο Κυπριακού Πολιτισμού με πλούσιο ανέκδοτο αρχείο και έδρα το Ναύπλιο, στα μελλοντικά σχέδια του Ιδρύματος είναι και η δημιουργία ενός ινστιτούτου μόδας στην Αθήνα.
Βεντάλιες με φτερά στρουθοκαμήλου, φορέματα που σχεδίασε η Βίβιαν Γουέστγουντ και κλασικά ολόμαλλα ταγέρ με την υπογραφή του οίκου Σανέλ συνυπάρχουν με εντυπωσιακές κατακόκκινες νυφικές φούστες από την Καρπασία της Κύπρου, αστικά φορέματα πένθους και πλερέζες των αρχών του 20ού αι., μαθητικές ποδιές και προσκοπικές στολές, γυναικεία και ανδρικά μαγιό του 1910, χάρτινα φορέματα της δεκαετίας του 1960 και παπούτσια από ανακυκλωμένα δίχτυα, δημιουργώντας ένα πολύπλοκο παζλ με άξονα τον κόσμο της μόδας.
Βρεφική κάπα από γιδότριχα από το Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας (αρχές 20ού αι.)
«Αμαλία» για… τσαγιέρα
Κοστούμια που φόρεσαν στο θεατρικό σανίδι ο Νίκος Κούρκουλος και η Λυδία Κονιόρδου, μια ημιτελής στολή από την Αυλή της βασίλισσας Ολγας διπλωμένη μέσα στη μεταλλική βαλίτσα της, η δημοφιλής στολή «Αμαλία» με την οποία πόζαραν η Αλίκη Βουγιουκλάκη και η Μαίρη Χρονοπούλου σε εξώφυλλα περιοδικών και η οποία αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για να ντυθεί η Μπάρμπι τη δεκαετία του 1980, αλλά και για να δημιουργηθεί ένα κάλυμμα για να κρατά ζεστή μια τσαγιέρα (!), έχουν βρει τη θέση τους στη μεγάλη αίθουσα του ισογείου του Μουσείου Μπενάκη, προκαλώντας το ενδιαφέρον του επισκέπτη, αφήνοντάς τον όμως να ακολουθεί το χαλαρό δίασμα χωρίς ένα στιβαρό υφάδι που να πλέκει την εκθεσιακή αφήγηση.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχουν ορισμένα από τα εκθέματα που συνθέτουν εν μέρει το πρώτο κεφάλαιο «Το περίτεχνο πλέγμα του Ιδρύματος Βασίλη Παπαντωνίου», ενώ πολλά βρίσκονται διάσπαρτα στο δεύτερο μέρος και τα οποία «μιλούν» για την εμπνευσμένη δημιουργό του Ιδρύματος, ενδυματολόγο Ιωάννα Παπαντωνίου – σε αυτή την πρώτη έκθεση που «γίνεται για την Ιωάννα Παπαντωνίου αλλά όχι από την Ιωάννα Παπαντωνίου», όπως ανέφερε το μέλος του ΔΣ του Ιδρύματος, Νικόλας Γιατρομανωλάκης – όπως το τσαντάκι που είχε κεντήσει στην προσπάθειά της να κόψει το τσιγάρο (1982), ένα φόρεμα από πράσινο σιφόν βελούδο του 1930 που της είχε χαρίσει ο Κάρολος Κουν και ένα ακόμα που φορούσε σε πολλές επιτόπιες έρευνες (1974-75).
