Γιατί πολεμάει το Ισραήλ

Προσπαθώ να καταλάβω όσους εμφανίζονται οργισμένοι επειδή θεωρούν αθέμιτο τον βομβαρδισμό του κρησφύγετου και τον φόνο του Χασάν Νασράλα, ηγέτη της Χεζμπολάχ – όχι τους αντισημίτες κάθε είδους, δεξιούς κι αριστερούς, αλλά καλοπροαίρετους ειρηνιστές. Τι περίμεναν ακριβώς, δηλαδή, όλοι αυτοί ότι θα έκανε το Ισραήλ, μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο και, μεταξύ άλλων, αντιμετωπίζει την επιθετικότητα της τρομοκρατικής οργάνωσης;

Τρομοκρατικής, ακριβώς. Διότι ναι μεν η Χεζμπολάχ λειτουργεί νόμιμα στον Λίβανο, όπου έχει στάτους πολιτικού κόμματος, διαθέτει όμως μαχητές και οπλισμό (δεκάδες χιλιάδες, ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες ρουκέτες) χρηματοδοτούμενο κυρίως από το Ιράν, αλλά βομβαρδίζει συστηματικά τις βόρειες περιοχές του Ισραήλ που αναγκάστηκε να τις εκκενώσει για να προστατέψει τη ζωή των πολιτών του. Εχοντας υποστεί φοβερά δεινά στο παρελθόν από την οργάνωση αυτή, είναι εύλογο το Ισραήλ, στη σημερινή εμπόλεμη φάση, να επιχειρήσει την αποδυνάμωση της οργάνωσης πρωτίστως με έναν πόλεμο από μακριά.

Στη Δύση, ασφαλώς και στην Ελλάδα, έχει φτιαχτεί ένα βολικό σχήμα, δήθεν προοδευτικό, σύμφωνα με το οποίο το Ισραήλ «διαπράττει γενοκτονία» στη Γάζα και επιτίθεται αδίκως σε μια κυρίαρχη χώρα όπως ο Λίβανος. Kατά το σχήμα αυτό, θα αρκούσε η διεθνής κοινότητα να υποχρεώσει το Ισραήλ να διακόψει τις εχθροπραξίες για να αποκατασταθεί η ειρήνη. Αφέλεια. Αν κρίνει το Ισραήλ ότι τα στρατιωτικά του πλήγματα αιφνιδίασαν τον αντίπαλο, θα συνεχίσει – ήδη, χθες, επετέθη κατά των Χούθι, που έχουν διαλύσει τη ναυτιλία με τα πλήγματά τους στην Ερυθρά Θάλασσα. Είναι σε πόλεμο, οι εχθροί του ουσιαστικά επιδιώκουν την κατάλυση του ισραηλινού κράτους – η φάση, δηλαδή, δεν προσφέρεται για μανιχαϊστικές αναγνώσεις και για συμβιβασμούς. Το Ισραήλ είναι μια χώρα που ιδρύθηκε στη Μέση Ανατολή, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κρατική του υπόσταση απειλήθηκε αμέσως από τις ισλαμικές χώρες που το περιέβαλλαν με αποτέλεσμα πολέμους, μέσω των οποίων διεύρυνε τα χερσαία σύνορά του. Αλλ’ η επιτυχία του κράτους του Ισραήλ στην περιοχή δεν λειτούργησε ως παράδειγμα προς μίμηση αλλά ως αντίδραση και αφορμή μίσους και εχθροπάθειας.

Η μακρά σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, όμως, δεν είναι σύγκρουση εθνικισμών. Η αντιεβραϊκή τρομοκρατία που επικαλείται τους Παλαιστινίους, όπως αναφέρει ο γάλλος φιλόσοφος Πιερ-Αντρέ Ταγκιέφ, «είναι ισχυρά ιδεολογικοποιημένη» και «έχει μια πολύπλοκη ιστορία, αφού είναι το παράγωγο διαδοχικών διασταυρώσεων του παλαιστινιακού εθνικισμού και του – με τζιχαντιστική δεσπόζουσα – ισλαμισμού», και έχει δάνεια «από τον ναζισμό και τον σοβιετικό κομμουνισμό, που της προσδίδουν ιδιαίτερα το “επαναστατικό” της ύφος» («The Books’ Journal», τχ. 156, Σεπτέμβριος 2024).

Ας μην ξεχάσουμε πώς φτάσαμε ώς εδώ. Υποστηρικτές «του λαού της Παλαιστίνης», δηλαδή της Χαμάς, έχουν πει ότι τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου ήταν πράξη δικαιοσύνης. Οπως και να το δει κανείς, ήταν βάρβαρη επίθεση εναντίον αμάχων, η ωμότητα της οποίας δεν έγινε προσπάθεια να αποκρυβεί. Ο Ταγκιέφ κάνει λόγο για «ιεροποίηση της αγριότητας, σύμφωνα με τον στόχο του τζιχάντ: να εγχύσει τον τρόμο στην καρδιά του εχθρού για να διευκολύνει την καταστροφή του».

Ολα αυτά ενοχλούν όσους, διακηρύσσοντας μια μεταφυσικού τύπου ειρήνη, μεταφέρουν την ευθύνη της βίας στο Ισραήλ, το οποίο παρουσιάζεται ως αποικιοκρατικού τύπου δύναμη ευνοούμενη του δυτικού κόσμου.

Ως κρατική οντότητα, όμως, το Ισραήλ έχει ευθύνη έναντι των πολιτών του. Και δεν έχει επιλογή άλλη πλην της υπεράσπισης της ακεραιότητας του νόμιμου κράτους του και των συμφερόντων των πολιτών του. Γι’ αυτό απαντά συντριπτικά στους εχθρούς του.

Ανασυριζοποίηση της Κεντροαριστεράς

Ο πολιτικός κίνδυνος που εκπροσωπεί ο Χάρης Δούκας στις εκλογές για την ηγεσία στο ΠΑΣΟΚ είναι μια εξευγενισμένη ανασυριζοποίηση της Κεντροαριστεράς. Ο πολιτικός του λόγος είναι νεοαγανακτισμένος. Η κομματική στρατηγική του είναι η συριζοποίηση του κόμματος. Οπως την τριετία 2012-15, το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν να γίνει ΠΑΣΟΚ στη θέση του καταρρέοντος ΠΑΣΟΚ, έτσι η σημερινή στρατηγική (του Δούκα, αλλά και μερίδας αριστερόστροφων δημοσιολογούντων) είναι το ΠΑΣΟΚ να γίνει ΣΥΡΙΖΑ στη θέση του καταρρέοντος σήμερα ΣΥΡΙΖΑ. Με την έννοια αυτή, ό,τι επιβιώνει είναι μια «λογική ΣΥΡΙΖΑ», την ίδια στιγμή που ο εν λόγω φορέας είναι πολιτικά ανύπαρκτος. Κατά το «ο βασιλιάς πέθανε, ζήτω ο βασιλιάς», θα μπορούσε κάποιος να πει: ο ΣΥΡΙΖΑ πέθανε, ζήτω ο ΣΥΡΙΖΑ!

Το θέμα με το ΠΑΣΟΚ είναι το εξής: κατά πόσον το κόμμα, σήμερα, έχει την απαιτούμενη σοβαρότητα αλλά και τη λαϊκότητα προκειμένου να αποκρούσει αποσυνθετικές – διαλυτικές δυνάμεις, την ίδια τη λαϊκομετωπική λογική, που έχει «εισβάλει» στο εσωτερικό του. Οι εσωκομματικές εκλογές στο κόμμα θα ανέμενα να προσλάβουν και αυτό το χαρακτηριστικό: μια μαζική υπαρξιακή αντίσταση της δημοκρατικής Κεντροαριστεράς στην εσωτερική της άλωση.