Με φυλάκιση κινδυνεύουν πλέον περίπου 2.000 γονείς, παιδιών κυρίως μεταξύ 11 και 14 ετών τα οποία προχωρούν σε βίαιες επιθέσεις, ξυλοδαρμούς και ληστείες με τη χρήση μαχαιριών ή άλλων όπλων, με βάση τον νόμο-φόβητρο που προωθεί η κυβέρνηση για να περιορίσει την εντεινόμενη βία των ανηλίκων που παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 50% τον τελευταίο χρόνο. Επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» (27.9 και 30.9), τα συναρμόδια υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης εισηγήθηκαν τη μεταβολή του άρθρου 360 του Ποινικού Κώδικα για το αδίκημα της πλημμελούς επιτήρησης ανηλίκου, το οποίο μέχρι σήμερα προβλέπει ποινή φυλάκισης ως ένα έτος για τους γονείς. Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, ωστόσο, σε βαριές περιπτώσεις βίαιης συμπεριφοράς των παιδιών τους, θα υπόκεινται σε μεγαλύτερες ποινές, οι οποίες μπορεί να φτάσουν ως και τα πέντε χρόνια, δεν θα είναι μετατρέψιμες σε χρήματα από τα δικαστήρια και θα είναι υποχρεωτικά εκτιτέες. Επίσης, θα επιβάλλονται χρηματικές ποινές ύψους ως και 10.000 ευρώ σε γονείς που δεν επιτηρούν επαρκώς τα παιδιά τους σε περίπτωση που αυτά βιαιοπραγήσουν κατά άλλων ανηλίκων ή κατά ενηλίκων, όπως εκπαιδευτικοί.
Του Κώστα Σκλαβενίτη
Νομοθετικές παρεμβάσεις θα υπάρξουν όμως και για τον «ολικό αφοπλισμό» των εφήβων, με αύξηση των ποινών για κατοχή μαχαιριών, ροπάλων ή άλλων «πολεμοφοδίων» που χρησιμοποιούνται σε συμπλοκές, που σήμερα είναι πλημμέλημα και τιμωρείται με φυλάκιση ως 12 μήνες, ενώ η κατοχή πυροβόλου θα θεωρείται κακούργημα. Ολα τα παραπάνω έρχονται στον απόηχο της διαπίστωσης στελεχών της ΕΛ.ΑΣ. και άλλων κρατικών λειτουργών ότι κύριο ρόλο στην κλιμάκωση της βίας των ανηλίκων έχουν συχνά οι γονείς τους, λόγω αδιαφορίας, πλημμελούς εποπτείας αλλά και της κακώς εννοούμενης συμπαράστασης που τους παρέχουν όταν διαπιστωθεί η εμπλοκή τους σε εγκληματικές ενέργειες.
Εξάλλου, το πλέγμα μέτρων για τον περιορισμό της νεανικής παραβατικότητας κυριάρχησε στο χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Εκπεφρασμένος στόχος των νομοθετικών αλλαγών των Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και Γιώργου Φλωρίδη είναι ο επαρκέστερος έλεγχος και η συγκράτηση των ανηλίκων, με πρώτο ανάχωμα την οικογένειά τους. Το ενδιαφέρον, δε, εστιάζεται στις περιπτώσεις παιδιών μέχρι 14 ετών, τα οποία έχει διαπιστωθεί ότι ολοένα και συχνότερα εμπλέκονται σε επιθέσεις με σωματικές βλάβες ή σε επικίνδυνες εγκληματικές ενέργειες, καθώς πρόκειται για ηλικίες που θα έπρεπε να υπόκεινται στον έλεγχο των γονιών τους.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., το πρώτο οκτάμηνο του 2024 είχαν συλληφθεί 666 ανήλικοι, έναντι 433 το ίδιο διάστημα πέρυσι, για επιθέσεις με σωματικές βλάβες, εκ των οποίων οι 167 οδηγήθηκαν στα αστυνομικά τμήματα για επικίνδυνους τραυματισμούς που προκάλεσαν στα θύματά τους. Ακόμα, φέτος έχουν συλληφθεί 2.050 ανήλικοι για κλοπές, διαρρήξεις και ληστείες, έναντι 1.457 πέρυσι, 21 συνελήφθησαν για βιασμό, 15 για εγκλήματα κατά της ζωής, αλλά και 87 για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι το 25%-30% των συλληφθέντων για τα παραπάνω αδικήματα είναι ηλικίας μέχρι 14 ετών.
Επιπλέον, το πρώτο οκτάμηνο του 2024 συνελήφθησαν 936 μέλη οικογενειών ανηλίκων για πλημμελή επιτήρησή τους, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 68,9% σε σχέση με πέρυσι, με τον αριθμό τους εντούτοις να αναμένεται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα φτάσει ή και θα ξεπεράσει τους 1.500. Με βάση αυτά τα δεδομένα, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 1.000-2.000 γονείς θα κινδυνεύσουν να βρεθούν στη φυλακή και να πληρώσουν βαριά πρόστιμα, στο πλαίσιο των νέων ρυθμίσεων. Αυτό που προβληματίζει όμως τους εισηγητές των εν λόγω ρυθμίσεων είναι πού θα κρατούνται οι γονείς αυτοί όταν αποφασίζεται η προφυλάκισή τους και κυρίως τι θα συμβαίνει με τα παιδιά τους, και κυρίως με αυτά που δεν έχουν ποινικές εμπλοκές.
Αυξήσεις ποινών
Τέλος, αλλαγές αναμένεται να ισχύσουν και στο νομοθετικό πλαίσιο (νόμοι του 1993 και 2020) που προσδιόριζε σαν όπλα «μαχαίρια κάθε είδους, εκτός εκείνων που η κατοχή τους δικαιολογείται για οικιακή ή επαγγελματική ή εκπαιδευτική χρήση μεταλλικές γροθιές, ρόπαλα μεταλλικά ή μη». Πλέον, προωθείται η αύξηση των ελαχίστων ορίων ποινής για την οπλοφορία – ιδίως μαχαιριών γενικής επαγγελματικής ή ειδικής χρήσης –, πυροβόλων όπλων, πυρομαχικών κ.ο.κ. και αναβαθμίζεται σε κακούργημα η κατοχή πυροβόλων όπλων, όπως πιστόλια και περίστροφα. Κύριο στόχο και αυτών των μεταβολών αποτελεί και πάλι ο περιορισμός της βίας ανηλίκων, αφού υπολογίζεται ότι το πρώτο οκτάμηνο του 2024 κατεγράφησαν 118 ληστείες με δράστες άτομα κάτω των 18 ετών, κυρίως με τη χρήση μαχαιριού, και 277 υποθέσεις παράνομης οπλοφορίας και οπλοχρησίας επίσης από παιδιά και εφήβους.
Αλλωστε, υπολογίζεται ότι σε ετήσια βάση εντοπίζονται και εξαρθρώνονται 60-70 συμμορίες – με συμμετοχή πολλές φορές και ανηλίκων που χτυπούν με μαχαίρια, ενώ από τις 433 υποθέσεις με βίαιες επιθέσεις ανηλίκων που κατεγράφησαν φέτος, υπολογίζεται ότι σε μεγάλο μέρος οι δράστες έφεραν μαχαίρια, ρόπαλα κ.λπ.
