Αν και οι Βρυξέλλες θεωρούν εξαιρετικά θετικά τα ευρήματα του νέου Ευρωβαρόμετρου για τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων και τις κύριες προτεραιότητες των πολιτών της ΕΕ, ωστόσο τουλάχιστον για την Ελλάδα είναι το λιγότερο αμφιλεγόμενα.
Μόνο το 42% των Ευρωπαίων πολιτών έχει θετική εικόνα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο μάλιστα θεωρείται το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ για αυτόν τον δείκτη. Τα αντίστοιχα ποσοστά σε Ελλάδα είναι 34%, για την Κύπρο 38%, ενώ μόλις οι 4 στους 10 Έλληνες ψήφισαν.
Η μετεκλογική έρευνα του Ευρωβαρομέτρου του Ευρωπαϊκού Κoινοβουλίου πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία ερευνών Verian (πρώην Kantar Public) μεταξύ 13 Ιουνίου και 8 Ιουλίου 2024 και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα διεξήχθη διά ζώσης, ενώ συνεντεύξεις μέσω βίντεο (CAVI) χρησιμοποιήθηκαν επιπλέον στην Τσεχία, τη Δανία, τη Φινλανδία και τη Μάλτα. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 26.349 συνεντεύξεις, 506 εκ των οποίων στην Κύπρο και 1001 στην Ελλάδα.
Μόλις οι μισοί Ευρωπαίοι πολίτες (50,74%) ψήφισαν στις ευρωεκλογές του Ιουνίου, το οποίο μάλιστα είναι η υψηλότερη προσέλευση τα τελευταία 30 χρόνια και παρόμοια με αυτή του 2019.
Αυτό ίσως εξηγείται από το γεγονός ότι οι Έλληνες και Κύπριοι αντιλαμβάνονται ότι η φωνή τους δεν μετράει στην ΕΕ. Μόλις το 26% νομίζει ότι η Αθήνα επηρεάζει τις Βρυξέλλες, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους Κυπρίους είναι 33%.
Η αύξηση των τιμών και του κόστους ζωής (42%) και η οικονομική κατάσταση (41%) ήταν οι κύριες παράμετροι για τις αποφάσεις των Ευρωπαίων πολιτών στις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου του τρέχοντος έτους. Τα ποσοστά είναι αισθητά μεγαλύτερα για την Ελλάδα (70% και 69% αντίστοιχα) καθώς και για την Κύπρο (47% και 56%).
Αμφιλεγόμενη στήριξη στην ΕΕ
Ούτε οι μισοί Ευρωπαίοι δεν έχουν θετική εντύπωση (48%) για το μέλλον του μπλοκ, ενώ μόνο 16% δήλωσε ότι έχει αρνητική εικόνα. Την ίδια στιγμή το αντίστοιχο ποσοσότ για του Έλληνες είναι μόλις 36%!. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι οι πολίτες είναι αισιόδοξοι για το μέλλον της ΕΕ κατά 65%.
Η ένταξη στην ΕΕ αντιμετωπίζεται ευνοϊκά από το 60% των ερωτηθέντων Ελλήνων και 67% από των υπόλοιπων Ευρωπαίων.
Οι βασικοί λόγοι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι Έλληνες θεωρούν ωφέλιμη τη συμμετοχή της χώρας τους στην ΕΕ είναι η προστασία της ειρήνης και η ενίσχυση της ασφάλειας (45%), η βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες της ΕΕ (36%) και ακολουθούν το γεγονός ότι η ΕΕ δυναμώνει τη φωνή του ελληνικού λαού στον κόσμο (31%) και η βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις χώρες εκτός ΕΕ (24%).
Βέβαια, αυτό έρχεται σε αντίφαση με το γεγονός, όπως σημειώθηκε παραπάνω, πως μόλις το 1 στους 5 Έλληνες θεωρούν ότι ακούγεται η φωνή της Αθήνας στις Βρυξέλλες.
Η προστασία της ειρήνης και η ενίσχυση της ασφάλειας βρίσκεται στην πρώτη θέση και στην Κύπρο (43%) και ακολουθούν η ενίσχυση της φωνής του κυπριακού λαού (29%), η συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη (28%) και η βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο και τις άλλες χώρες της ΕΕ (24%).
Στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι η αυξημένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών (36%), προστασία της ειρήνης και ενίσχυση της ασφάλειας (32%), συμβολή της ΕΕ στην οικονομική ανάπτυξη (28%) και δημιουργία νέων ευκαιριών εργασίας (24%).
Η οικονομία ενθάρρυνε τους 7 στους 10 Έλληνες να ψηφίσουν
Το ευρωβαρόμετρο έκανε, μεταξύ άλλων, δύο «παρόμοιες» ερωτήσεις: Γιατί ψήφισαν οι Ευρωπαίοι και τι τους ώθησε/ενθάρρυνε να ψηφίσουν.
Οι τρείς βασικότερεοι παράγοντες που ενθάρρυναν το 40% των Ελλήνων να ψηφίσει είναι το κόστος ζωής (70%), η οικονομική κατάσταση (69%) και η κοινωνική προστασία (40%). Στην Κύπρο, μεγάλο ρόλο έπαιξαν τα θέματα μετανάστευσης και ασύλου (45%), ενώ η εκπαίδευση βρέθηκε στην τέταρτη θέση της λίστας (26%).
Πανευρωπαϊκά το 34% δηλώνει ότι η διεθνής κατάσταση ήταν ένα θέμα που τους ώθησε να πάνε στην κάλπη, ενώ παρόμοιο ποσοστό αναφέρει ως κίνητρο την υπεράσπιση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου (32%).
Μεταξύ όσων δεν ψήφισαν, οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι το κόστος ζωής (46%) και η οικονομική κατάσταση (36%) θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως κίνητρα ώστε να συμμετάσχουν στις εκλογές. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Κύπρο είναι 53% και 42% (με τα θέματα μετανάστευσης να καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση με 45%) και στην Ελλάδα 65% και 58%, με τρίτη την κοινωνική προστασία, την πρόνοια και την υγειονομική περίθαλψη (40%).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η απόφαση των πολιτών σχετικά με το ποιον θα ψηφίσουν στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024 βασίστηκε κυρίως στο πόσο κοντά ήταν οι προτάσεις κάθε κόμματος στις ιδέες και τις αξίες τους: οι προτάσεις ενός συγκεκριμένου κόμματος για ευρωπαϊκά θέματα ήταν ο συχνότερος λόγος για να επιλεγούν από τους ψηφοφόρους, με ποσοστό 47% (+4 ποσοστιαίες μονάδες από το 2019).
Στην Ελλάδα ωστόσο, την απάντηση αυτή έδωσε χαμηλότερο ποσοστό (39%), με 52% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι ψήφισαν το κόμμα που ψηφίζουν συνήθως. Αντίστοιχα ήταν τα ευρήματα και στην Κύπρο, όπου 55% των ερωτηθέντων ψήφισαν το κόμμα που συνήθως ψηφίζουν και μόνο 35% το κόμμα του οποίου οι προτάσεις ήταν κοντά στις ιδέες και τις αξίες τους.
