«Η Ελλάδα σημείωσε άλματα στον τομέα των επενδύσεων», δήλωσε ο Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας χθες στο συνέδριο της Ενωσης Θεσμικών Επενδυτών, σπεύδοντας ωστόσο να προσθέσει ότι «παρά τη σημαντική πρόοδο, δεν έχουμε ακόμη καλύψει όλο το χαμένο έδαφος των τελευταίων δεκαετιών – το λεγόμενο “επενδυτικό κενό”». Λίγες ώρες αργότερα μιλώντας στη Βουλή, επανέλαβε ότι μετά τις εκλογές ολοκληρώθηκαν 11 αποκρατικοποιήσεις, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ, με τελευταία την αποκρατικοποίηση του 10% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας με υπερκάλυψη κατά 12 φορές. Σίγουρα, η σημερινή εικόνα της ελληνικής οικονομίας δεν έχει καμία σχέση με αυτή που εμφάνιζε τα προηγούμενα χρόνια. Το ΑΕΠ αυξάνεται ταχύτερα από τον μέσο όρο της ΕΕ και ο κρατικός προϋπολογισμός συνεχίζει να εμφανίζει πρωτογενή πλεονάσματα.
Την καλή εικόνα της οικονομίας θαμπώνουν το υψηλό έλλειμμα του λογαριασμού τρεχουσών συναλλαγών και η μείωση που εμφανίζουν οι άμεσες ξένες επενδύσεις. Τα πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι το έλλειμμα τρεχουσών διευρύνθηκε στα 8,57 δισ. ευρώ στο επτάμηνο του έτους, από 7,27 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα το 2023, στοιχείο που προβληματίζει τους αναλυτές και τους διεθνείς οίκους, οι οποίοι σημειώνουν ότι αποτελεί βασικό παράγοντα που εμποδίζει την περαιτέρω αναβάθμιση της αξιολόγησης της χώρας. Στο μέτωπο των άμεσων ξένων επενδύσεων τα στοιχεία της ΤτΕ καταγράφουν «βουτιά» καθώς έφθασαν στα 2,583 δισ. ευρώ το επτάμηνο του 2024, όταν το ίδιο διάστημα του 2023 είχαν ανέλθει σε 3,123 δισ. ευρώ και το 2022 είχαν εκτοξευτεί στα 5,326 δισ. ευρώ.
Ελπίδα και προβληματισμός
Τα εμπόδια και τις ευκαιρίες που υπάρχουν για μεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα συζήτησαν σημαίνουσες προσωπικότητες από την κυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και τους θεσμούς, στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Θεσμικής Διαχείρισης που έλαβε χώρα χθες στο Μέγαρο Μουσικής. Ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος στάθηκε στο ζήτημα της χαμηλής παραγωγής στην Ελλάδα και τόνισε την ανάγκη για μεγάλες επενδύσεις. Ωστόσο, όπως υπογράμμισε, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν ευνοεί τις μεγάλες επενδύσεις, αλλά τις μικρές, και παρότρυνε την κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε αυτό να αλλάξει. Από τη μεριά του, ο Κρις Αίσωπος, πρόεδρος του ΔΣ της Ενωσης Θεσμικών Επενδυτών, έκανε λόγο για την ανάγκη η κυβέρνηση να λάβει άμεσα μέτρα για τον ανασχηματισμό του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, αλλά και για την επιτάχυνση των διαδικασιών της Δικαιοσύνης, αψηφώντας το πιθανό πολιτικό κόστος. Αναφέρθηκε μάλιστα στην επένδυση της Microsoft για τη δημιουργία data center, η οποία έχει καθυστερήσει χαρακτηριστικά, καθώς χρειάστηκαν 4 ολόκληρα χρόνια για να λάβει άδεια.
Πανευρωπαϊκό το ζήτημα στέγασης
Κατά 2,9% αυξήθηκαν οι τιμές των ακινήτων στην ΕΕ κατά το β’ τρίμηνο του 2024, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat. Αν και η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία δεν παρουσιάζει δεδομένα για την Ελλάδα, η Τράπεζα της Ελλάδος δημοσίευσε πριν από μερικές εβδομάδες τα δικά της στοιχεία για τις τιμές των διαμερισμάτων κατά το β’ τρίμηνο του έτους, με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής των τιμών να διαμορφώνεται στο 9,2%. Αυτό κάνει την Ελλάδα τη χώρα με τον πέμπτο μεγαλύτερο πληθωρισμό στις τιμές των ακινήτων πανευρωπαϊκά, πίσω από την Πολωνία (+17,7%), τη Βουλγαρία (+15,1%), τη Λιθουανία (+10,4%) και την Κροατία (+10%). Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι συνεχίζεται η ανοδική πορεία στις τιμές των ακινήτων πανευρωπαϊκά, η οποία έχει ξεκινήσει από το 2014 και έκανε ένα μικρό διάλειμμα το 2023.
Ανασφάλιστα σπίτια
Μόλις το 18,3% των κατοικιών στην Ελλάδα είναι ασφαλισμένο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) στην τριμηνιαία έρευνα μεταξύ των ασφαλιστικών επιχειρήσεων για την καταγραφή του πλήθους των συμβολαίων ασφάλισης κατοικιών. Η έρευνα της ΕΑΕΕ που αφορά συμβόλαια τα οποία ήταν σε ισχύ το πρώτο τρίμηνο του 2024 και συγκέντρωσε στοιχεία για 1.166.065 συμβόλαια (έναντι 1.159.332 συμβολαίων σε ισχύ την 31η Δεκεμβρίου 2023), έδειξε ότι το ποσοστό ασφαλιστικής κάλυψης κατοικιών της χώρας ανέρχεται σε 18,3%, οριακά αυξημένο (έναντι 18,2% στην έρευνα των συμβολαίων σε ισχύ την 31η Δεκεμβρίου 2023). Την ίδια ώρα πάντως, αν και δεν αυξήθηκε ουσιαστικά το πλήθος των ασφαλισμένων κτιρίων – κατοικιών, αυξήθηκε κατά 6,3% το ποσοστό αυτών που εμπίπτουν πλέον στις καλύψεις για την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ.