Αναζήτηση
Αν μετρήσει κανείς τις εσωκομματικές εκλογικές διαδικασίες στο ΠΑΣΟΚ, θα διαπιστώσει πως μόνο σε μία ακόμη ο εν ενεργεία πρόεδρος ήταν εκ νέου υποψήφιος. Αυτό φέρνει τον Νίκο Ανδρουλάκη σε μια θέση σχεδόν μοναδική: καλείται να υπερασπιστεί το παραδοτέο του ύστερα από τρία χρόνια στο τιμόνι του ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι βέβαια η εκλογική μάχη του 2021 η μόνη που έδωσε όλο αυτό το διάστημα. Από τότε μέχρι σήμερα, ο ίδιος μετράει μια διπλή εθνική κάλπη, μια αυτοδιοικητική αναμέτρηση και τις τελευταίες ευρωεκλογές, το αποτέλεσμα στις οποίες στάθηκε η αφορμή για τις εξελίξεις. Κάπως έτσι, ο Ανδρουλάκης βρίσκεται και πάλι στη Ναύπακτο, πρωινό Παρασκευής στα τέλη Σεπτεμβρίου, για άλλη μία προεκλογική καμπάνια. Και αυτή τη φορά είναι σαφές πως θεωρεί πως η συγκεκριμένη μάχη θα έπρεπε να δοθεί στην ώρα της, τον Δεκέμβριο του 2025.
Η απόφασή του, ωστόσο, ήταν εντελώς συνειδητοποιημένη. Η επιλογή της πρόωρης προσφυγής έγινε γιατί ο ίδιος δεν ήθελε το ΠΑΣΟΚ «να πάθει ΣΥΡΙΖΑ»: «Αν η δημόσια εικόνα μας μέρα – νύχτα υποτιμούσε την προσπάθειά μας, ουσιαστικά θα ευνοούσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και δεν θα μας έδινε τη δυνατότητα να παίξουμε τον στρατηγικό ρόλο που θέλει ο κόσμος από την αντιπολίτευση». Και για τον ίδιο τον Ανδρουλάκη, αυτός ο ρόλος είναι «της σοβαρής αξιόπιστης, προοδευτικής αντιπολίτευσης που μπορεί να πείσει να γίνει η επόμενη κυβέρνηση».
Η παραλία της Ναυπάκτου είναι ένας νοητός κρίκος: από τη μια πλευρά βλέπεις το κάστρο της πόλης, αυτό που άντεξε εκατοντάδες χρόνια αλλά πλέον είναι μόνο τουριστική ατραξιόν, και από την άλλη διακρίνεται καθαρά, ακόμα και με ομίχλη, το περίγραμμα της γέφυρας που ενώνει το Ρίο με το Αντίρριο, αυτής που έχει ταυτιστεί με την Ελλάδα της εξωστρέφειας – και με ένα ΠΑΣΟΚ που την υπηρετούσε. Στο ενδιάμεσο αμμουδιά, μια διαδρομή επί της ακτής, και ένας πρόεδρος που κατανοεί το βάρος της ευκαιρίας που έχει το κόμμα του στα χέρια του. Μιας ευκαιρίας που ο ίδιος λέει πως δεν έπεσε από τον ουρανό, αλλά ήταν αποτέλεσμα δουλειάς και σχεδίου.
«Δεν είμαι Κιμ Γιονγκ Ουν»
Πώς ένιωσε όταν είδε τα στελέχη του Πολιτικού Συμβουλίου να τον επικρίνουν, στην πρώτη συνεδρίαση μετά τις ευρωεκλογές; Πώς ακούει τις κατηγορίες για κλειστό κόμμα παρέας; «Σε εκείνο το Πολιτικό Συμβούλιο κάποιοι δεν έκαναν κριτική, έδειξαν ότι οι κακές ασθένειες στο ΠΑΣΟΚ είναι ακόμα εδώ. Κιμ Γιονγκ Ουν εγώ, που δεν έχω διαγράψει ποτέ κανέναν εκτός από την Εύα Καϊλή; Για την κλειστή παρέα θέλω παραδείγματα. Ποιον απέκλεισα; Ας αφήσουμε τις ταμπέλες και τις θεωρίες. Θέλω παραδείγματα αποκλεισμών και μη συνθετικής πολιτικής. Δεν απέκλεισα κανέναν από τα ψηφοδέλτια, κανέναν από τα όργανα. Ισα ίσα που έχω κατηγορηθεί για το αντίθετο. Κάποιοι ήθελαν στημένα ψηφοδέλτια, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Και ένας λόγος που σήμερα είναι απέναντί μου είναι αυτός ακριβώς», σχολιάζει. Στις κατηγορίες για αντιθεσμική συμπεριφορά απαντάει με τις επιλογές που έκανε για τις θέσεις του κόμματος. «Ακούω για ατομικά προγράμματα. Εστειλα σε όλους το πρόγραμμα επτά μήνες πριν από τις εκλογές. Δεν το έγραψα εγώ, ούτε είναι copy paste. Το έφτιαξαν στο Insocial, δούλεψαν δεκάδες άνθρωποι. Είχαν τόσο καιρό το πρόγραμμα στη διάθεσή τους, τι παρατηρήσεις έκαναν για να δικαιούνται να έρχονται στη Βουλή δύο μέρες πριν από την κατάθεση νομοσχεδίων και να θέλουν να αλλάξουν θέσεις εικοσαετίας του ΠΑΣΟΚ;», αναρωτιέται, φέρνοντας το δικό του παράδειγμα – «ήμουν ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και ενημέρωνα τη Φώφη Γεννηματά για κάθε πρωτοβουλία που έπαιρνα στις Βρυξέλλες».
«Είμαι γενικά υπέρ του διαλόγου και των συναινέσεων, αλλά στο προσκήνιο. Το παρασκήνιο δεν μπορεί να είναι ο χώρος όπου θα δημιουργηθεί η μεγάλη Κεντροαριστερά. Δεν θα το αγοράσουν οι πολίτες αυτό το σενάριο», λέει ο Νίκος Ανδρουλάκης στην πολιτική συντάκτρια των «ΝΕΩΝ» Μυρτώ Λιαλιούτη
«Είμαστε σε άλλη πολιτική φάση»
Η ενόχληση με τον τρόπο που εξελίχθηκαν τα πράγματα είναι φανερή. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, θα μπορέσει να ξαναβρεθεί με τα ίδια πρόσωπα, στην ίδια πλευρά, μετά τα όσα συνέβησαν; «Θα μπορέσω, γιατί το έχω κάνει στο παρελθόν, ως ηττημένος και ως νικητής. Αυτό που έχει σημασία είναι η παράταξη να γίνει κυβέρνηση, για να κλείσει αυτός ο κύκλος της σημερινής πολιτικής. Και επειδή αυτός είναι ο μεγάλος μου στόχος, όλα αυτά τα αφήνω πίσω μου. Εκείνο όμως που μου δίνει δύναμη είναι ότι ο πολύς κόσμος, ο απλός κόσμος του ΠΑΣΟΚ, καταλαβαίνει». Εκτιμά ότι αυτό που του πιστώνουν οι υποστηρικτές του είναι πως κανείς δεν αντιμετωπίζει πια το ΠΑΣΟΚ ως συμπλήρωμα: «Σε δυόμισι χρόνια το ΠΑΣΟΚ εξελίχθηκε από συμπλήρωμα σε πρωταγωνιστή. Αλλαξε πίστα, ανέβασε τα ποσοστά του, ρύθμισε τα χρέη του, επανέφερε τα σύμβολά του, πήρε δύο περιφέρειες. Και όλα αυτά, αντιμέτωπο με το παρακράτος των υποκλοπών, με εχθρική αντιμετώπιση από ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ (μας χτυπούσαν από τα υπόγεια μέρα – νύχτα), με μεγάλη προσπάθεια ηθικής απαξίωσής μου και όλες αυτές τις θεωρίες συνωμοσίας που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν εκατέρωθεν για να καλύψουν τις υποκλοπές», υπενθυμίζει. «Κόντρα στον άνεμο, σκίσαμε το κοστούμι που μας είχαν ράψει και είμαστε σε μια άλλη πολιτική φάση. Και αυτό ο κόσμος το καταλαβαίνει. Οπως καταλαβαίνει ότι κάποιοι δεν έβαλαν όση πλάτη χρειαζόταν. Κάποιοι ζητούσαν θεσμικό κόμμα, την ώρα που δεν επέδειξαν οι ίδιοι θεσμική συμπεριφορά».
«Εκανα λάθη, και πολιτικά και επικοινωνιακά»
Στη διαδρομή που οδήγησε στο ποσοστό των ευρωεκλογών και στην τρίτη θέση, ο ίδιος θεωρεί κομβικό τον Φεβρουάριο, αποδίδοντας το θόλωμα του μηνύματος σε κινήσεις που έγιναν από πολιτική φιλοδοξία. Ο αρχηγός λάθη δεν έκανε; «Βεβαίως έκανα λάθη, και πολιτικά και επικοινωνιακά. Θα τα βελτιώσουμε. Αλλο αυτό κι άλλο η συμπεριφορά κάποιων στελεχών», επισημαίνει. Ο,τι συνέβη, όμως, συνέβη – και ο Ανδρουλάκης πιστεύει πως αυτές οι εσωκομματικές εκλογές μπορούν να αποτελέσουν εφαλτήριο για το ΠΑΣΟΚ. «Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ δεν τσιμπάει στην τοξικότητα. Δεν θέλει συριζοποίηση και εγώ είμαι εγγυητής ότι δεν θα γίνει. Οχι μόνο πολιτικά, αλλά και υφολογικά. Προσωπικά είμαι αισιόδοξος, γιατί ο κόσμος επιστρέφει. Και όχι γιατί θέλει συνεργασίες, αλλά γιατί θέλει ένα σοβαρό, ευρωπαϊκό, προοδευτικό, αξιόπιστο κόμμα, που θα λέει λίγα και θα κάνει πολλά, χωρίς λαϊκισμούς. Με στελέχη που έχουν κοινωνική αξιοπιστία στην πρώτη γραμμή. Κι αυτό νομίζω ότι το υπηρετώ. Φέρνει αποτελέσματα, και πολύ γρήγορα. Αν αυτά που καταφέραμε σήμερα τα έλεγα το ’21, δεν θα με πίστευε κανείς», λέει. «Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ ξέρει τι παρέλαβα και τι υπάρχει σήμερα. Κάποιοι ήθελαν να είμαι παρένθεση. Τι να κάνουμε; Δεν είμαι».
«Είμαστε κόμμα με μέλλον»
Οι αντίπαλοι του ΠΑΣΟΚ συνεχίζουν να λένε πως το ΠΑΣΟΚ κερδίζει κυρίως από τη νοσταλγία. Ο Ανδρουλάκης διαφωνεί. «Είμαστε κόμμα με μέλλον, έχουμε τριπλασιάσει τα ποσοστά μας στις νέες γενιές. Πρέπει να μπουν στην προσπάθεια ακόμα περισσότεροι νέοι άνθρωποι, νέοι επιστήμονες, να δημιουργήσουμε έναν κοινωνικό πλουραλισμό για να διαμορφωθεί το μέτωπο από τα κάτω. Η επόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πρέπει να έχει υπουργούς ανθρώπους από την κοινωνία που πιστεύουν στην ιδεολογία της σοσιαλδημοκρατίας. Του κοινωνικού κράτους, της αγοράς με κανόνες, της διάκρισης των εξουσιών. Ανοιχτό κόμμα σημαίνει ανοιχτό προς την κοινωνία, όχι “μοιράζω εξουσία” σε διάφορους πρωταγωνιστές – αυτό είναι κόμμα φέουδο. Ηδη έχουν έρθει πολλοί, θα αγωνιστώ να έρθουν ακόμη περισσότεροι».
Ανοιγμα και προς το Κέντρο και προς την Αριστερά
Συνδυάζεται η αυτόνομη πορεία με την αμφίπλευρη διεύρυνση που θέλει να κάνει ο Ανδρουλάκης; «Το ΠΑΣΟΚ δεν κάνει συγκολλήσεις κορυφής και προσπαθεί να ανοίξει σε όλο το φάσμα του χώρου. Και νομίζω ότι μπορώ να εγγυηθώ, και το έχω αποδείξει μέχρι τώρα, το άνοιγμα και προς το Κέντρο και προς την Αριστερά» – ήδη υπάρχουν πρόσωπα που ήταν υποψήφια με τη ΝΔ ή παλιοί πασόκοι οι οποίοι επιστρέφουν. «Αυτό τώρα πρέπει να κλιμακωθεί. Πώς; Κάνουμε τις εκλογές και ξεκινάμε περιφερειακά συνέδρια για να έχουμε μια ατζέντα σε τοπικό επίπεδο για την ανάπτυξη της περιφέρειας. Ολα αυτά οδηγούν σε ένα μεγάλο πολιτικό ανοιχτό συνέδριο, όπου καλούμε κοινωνικές προοδευτικές δυνάμεις, πρόσωπα, κινήσεις, αυτοδιοίκηση, επιμελητήρια και κάνουμε μια συζήτηση προγραμματική, βρίσκουμε μια συνθετική πρόταση και δημιουργείται το μέτωπο απέναντι στη ΝΔ». Θα καλέσει και πρόσωπα από άλλα κόμματα; «Το ΠΑΣΟΚ είναι ανοιχτό στον διάλογο με όλες αυτές τις κοινωνικές δυνάμεις. Εγώ έβαλα μια ρήτρα: ότι άνθρωποι οι οποίοι έκαναν ζημιά στο ΠΑΣΟΚ και ζημιά στον ΣΥΡΙΖΑ δεν θα κάνουν για τρίτη φορά ζημιά στον ευρύτερο χώρο».
Το συνέδριο θα είναι ο τόπος συνάντησης για μια πολιτική συμφωνία, για κοινές δράσεις που μπορούν να γίνουν το επόμενο διάστημα. «Το ΠΑΣΟΚ έδειξε ότι είναι θετικό στις συνεργασίες. Στην αυτοδιοίκηση, στους δήμους και τις περιφέρειες. Στη Βουλή – σε πόσες κινήσεις, με κορυφαία την πρόταση της δυσπιστίας, δεν υπήρχε μια κοινή στάση; Κάποια κόμματα ακολούθησαν μια συγκεκριμένη δική μας πρόταση. Είμαι γενικά υπέρ του διαλόγου και των συναινέσεων, αλλά στο προσκήνιο. Το παρασκήνιο δεν μπορεί να είναι ο χώρος όπου θα δημιουργηθεί η μεγάλη Κεντροαριστερά. Δεν θα το αγοράσουν οι πολίτες αυτό το σενάριο».
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Ναύπακτος
Η Ναύπακτος από την Αθήνα απέχει περίπου 2,5 ώρες και 218 χιλιόμετρα. Στο τέλος της διαδρομής, λίγο πριν απ’ τη στροφή δεξιά που οδηγεί στα σύνορα της πόλης, βρίσκεται η γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης», φέροντας το όνομα του πρώτου πολιτικού που οραματίστηκε την ύπαρξή της. Είναι ίσως το πιο εμβληματικό «έργο ΠΑΣΟΚ», η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε το 1998 και ολοκληρώθηκε έξι χρόνια μετά. Η γέφυρα, που αποτελεί σημείο αναφοράς για την εμπορική ανάπτυξη της χώρας, εγκαινιάστηκε τον πιο εμβληματικό Αύγουστο της Μεταπολίτευσης, αυτόν του 2004, λίγο αφότου το ΠΑΣΟΚ έχασε τις εκλογές. Ο Σημίτης όμως μπορούσε να λέει καθαρά, και κάπως οργισμένα, πως οι υποδομές που υποσχέθηκε δεν έμειναν μακέτες, μένοντας στην ιστορία. Εκείνον τον Αύγουστο, ο Νίκος Ανδρουλάκης ήταν μόλις 25 χρόνων. Εγινε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ 17 χρόνια μετά.
ΕΙΠΕ
- Ακούω για ατομικά προγράμματα. Εστειλα σε όλους το πρόγραμμα επτά μήνες πριν από τις εκλογές.
Δεν το έγραψα εγώ, ούτε είναι copy paste. Το έφτιαξαν στο Insocial, δούλεψαν δεκάδες άνθρωποι.
Είχαν τόσον καιρό το πρόγραμμα στη διάθεσή τους, τι παρατηρήσεις έκαναν για να δικαιούνται
να έρχονται στη Βουλή δύο μέρες πριν από την κατάθεση νομοσχεδίων και να θέλουν να αλλάξουν
θέσεις εικοσαετίας του ΠΑΣΟΚ;
- Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ δεν τσιμπάει στην τοξικότητα. Δεν θέλει συριζοποίηση και εγώ είμαι εγγυητής ότι
δεν θα γίνει. Οχι μόνο πολιτικά, αλλά και υφολογικά. Προσωπικά είμαι αισιόδοξος, γιατί ο κόσμος επιστρέφει.
Και όχι γιατί θέλει συνεργασίες, αλλά γιατί θέλει ένα σοβαρό, ευρωπαϊκό, προοδευτικόαξιόπιστο κόμμα,
που θα λέει λίγα και θα κάνει πολλά, χωρίς λαϊκισμούς
- Η επόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πρέπει να έχει υπουργούς ανθρώπους από την κοινωνία, που πιστεύουν
στην ιδεολογία της σοσιαλδημοκρατίας. Του κοινωνικού κράτους, της αγοράς με κανόνες, της διάκρισης
των εξουσιών. Ανοιχτό κόμμα σημαίνει ανοιχτό προς την κοινωνία, όχι «μοιράζω εξουσία» σε διάφορους
πρωταγωνιστές – αυτό είναι κόμμα-φέουδο. Ηδη έχουν έρθει πολλοί, θα αγωνιστώ να έρθουν ακόμη
περισσότεροι.
