Ηταν εύκολο να διαρραγούν σχέσεις με αφορμή την αναγγελθείσα συναυλία με εισιτήριο 15 ευρώ για τα Τέμπη, στην οποία θα συμμετάσχουν καλλιτέχνες με (ας πούμε) ριζοσπαστική αντίληψη για τα πράγματα. Κι ήταν εύκολο επειδή η συναυλία είναι το τελευταίο στάδιο μιας σειράς διαμαρτυριών που ξεκίνησαν ως εύλογες, αλλά στην πορεία έπαψαν να είναι εύλογες, επειδή στο όνομα της θλίψης για τραγικές απώλειες μπήκε η πολιτική. Και τροφοδοτήθηκαν υστεροβουλίες στο όνομα της πολιτικής. Και της προβολής στα ΜΜΕ, που επίσης είναι εκμαυλιστική.

Η υπόθεση με τα Τέμπη πήρε διαστάσεις, για πολλούς λόγους. Μολονότι ο σταθμάρχης Λάρισας στην πρώτη του κατάθεση αναγνώρισε ότι δρομολόγησε το επιβατικό τρένο σε λάθος ράγες, η αντιπολίτευση ανάρπασε το ζήτημα από την απόδοση ευθυνών σε πρόσωπα και επιχείρησε να ενοχοποιήσει συνολικά την κυβέρνηση, κατηγορώντας την όχι μόνο για παραλείψεις στο δίκτυο του ΟΣΕ αλλά και για προσπάθεια χειραγώγησης των πληροφοριών και για απόκρυψη δεδομένων.

Του Κώστα Σκλαβενίτη

Αν και το δυστύχημα, που έγινε σημαία της ρητορικής των κομμάτων της αντιπολίτευσης, δεν επηρέασε τις βουλευτικές εκλογές του 2013, τα Τέμπη συσσώρευσαν μια υπόγεια δυσαρέσκεια, που βαθμιαία οδήγησε σε πολλές κρίσεις. Η δυσαρέσκεια αυτή κορυφώθηκε όταν κυκλοφόρησαν και διαδόθηκαν θεωρίες συνωμοσίας, μεταξύ των οποίων ότι το ένα τρένο μετέφερε παράνομες ουσίες που συνέβαλαν σε έκρηξη, μετά τη σύγκρουση, κατηγορήθηκε μάλιστα η κυβέρνηση ότι προσπάθησε να αποκρύψει αυτή την παράμετρο. Η εξεταστική επιτροπή στη Βουλή δεν συνέβαλε στην αποκλιμάκωση της κοινωνικής και πολιτικής έντασης, όχι μόνο επειδή δεν υπήρχε διάθεση να υποσταλεί το μέτωπο αλλά και επειδή ο πρόεδρος της επιτροπής, Δημήτρης Μαρκόπουλος, χειρίστηκε με συγκρουσιακό πνεύμα τη διαδικασία, οξύνοντας αντί να αμβλύνει τις συγκρούσεις.

Στο μεταξύ, είχαν αντιδράσει συγγενείς νεκρών, κάποιοι από τους οποίους έγιναν πρόσωπα αγαπητά στα ΜΜΕ. Ο πόνος και η οδύνη των προσώπων αυτών, ορθώς, έχει θέσει τα πρόσωπα αυτά υπεράνω οποιασδήποτε κριτικής. Εξαιτίας αυτού, όμως, αποφαίνονται ωσάν να έχει υπάρξει δικαστική απόφαση η οποία ταυτίζει ποινικές και πολιτικές ευθύνες. Γενικώς, η δικαστική διερεύνηση παρακάμπτεται από πολλούς ενδιαφερόμενους. Υποτίθεται επειδή τα ελληνικά δικαστήρια δεν θα αποδώσουν δικαιοσύνη, γι’ αυτό και υποτίθεται πάλι αυτό θα συμβεί στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Η υπόγεια αμφισβήτηση του ρόλου της ελληνικής δικαιοσύνης, σε μεγάλο βαθμό, αλλοίωσε και τη γλώσσα. Η δημοσιογραφική κοινή γλώσσα που την υιοθετούν και τα κόμματα κάνει λόγο όχι για το δυστύχημα των Τεμπών αλλά για «το έγκλημα των Τεμπών». Για έγκλημα μιλούσαν και στο ντιμπέιτ τους όλοι οι υποψήφιοι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ, αποδεχόμενοι σιωπηλά ότι αν συμφέρει πολιτικά μπορεί να δικάζει το λαϊκό αίσθημα και όχι η συντεταγμένη δικαιοσύνη και τα όργανά της.

Οι λέξεις δεν είναι ουδέτερες. Οταν επιλέγεται και διαδίδεται μια λέξη αντί κάποιας άλλης (π.χ. εκτέλεση αντί δολοφονίας, στην αντιμετώπιση της δράσης της εγχώριας τρομοκρατίας, έγκλημα αντί δυστύχημα), υπάρχει στόχος. Εν προκειμένω, πολιτικός στόχος.

Είναι στόχος που, όμως, ταυτίζεται συχνά με τις βλέψεις του λαϊκισμού. Ο στόχος αυτός έφερε τους καλλιτέχνες-μαϊντανούς της διαμαρτυρίας στο προσκήνιο. Ο ίδιος στόχος, δυστυχώς, οδήγησε τους συγγενείς των νεκρών, που διαφώνησαν με το χρηματικό αντίτιμο στη συναυλία, μοιράστηκαν σε φατρίες και αρχίζουν τώρα οι μεν να κατακεραυνώνουν τους δε.

Κρίμα. Επειδή και το δυστύχημα των Τεμπών απαιτεί δικαιοσύνη. Τον καταλογισμό ποινών όχι στο σύστημα αλλά σε συγκεκριμένα πρόσωπα για συγκεκριμένες ευθύνες. Αυτόν τον καταλογισμό στις συντεταγμένες κοινωνίες δεν τον κάνουν ούτε οι τραγουδιστές ούτε οι κομματάρχες.

Ο άνθρωπος από μάρμαρο

Νομίζω ότι το κάνει επίτηδες, κάθε μέρα τροφοδοτεί με μια νέα είδηση την επικαιρότητα, επειδή θέλει να πει σε όλες και σε όλους ότι είναι λαϊκιστής μέχρι τα μπούνια κι ότι γι’ αυτό και μόνο αξίζει οι πασόκοι και οι συριζοπασόκοι να τον ψηφίσουν την Κυριακή.

Η νέα εξαγγελία του δημάρχου Αθηναίων και υποψήφιου προέδρου στο ΠΑΣΟΚ, Χάρη Δούκα, περιέχει την, κατά τη γνώμη του, αναγνώριση στους οδοκαθαριστές, που δεν έχει δώσει η κοινωνία. Μιλώντας χθες στον ραδιοφωνικό σταθμό Sfera, εξομολογήθηκε ότι έχει ρίξει την ιδέα να φτιάξει ένα άγαλμα: το άγαλμα μιας οδοκαθαρίστριας «σε ένα εμβληματικό σημείο της πόλης». Μπορεί τα σκουπίδια να μας πνίγουν, θα έχουμε όμως άγαλμα μιας οδοκαθαρίστριας. Είναι πολύ ωραία ιδέα, από τα χρόνια του Δημήτρη Αβραμόπουλου έχει η Αθήνα να στεφθεί με νέα ωραία αγάλματα, ήρθε λοιπόν η ώρα να βάλει τη σφραγίδα του και ένας οπαδός του σοσιαλιστικού ρεαλισμού.

Στην ταινία του Αντρέι Βάιντα «Ο άνθρωπος από μάρμαρο», μια νεαρή σκηνοθέτρια προσπαθεί να απαθανατίσει έναν ήρωα της εργασίας, έναν σταχανοβίτη, που το καθεστώς έστηνε αγάλματά του παντού. Αλλά ό,τι φαινόταν δεν ήταν, η σοσιαλιστική τέχνη έλεγε ψέματα που έμοιαζαν με ηθική αξία.

Ολα κάποια στιγμή αποκαλύπτονται στη διάσταση που έχουν. Στις ημέρες μας, πολύ πιο σύντομα.