Τέσσερα χρόνια έχουν πλέον περάσει από την ιστορική απόφαση που έκρινε την Χρυσή Αυγή εγκληματική οργάνωση. Πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές δίκες της νεότερης ελληνικής ιστορίας καθώς εδραίωσε μία νίκη για το δίκαιο και την δημοκρατία.
Στην Αθήνα, έξω από το Εφετείο, περίπου 20.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν την κρίσιμη απόφαση. Όταν ανακοινώθηκε ότι η Χρυσή Αυγή ήταν εγκληματική οργάνωση, το πλήθος ξέσπασε σε χειροκροτήματα και πανηγυρισμούς, εκφράζοντας τη δικαίωση και την ανακούφιση που ένιωθε.
Από την δικαστική αίθουσα, βγήκε η Μάγδα Φύσσα, η μητέρα σύμβολο κατά του φασισμού. «Ο Παύλος τα κατάφερε…Γιέ μου τα κατάφερες, γιέ μου!», φώναξε με δάκρυα στα μάτια και με τις γροθιές της υψωμένες.
Το πλήθος έξω από το Εφετείο πριν μερικά λεπτά. #GDtrial pic.twitter.com/TLbd5aFpdi
— GoldenDawnWatch (@GoldenDawnWatch) October 7, 2020
Μία σύντομη ιστορική αναδρομή
Η Χρυσή Αυγή υπάρχει από τη δεκαετία του 1980, ωστόσο, άρχισε να δραστηριοποιείται πολιτικά μόλις το 1993, μετά τις εθνικιστικές κινητοποιήσεις για το Μακεδονικό ζήτημα.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ταραγμένης πρώιμης ιστορίας του, το κόμμα ήταν περισσότερο γνωστό για τη συμμετοχή του σε βίαια επεισόδια παρά για την εκλογική του δραστηριότητα.
Ταλαντευόταν συχνά μεταξύ της πάλης στους δρόμους και της αναζήτησης ψήφων, και συμμετείχε στις εκλογές για πρώτη φορά το 1994, λαμβάνοντας 7.242 ψήφους ή 0,11%.
Κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών, το κόμμα συμμετείχε, είτε μόνο του είτε με άλλους ακροδεξιούς σχηματισμούς, σε όλες τις ευρωεκλογές και, κατά διαστήματα, σε εθνικές εκλογές. Στις εκλογές συγκέντρωνε αμελητέο ποσοστό ψήφων και αποτύγχανε στο να κερδίσει εκπροσώπηση.
Στις εθνικές εκλογές του 2009 το κόμμα έλαβε 0,29% και 19.624 ψήφους και σημείωσε με υπερηφάνεια «τη σταθερή εκλογική του δύναμη».
Η εκλογική τύχη του άρχισε να αλλάζει το 2010, όταν στις τοπικές εκλογές ο αρχηγός του κόμματος Νίκος Μιχαλολιάκος έλαβε το 5,29% των ψήφων και κέρδισε μία έδρα στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας.
Επιπλέον, το κόμμα σημείωσε ιδιαίτερα καλές επιδόσεις στο τέταρτο και έκτο διαμέρισμα της Αθήνας, όπου η Χρυσή Αυγή ήταν τοπικά πολύ ενεργή, λαμβάνοντας 6,94% και 8,38%, αντίστοιχα.
Αυτή η επιτυχία στις τοπικές εκλογές του 2010 αποτέλεσε το εφαλτήριο για την εκλογική επέλαση του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012.
Πιο συγκεκριμένα, τον Μάιο το κόμμα έλαβε 440.996 ψήφους ή 6,97% και κέρδισε 21 έδρες στο 300μελές κοινοβούλιο. Οι προσδοκίες ότι η υποστήριξη προς το κόμμα θα κατέρρεε διαψεύστηκαν έναν μήνα αργότερα, όταν το κόμμα έλαβε 426.025 ψήφους ή 6,92% και εξέλεξε 18 βουλευτές
Μετά τις εκλογές του 2012, η υποστήριξη του κόμματος συνέχισε να αυξάνεται. Η Χρυσή Αυγή συγκέντρωνε γύρω στο 12% και φαινόταν πιθανό να αυξήσει το ποσοστό αυτό.
Η αρχής της πτώσης
Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2013, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα αποτέλεσε ένα εφαλτήριο για την αντιστροφή της τύχης του κόμματος.
Το βράδυ της 17ης Σεπτεμβρίου 2013 ο 45χρονος Γεώργιος Ρουπακιάς, μέλος της Χρυσής Αυγής, δολοφόνησε με μαχαίρι τον Παύλο Φύσσα, τον 34χρονο χιπ χοπ μουσικό, γνωστό στο Κερατσίνι για την αντιφασιστική του δράση, που ήταν γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Killah P».
#GDtrial pic.twitter.com/QQcbBKSoMD
— GoldenDawnWatch (@GoldenDawnWatch) October 7, 2022
Έχοντας την έγκριση του πρωθυπουργού,ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Νίκος Δένδιας διέταξε τη διεξαγωγή αστυνομικών ερευνών σε γραφεία της ΧΑ την επομένη της δολοφονίας, ενώ στις 19 Σεπτεμβρίου συνέταξε με τη βοήθεια δύο δικηγόρων και έστειλε στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ευτέρπη Κουτζαμάνη μία επιστολή που αναφερόταν σε 32 περιστατικά στα οποία εμπλέκονταν μέλη της ΧΑ ζητώντας να ερευνηθεί η δράση της ΧΑ ως εγκληματικής οργάνωσης.
Στις 22 Σεπτεμβρίου η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου διέταξε τη διενέργεια κατεπείγουσας προκαταρκτικής έρευνας, την οποία ανέθεσε στον αντιεισαγγελέα Χαράλαμπο Βουρλιώτη, για να διαπιστωθεί αν προκύπτει η ύπαρξη εγκληματικής οργάνωσης.
Η Δίκη
Η δίκη ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2015 στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών.
Διήρκεσε πέντε χρόνια, με πολλές αναβολές και πολύπλοκες νομικές διαδικασίες. Σημαντικές καταθέσεις έγιναν από θύματα επιθέσεων και μάρτυρες.
Άλλες υποθέσεις που συνεκδικάστηκαν ήταν απόπειρα ανθρωποκτονίας του Αμπουζίντ Εμπάρακ, η απόπειρα ανθρωποκτονίας στελεχών του ΚΚΕ και μελών του ΠΑΜΕ και η ανθρωποκτονία του Παύλου Φύσσα.
Η δίκη της Χρυσής Αυγής παρακολουθήθηκε από χιλιάδες πολίτες και δημοσιογράφους, ενώ υπήρξαν μαζικές συγκεντρώσεις υποστήριξης για τα θύματα και αντιφασιστικές διαδηλώσεις. Μέσα από τις κινητοποιήσεις φανερώθηκε η σημασία της κινητοποίησης του κόσμου κα η ηγετική δράση της μητέρας του Παύλο Φύσσα, Μάγδας Φύσσα, η οποία αναδείχθηκε σε σύμβολο του αγώνα κατά του φασισμού.
Εν τέλει δίκη της ΧΑ ξεσκέπασε τη ναζιστική ιδεολογία και τις εγκληματικές δράσεις του κόμματος, αποκαλύπτοντας τον ρόλο του αρχηγού Νίκου Μιχαλολιάκου και της ηγετικής ομάδας.
Στις 7 Οκτωβρίου αναγγέλλονται οι ομόφωνες αποφάσεις του τριμελούς που περιλάμβαναν, μεταξύ άλλων, την αναγνώριση της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης-συμμορίας βάση του άρθρου 187 του ΠΚ.
Ένοχοι για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης κρίθηκαν οι:
• Νίκος Μιχαλολιάκος
• Χρήστος Παππάς
• Αρτέμης Ματθαιόπουλος
• Ηλίας Παναγιώταρος
• Ηλίας Κασιδιάρης
• Γιάννης Λαγός
• Γιώργος Γερμενής
Ένοχοι για ένταξη στην εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής είναι οι Άγγος, Αποστόλου, Καζαντζόγλου, Καλαρίτης, Μιχαλάρος, Μπαρέκας, Παπαβασιλείου, Παπαδόπουλος, Πόπορη, Ρουπακιάς, Σκιατούνης, Σκάλκος, Στεργιόπουλος, Στράτος, Τσακανίκας, Τσόρβας, Τσαλίκης, Χατζηδάκης, Χρυσαφίτης.
Τα κατάφερες γιέ μου!