Με θεραπεία λιτότητας σοκ στον προϋπολογισμό που παρουσίασε χθες αργά το βράδυ, η νέα κυβέρνηση της Γαλλίας επιδιώκει να αντιμετωπίσει τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, να καθησυχάσει τις αγορές, αλλά και να μπορέσει να αποφύγει πολύ έντονες αντιδράσεις από τα αντίπαλα κόμματα σε ένα διαιρεμένο Κοινοβούλιο.
Στον προϋπολογισμό περιλαμβάνονται σχέδια για μειώσεις δαπανών και αυξήσεις φόρων ύψους 60,6 δισ. ευρώ σε υψηλά εισοδήματα και σε μεγάλες εταιρείες. Από αυτά περίπου τα 40 δισ. θα αφορούν περικοπές δαπανών και τα υπόλοιπα 20 δισ. περίπου θα είναι υψηλότεροι φόροι σε επιχειρήσεις, σε πλουσίους και στην ενέργεια.
Στόχος της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ είναι να μειώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού κατά μια ποσοστιαία μονάδα ώστε να μην ξεπεράσει το 5% του ΑΕΠ το 2025. Κι αυτό θα είναι το πρώτο μόλις βήμα για την επίτευξη του στόχου της μείωσης του ελλείμματος έως το 2029 στο όριο του 3% που θέτει η Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι περικοπές όμως στις δαπάνες και οι νέοι φόροι θα πρέπει να γίνουν με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχει καθολική αντίδραση από τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης που θα μπορούσαν να ασκήσουν βέτο στον προϋπολογισμό ή ακόμη και να ρίξουν την κυβέρνηση με ψήφο μομφής.
«Κύριος στόχος του προϋπολογισμού αυτού είναι να μειωθεί το έλλειμμά μας και να περιοριστεί το χρέος μας» (…) «Αυτή η μείωση πρέπει να αρχίσει τώρα, είναι απαραίτητο να προστατευτεί η χρηματοπιστωτική αξιοπιστία της Γαλλίας και γενικότερα η διασφάλιση της οικονομικής μας σταθερότητας» είπε ο υπουργός Οικονομικών Αντουάν Αρμάν. Ο Αρμάν χαρακτήρισε τη δημοσιονομική αυτή προσπάθεια ως χωρίς προηγούμενο για τη Γαλλία.
Αγορά ομολόγων
Οι οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Γαλλία σε συνδυασμό με την πολιτική αστάθεια μετά την αλλαγή ισορροπιών στο πολιτικό σκηνικό, έχουν δημιουργήσει ήδη σημαντικές ανοδικές πιέσεις στο κόστος δανεισμού της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στην Ευρώπη.
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων δεκαετούς διάρκειας της Γαλλίας τις προηγούμενες ημέρες έφτασαν αυτές της Ισπανίας και πλησίασαν αυτές της Ελλάδας, χώρες οι οποίες είχαν αναγκαστεί να δεχτούν βοήθεια τα προηγούμενα χρόνια από τους εταίρους για να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά τους προβλήματα.
Χθες οι αποδόσεις των δεκαετών κρατικών ομολόγων της Γαλλίας διαμορφώνονταν στο 3,02%, σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά της Ισπανίας (2,99%) και κοντά σε αυτά της Ελλάδος (3,17%) και της Ιταλίας (3,53%) όπως δείχνουν τα στοιχεία του Bloomberg. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αναφοράς της Γερμανίας (Bund) διαμορφώνονταν στο 2,25%, με τις διαφορές στις αποδόσεις (spread) με αυτές της Γαλλίας να είναι στα υψηλότερα επίπεδα αρκετών ετών. Πλέον η χώρα κινδυνεύει να χάσει τη θέση της ανάμεσα στις χώρες με τα ασφαλέστερα ομόλογα στον κόσμο σχολίαζε πρόσφατα το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο.
Στο μακροοικονομικό μέτωπο, το αυξανόμενο δημόσιο έλλειμμα της Γαλλίας ενισχύει τις ανησυχίες για έλλειψη επαρκούς δημοσιονομικού ελέγχου. Αρχικά το έλλειμμα προβλεπόταν ότι θα φτάσει στο 4,4% του ΑΕΠ για το 2024. Στη συνέχεια το ποσοστό αυτό αναθεωρήθηκε διαδοχικά σε 5,1% και μετά σε 5,6% και τώρα αναμένεται να ξεπεράσει το 6%, όπως παραδέχτηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου το υπουργείο Οικονομικών. Πλέον οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να ανησυχούν ότι το Παρίσι θα δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να μειώσει δαπάνες και ελλείμματα. Το 2023 η Γαλλία είχε ανακοινώσει έλλειμμα 5,5% του ΑΕΠ με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς να απαιτούν μείωσή του στο 3% έως το 2027.