Στον πρώτο γύρο οι ψηφοφόροι είχαν να διαλέξουν ανάμεσα σε έξι διαφορετικά ΠΑΣΟΚ. Ο ένας υποψήφιος διαλάλησε πως δεν είναι γεφυρατζής. Ο άλλος μίλησε πολύ για το πώς θα φύγει η Δεξιά. Ο τρίτος κυκλοφορούσε με το σχέδιο της «Αναγέννησης» ανά χείρας. Η τέταρτη αυτοσυστήθηκε ως πρωθυπουργήσιμη. Ο πέμπτος πόνταρε στη νοσταλγία για τη δεκαετία του 1980 και η έκτη φώναξε όλα τα σφάλματα της περιόδου 2021 – 2024 που κράτησαν το κόμμα στάσιμο σε χαμηλά διψήφια ποσοστά. Αύριο πάλι, εκείνοι που θα προσέλθουν στα πράσινα εκλογικά τμήματα τι επιλογές έχουν; Οι δύο μονομάχοι φρόντισαν όλη την προηγούμενη εβδομάδα να αναδείξουν όσα τους χωρίζουν. Μήπως, όμως, υπάρχει και κάτι που τους ενώνει;

Κάποιοι λένε ότι κανένας τους δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της περιορισμένης διείσδυσης του ΠΑΣΟΚ στο Κέντρο, στους μετριοπαθείς ψηφοφόρους της μεσαίας τάξης με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, δηλαδή. Για την ακρίβεια, έμπειρα στελέχη του χώρου που γνωρίζουν την ανθρωπογεωγραφία της βάσης του ΠΑΣΟΚ, αλλά και δημοσκόποι οι οποίοι μετρούν ξανά και ξανά το κόμμα – μαθαίνουν άρα την ψυχοσύνθεση των υποστηρικτών του μέσα από τα στατιστικά στοιχεία –, επιβεβαιώνουν πως οι κεντρώοι ανάμεσά τους προτίμησαν την Αννα Διαμαντοπούλου ή τον Παύλο Γερουλάνο.

Οι χαμηλές επιδόσεις των Νίκου Ανδρουλάκη και Χάρη Δούκα στην Αττική (στην περιοχή που χρειάζεται οποιοσδήποτε θέλει να κερδίσει σε εθνική κάλπη) μαρτυρούν ότι για σημαντική μερίδα των ψηφισάντων αμφότεροι δεν έχουν τα φόντα να ενσαρκώσουν την προσδοκία ενός κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ. Το 52,74% στο Λεκανοπέδιο στήριξε Γερουλάνο και Διαμαντοπούλου, αφήνοντας το δίδυμο του δεύτερου γύρου στην τρίτη και την τέταρτη θέση.

Οι εκτιμήσεις των εκλογολόγων, κομματικών και επαγγελματιών, θέλουν την πλειονότητα των κεντρογενών, οι οποίοι συμμετείχαν την πρώτη Κυριακή στην εσωκομματική διαδικασία, να νιώθουν αυτή τη στιγμή πως δεν έχουν εναλλακτική για τη δεύτερη. Σύμφωνα με την κρατούσα ανάλυση, το νιώθουν επειδή ο δήμαρχος έχει κατηγοριοποιηθεί ως αριστερίζων – ενώ ταυτόχρονα η μέχρι τώρα θητεία του στην Κοτζιά δεν αξιολογείται θετικά –, αλλά και γιατί πολλοί ανάμεσά τους, εξετάζοντας ορθολογικά τα δεδομένα, πιστεύουν ότι ο νυν πρόεδρος έχει προ πολλού αγγίξει το ταβάνι των δυνατοτήτων του στην προσπάθειά του να μεγαλώσει το ΠΑΣΟΚ.

Πηγαίνοντας αυτή την ανάγνωση των αττικών ποσοστών των διεκδικητών της αρχηγίας ένα βήμα παραπέρα (και συνυπολογίζοντας πως το κόμμα πιάνει νούμερα πολύ χαμηλότερα των πανελλαδικών του επιδόσεων στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα εδώ και αρκετές εθνικές αναμετρήσεις), ορισμένοι ισχυρίζονται ότι όποιο κι αν είναι το αυριανό αποτέλεσμα, το ΠΑΣΟΚ που μπορεί να αντλήσει ψηφοφόρους από τη δεξαμενή του Κέντρου, η οποία είθισται να κρίνει το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, θα έχει χάσει. Το ΠΑΣΟΚ το οποίο εμμένει στην αυτονομία του και αναζητά το μέλλον του σε μια αριστερή στροφή θα έχει επικρατήσει.

«Υπάρχουν τρία ΠΑΣΟΚ»

Είναι πράγματι έτσι; Σύμφωνα με έμπειρο δημοσκόπο, ο οποίος μελέτησε τα ποιοτικά στοιχεία των ερευνών που έκανε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου στη βάση του Κινήματος, οι πίτες κι οι μπάρες δείχνουν πως «υπάρχουν τρία ΠΑΣΟΚ. Της Αττικής, της περιφέρειας και της Κρήτης». Για την ακρίβεια, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των εκλογέων του φαβορί της αυριανής μάχης αποκαλύπτουν ότι «το ΠΑΣΟΚ είναι πλέον ένα κόμμα της περιφέρειας, των συνταξιούχων και των νοικοκυρών».

Ο Ανδρουλάκης έχει γράψει ένα από τα καλύτερα νούμερά του στις γυναίκες: σχεδόν 39% αυτών – εκ των οποίων το 43% ασχολείται με τα οικιακά – τον προτιμά. «Στις γυναίκες άνω των 65 έχει πλεονέκτημα», σημειώνει χαρακτηριστικά η παραπάνω πηγή. Στις ηλικίες 25-39 ο Δούκας κυριαρχεί με σχεδόν 28%. Το ίδιο και στους 40-54 ετών με 31% – ακολουθούσε ο Γερουλάνος με 27% κι ο Ανδρουλάκης με 21%. Βέβαια, η πρώτη κατηγορία είναι μόλις το 11% της πασοκικής εκλογικής βάσης. Οι 65+ είναι ο σκληρός πυρήνας της και υπολογίζεται (με βάση τις δημοσκοπήσεις) ότι έφτασαν το 63% του εκλογικού σώματος. Εκεί, λοιπόν, ο νυν πρόεδρος παίρνει 33%, η Διαμαντοπούλου 22% και τα ποσοστά των άλλων έχουν 1 μπροστά.

Εξίσου ισχυρός είναι ο Ανδρουλάκης σε όσους έχουν τελειώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, 51% τους τον στηρίζει. Στους κατόχους μεταπτυχιακού και διδακτορικού πρώτη ερχόταν η Διαμαντοπούλου με 43%, δεύτερος ο Γερουλάνος με 21,5%, τρίτος ο Δούκας με 20% και τέταρτος ο Ανδρουλάκης με μόλις 12% – βέβαια, αυτοί αποτελούν το 6% περίπου των ψηφοφόρων του κόμματος.

Η πλειονότητα των χαμηλών εισοδημάτων καθώς και της κατώτερης μεσαίας τάξης ψηφίζει Ανδρουλάκη. Στα μεσαία εισοδήματα το 46% επιλέγει Διαμαντοπούλου και Γερουλάνο και το 47% Ανδρουλάκη και Δούκα. Η ανώτερη μεσαία τάξη σε ποσοστό 48% δήλωνε πως θέλει Γερουλάνο και Διαμαντοπούλου, ενώ το 41% απαντούσε Ανδρουλάκη και Δούκα. Στους μισθωτούς πρώτος αναδεικνυόταν ο Γερουλάνος και τέταρτος ο Ανδρουλάκης. Στους αυτοαπασχολούμενος πρώτος ο Δούκας.

«Δούκας και Ανδρουλάκης απευθύνονται ξεκάθαρα στα χαμηλότερα στρώματα», επισημαίνει ο δημοσκόπος. Και συμπληρώνει πως «τα μεσοστρώματα δεν τους επιλέγουν ίσως επειδή δεν τους δημιουργούν την αίσθηση ότι μπορούν να τους εξασφαλίσουν τα κεκτημένα τους». Γι’ αυτό ακριβώς διακινδυνεύει την πρόβλεψη πως το τελευταίο ακροατήριο θα συνεχίσει να τείνει ευήκοα ώτα στη μητσοτακική ΝΔ αν το ΠΑΣΟΚ είναι μόνο ανδρουλακικό ή μόνο δουκικό.