Mιλούσα προχθές με τον έμπειρο συνάδελφο και καλό φίλο Αντώνη Κατσαρό για τον θρίαμβο της Εθνικής στο Γουέμπλεϊ. Δεδομένου ότι οι γνώσεις μου για το ποδόσφαιρο επικεντρώνονται βασικά στην ομάδα μου, και κατά τα άλλα είναι στοιχειώδεις, ζήτησα τα φώτα του για τον λόγο που η Εθνική έπαιξε τόσο παθιασμένα. Είναι κατόρθωμα του Γιοβάνοβιτς; Μας υποτίμησαν οι Αγγλοι; Μήπως έδρασε ξανά το αθάνατο ελληνικό DNA;
H συμβολή του νέου προπονητή είναι σημαντική, μου είπε. Αλλά ο παράγων που έκανε τη διαφορά, το «έξτρα κίνητρο» όπως λένε μεταξύ τους οι ίδιοι οι παίκτες, ακούει σε δύο λέξεις: Τζορτζ Μπάλντοκ. Ο ξαφνικός θάνατος του αγαπημένου ποδοσφαιριστή συγκλόνισε τους συμπαίκτες του και λειτούργησε καταλυτικά για την ομάδα. Κάθε παίκτης έπαιζε για τον εαυτό του και τον Τζορτζ μαζί, με ένα πάθος κι ένα πείσμα που ξεπερνούσαν τις αθλητικές του ικανότητες. Κάθε μαχητική άμυνα, κάθε επιτυχημένη επίθεση, ήταν αφιερωμένη σ’ αυτόν. Και το ίδιο φυσικά συνέβη, σε πολλαπλάσιο βαθμό, με τα γκολ. Οι Αγγλοι ήταν εξίσου ταραγμένοι. Αλλά απέναντί τους είχαν μια ομάδα που, εκτός από έναν άξιο προπονητή, είχε και έναν τρυφερό φύλακα άγγελο.
Απίθανα, και πολλές φορές ακατανόητα, πράγματα μπορεί να κάνει το ποδόσφαιρο. Μπορεί να ενώσει, μπορεί και να διχάσει. Μπορεί να συγκινήσει, μπορεί και να υποθάλψει τον φανατισμό και τον ρατσισμό. Μπορεί να προκαλέσει πολέμους: είναι γνωστό ότι οι αναμετρήσεις των εθνικών ομάδων του Ελ Σαλβαδόρ και της Ονδούρας το καλοκαίρι του 1969 οδήγησαν σε μια σύρραξη 100 ωρών ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά και σε έναν πολυετή εμφύλιο πόλεμο στο Ελ Σαλβαδόρ. Μπορεί άραγε το ποδόσφαιρο να συμβάλει και στην ειρήνη;
Αυτό είχε στο μυαλό του ο προπονητής της Εθνικής Ιταλίας Λουτσιάνο Σπαλέτι πριν από τον χθεσινό αγώνα με το Ισραήλ στο Ούντινε. «Θα παίξουμε με την ελπίδα να πείσουμε όσο μπορούμε περισσότερους ανθρώπους ότι ο πόλεμος είναι άδικος», είπε στην τηλεόραση της RAI λίγες ώρες πριν πραγματοποιηθεί σε αυτή την πόλη της Βορειοανατολικής Ιταλίας διαδήλωση συμπαράστασης στον παλαιστινιακό λαό. «Υπάρχουν πολλοί Ισραηλινοί που δεν θέλουν τον πόλεμο και πρέπει να πείσουμε όσο μπορούμε περισσότερους ότι είναι κάτι που πρέπει να σταματήσει».
Δικαιούται να μιλάει για τη Μέση Ανατολή ένας άνθρωπος που δεν γνωρίζει ασφαλώς την πολυπλοκότητα της κατάστασης; Κι αν με τις δηλώσεις του αυτές αποτυπώνει μια γενικότερη επιθυμία να σταματήσει ένα μακελειό που έχει ως θύματα κυρίως αμάχους, τι θα λέγαμε αν ζητούσε αντιστοίχως να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, έστω κι αν αυτό σημαίνει δικαίωση και ενθάρρυνση του ρώσου εισβολέα;
Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση. Προς το παρόν η Εθνική Ελλάδας, παίζοντας χωρίς τον Μπάλντοκ αλλά για τον Μπάλντοκ, μας προσφέρει το προνόμιο να συγκινούμαστε, να γοητευόμαστε και να θυμόμαστε. Οπως μόνο το ποδόσφαιρο μπορεί να κάνει.