Κλαίμε ή παλεύουμε;

Μεγάλωσα στην Καλλιθέα και εκεί από νωρίς ανακάλυψα τον κινηματογράφο. Ημουν τυχερός γιατί έζησα εκπληκτικές στιγμές την εποχή που η Καλλιθέα ήταν ακόμα η περιοχή της Αθήνας στην οποία οι κινηματογραφικές αίθουσες βασίλευαν. Στη δεκαετία του 1980 είχε τους περισσότερους κινηματογράφους – οι της γενιάς μου θα θυμούνται αίθουσες όπως Ετουάλ, Καλλιθέα, Τροπικάλ, Παλλάδιο, Μαργαρίτα, Νεράιδα 1 και 2…  Σήμερα δεν έχει μείνει τίποτα απ’ όλα αυτά, ένα θερινό μόνο, το Φλερύ.

Το σπίτι μου βρίσκεται κοντά στο θρυλικό Καλυψώ, Καλυψούς και Δοϊράνης γωνία, δίπλα στο γήπεδο της Καλλιθέας. Οποτε περνώ απέξω σπαράζει η καρδιά μου παρότι ειρωνικά, ο χώρος δεν έχει αλλάξει. Καθότι εδώ και χρόνια δημοτικός, με σποραδικές χρήσεις, παραμένει ο ίδιος όπως τον ήξερα. Αλλά φαίνεται εγκαταλελειμμένος, σκονισμένος, σκοτεινός, με τις παλιές κιτρινισμένες φωτογραφίες του Εντουαρντ Νόρτον πίσω από μια βρώμικη τζαμαρία να με κοιτάζουν σαν τα τελευταία απομεινάρια ενός ένδοξου παρελθόντος που η ίδια αυτή αίθουσα, όπως τόσες της Αθήνας, έζησε.  Δεν περιγράφω φυσικά κάτι καινούργιο. Υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες για αμέτρητες αίθουσες που παρήκμασαν, έκλεισαν, πουλήθηκαν, μεταμορφώθηκαν σε κάτι άλλο, ή όπως συνέβη με το Καλυψώ, παραμένουν όπως ήταν σαπίζοντας όμως στο πέρασμα  του χρόνου. Τον περασμένο Απρίλιο έκλεισε η τελευταία χειμερινή αίθουσα της Καλλιθέας, το σινεμά Αλεξάνδρα στην Κρέμου. Μάλιστα, αρκετοί κάτοικοι συγκεντρώθηκαν έξω από το σινεμά για να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους.

Ωραία λοιπόν, οι εποχές αλλάζουν, η κινηματογραφική αίθουσα δεν ζει παρά σε εξαιρέσεις πλέον αυτό που ζούσε κάποτε. Διανύουμε την εποχή του Διαδικτύου, της διασκέδασης του καναπέ, της παρακολούθησης ταινιών από το κινητό τηλέφωνο. Οπότε; Το βλέπουμε και κλαίμε ή κάνουμε κάτι; Και τι κάνουμε; Πώς διαχειρίζεται κάποιος μια δύσκολη κατάσταση προκειμένου να διατηρηθεί ζωντανό, κάπως, αυτό που κάποτε ήταν κατεστημένο γιατί σήμαινε πολλά για πολλούς;

Να σας πω. Το λουκέτο στην Αλεξάνδρα στάθηκε αφορμή ώστε κάποιοι Καλλιθεώτες, από διαφορετικές αφετηρίες, να κάνουν όντως… κάτι. Ο Σπύρος Κερκύρας, δημοσιογράφος που γνωρίζει καλά την ιστορία των κινηματογράφων της Καλλιθέας (μάλιστα με τον Μ. Πουγούνα και τον Γ. Δάβο έχουν γυρίσει ντοκιμαντέρ με επιτόπια καταγραφή των χώρων όπου υπήρχαν κάποτε όλα τα σινεμά στην Καλλιθέα). Η Βαγγελιώ Μπεμπή από τον χώρο των Κινηματογραφικών Λεσχών, μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας των Κινηματογραφικών Λεσχών. Ο Βαγγέλης Μπέκας, συγγραφέας και σεναριογράφος, ο οποίος πιστεύει στην πολυπολιτισμική Καλλιθέα (Πάντειο, Χαροκόπειο, Νιάρχος), που όντας μεταξύ αθηναϊκού κέντρου και θάλασσας, έχει ιδιαίτερη πολιτισμική δυναμική και ανάγκη για πολιτισμική ταυτότητα. Η Αφροδίτη Νικολαΐδου, ιστορικός του Κινηματογράφου, καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ με γνώση, φρέσκες ιδέες και συμμετοχή σε σημαντικές πρωτοβουλίες στήριξης του κινηματογράφου. Συγκεντρώθηκαν και συνομίλησαν. Πού κατέληξαν;

Πρότειναν στον Δήμο Καλλιθέας τη διοργάνωση προβολών ταινιών καλλιθεατών σκηνοθετών. Και πράγματι, μέσα στο περασμένο καλοκαίρι έγιναν οι προβολές των ταινιών «Εξέλιξη» του Περικλή Χούρσογλου και «Τετάρτη 4.45» του Αλέξη Αλεξίου στο Σινέ Θερινόν – Χώρος Πολιτισμού και Νεολαίας (Μαντζαγριωτάκη και Εσπερίδων). Στις προβολές έδωσαν το παρών οι σκηνοθέτες οι οποίοι τιμήθηκαν από τον Δήμο. Δύο καταπληκτικές, γεμάτες κόσμο βραδιές, όπου το σημαντικότερο στοιχείο φάνηκε να είναι η επαφή του κινηματογραφικού δημιουργού με το κοινό μπροστά στο σπίτι αυτού του μέσου, που ήταν, είναι και θα είναι η μεγάλη οθόνη (όχι του κινητού).  Οταν όμως όλα αυτά τελείωσαν, δεν έπεσαν τίτλοι τέλους. Αντιθέτως ήταν απλώς η αρχή για τη δημιουργία του συλλόγου «Λέσχη Κινηματογράφου και Πολιτισμού Καλλιθέας» στον οποίο εκτός από τους Χούρσογλου και Αλεξίου συμμετέχουν (ενδεικτικά) η ηθοποιός Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, ο αρχιτέκτονας και σεναριογράφος Βαγγέλης Παπαδάκης, η web developer/γραφίστρια Εβίτα Πολίτη και σε μοιρασμένους ρόλους οι – εκτός άλλων – Κατερίνα Ευτυχιάδου, Ελένη Αντροβικ, Μαρίνα Γρίβα, Ελισάβετ Τασούλη, Γιώργος Ψαλιδόπουλος, Μανώλης Βανδώρος και Αντώνης Βούρτσης.

Μένει να δούμε κατά πόσο θα υπάρξουν άλλοι άνθρωποι που θα θελήσουν να διαθέσουν μέρος από τον ελεύθερο χρόνο τους στην κοινή προσπάθεια που ήδη έχει νέους στόχους: η επόμενη εκδήλωση του συλλόγου αφορά τον διευθυντή φωτογραφίας Γιώργο Αρβανίτη με αφορμή το βιβλίο της Ελισάβετ Χρονοπούλου «Γιώργος Αρβανίτης: Μια ζωή στο φως» που κυκλοφορεί εδώ και καιρό. Την Κυριακή 10 Νοεμβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Καλλιθέας (Κρέμου και Φιλαρέτου) θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου με την παρουσία του Γ. Αρβανίτη και της Ελ. Χρονοπούλου και θα συμμετέχουν οι Περικλής Χούρσογλου και Φοίβος Δεληβοριάς. Τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου θα γίνει η προβολή της ταινίας «Το παιδί που μετρούσε τον κόσμο» του Τάκη Κανδύλη που γυρίστηκε το καλοκαίρι του 2023 στις Σπέτσες με διευθυντή φωτογραφίας τον Αρβανίτη. Παράλληλα θα γίνει για πρώτη φορά έκθεση φωτογραφίας του Γ. Αρβανίτη. Ολα αυτά δεν είναι προτιμότερα από το να καθόμαστε και να κλαίμε τη μοίρα μας για τις εποχές που έφυγαν ανεπιστρεπτί;