Ετσι θα πάει; Οι μισοί θα λένε πως ο ΣΥΡΙΖΑ με τα χαΐρια του σπίλωσε για πάντα τις ιδέες της Αριστεράς – λες και οι ιδέες της δεν ήταν πάντα αποκρουστικές για τους αντιπάλους της – και οι άλλοι μισοί θα καραδοκούν για να εκδικηθεί μία αόρατη και αόριστη «καθαρότητα των ιδεών»; Αν σήμερα ένα μεγάλο μέρος του κόσμου που έχει αναφορά σε πολλά ρεύματα της Αριστεράς μοιάζει ορφανό, αυτό από μόνο του δεν σημαίνει πως το πεδίο δεν υφίσταται ή πως η Αριστερά δεν έχει λόγο ύπαρξης. Αντίθετα.
Μια σειρά λόγων (δυστυχώς) είναι εδώ. Οι τεράστιες κοινωνικές ανισότητες. Το αίσθημα της αδικίας για κάποιον που χάνει σε πλειστηριασμό την πρώτη του κατοικία. Η φτώχεια και η ακρίβεια που συντείνουν σε ένα χαμηλό επίπεδο ζωής – με χαμηλή διατροφική και καθημερινή προσδοκία. Οι πόλεμοι που πέφτουν πάνω στο κεφάλι μας και ένα τεράστιο αντιπολεμικό κίνημα που θα έπρεπε παγκοσμίως να έχει αναπτυχθεί. Είναι αμελητέα όλα αυτά; Οχι. Κάποιος βέβαια καχύποπτος θα έλεγε πως δεν μπορεί, ακόμη κι αν είναι έτσι, όλα αυτά να αφορούν απλώς και μόνο την Αριστερά. Και πως δεν έχει εκείνη το μονοπώλιο της ευαισθησίας. Σύμφωνοι.
Μα πάντα ο δημοκρατικός κόσμος έμπαινε μπροστά και έφερνε αντιστάσεις σε δύσκολες στιγμές. Και συχνά η Αριστερά από την άλλη αποκάλυψε όψεις του δικού της κυνισμού, εξού και η κουβέντα για το ηθικό πλεονέκτημα δεν είχε βάση, ή τουλάχιστον όπως την εννοούν ορισμένοι. Κρινόμαστε από τη στάση μας όμως και από τις σιωπές μας. Σίγουρα η Αριστερά δεν θα κριθεί απ’ τον μύλο του ΣΥΡΙΖΑ και το παιχνίδι εν εξελίξει διευθετήσεων και μικροεξουσιών. Δεν θα κριθεί από το πόσο φωνάζουν οι κασσελακίστας ή από το πόσο καλά ξέρουν το καταστατικό του κόμματος οι 87. Κυρίως η Αριστερά δεν θα κριθεί από εκείνους που έκαναν τα πάντα για να τη θάψουν, ακόμη κι αν στην πρότερη νιότη τους πέρασαν από αυτή.
Θα κριθεί όταν σταθεί πάνω από τη σημερινή ενδοκομματική σκιαμαχία και κοιτάξει με ειλικρίνεια την κοινωνία. Οταν εμφανίσει ένα όντως σοβαρό σχέδιο που δεν θα μοιάζει όμως με του Μητσοτάκη ούτε με την έκπτωτη σοσιαλδημοκρατία που μοιάζει παρακολούθημα της σημερινής πραγματικότητας. Θα κριθεί όταν θα ξαναγίνει ελκυστική για όσους δεν έχουν φωνή. Και όταν θα ξαναέχει αυτοπεποίθηση η ίδια. Δεν θα κριθεί επίσης από τους ξωμάχους της καθαρότητας ή ενός μεταφυσικού ουτοπισμού. Ο Νορμπέρτο Μπόμπιο ήταν εκείνος, για παράδειγμα, που διαχώριζε διακριτά την ηθική από την ηθικολογία. Και η Αριστερά της σοβαρότητας αυτή που θα προσδώσει βάρος στις σημερινές έννοιες. Αλλιώς δεν έχει όντως λόγο ύπαρξης.