Μέσα από διεξοδική έρευνα του Reuters, υπάρχουν πλέον οι συνδέσεις που εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο, οι βομβητές «μεταμορφώθηκαν» με την βοήθεια της Μοσάντ σε βόμβες. Οι μπαταρίες μέσα στους οπλισμένους βομβητές που έφθασαν στο Λίβανο στις αρχές του έτους, μέρος ενός ισραηλινού σχεδίου για τον αποδεκατισμό της Χεζμπολάχ, είχαν ισχυρά παραπλανητικά χαρακτηριστικά και μια αχίλλειο πτέρνα.
Οι πράκτορες που κατασκεύασαν τους βομβητές σχεδίασαν μια μπαταρία που έκρυβε ένα μικρό αλλά ισχυρό φορτίο πλαστικής εκρηκτικής ύλης και έναν πρωτότυπο πυροκροτητή που ήταν αόρατος στις ακτίνες Χ, σύμφωνα με μια λιβανέζικη πηγή που γνωρίζει από πρώτο χέρι τους βομβητές και με φωτογραφίες αποσυναρμολόγησης της μπαταρίας που είδε το Reuters.
Για να ξεπεράσουν την αδυναμία – την απουσία μιας αληθοφανούς ιστορίας για το ογκώδες νέο προϊόν – δημιούργησαν ψεύτικα ηλεκτρονικά καταστήματα, σελίδες και αναρτήσεις που θα μπορούσαν να εξαπατήσουν τη Χεζμπολάχ για τη δέουσα επιμέλεια, όπως προκύπτει από την εξέταση των αρχείων του διαδικτύου από το Reuters.
Ο αθόρυβος σχεδιασμός της βόμβας με τηλεειδοποιητή και η προσεκτικά κατασκευασμένη ιστορία κάλυψης της μπαταρίας, που και οι δύο περιγράφονται εδώ για πρώτη φορά, ρίχνουν φως στην εκτέλεση μιας πολυετούς επιχείρησης που έχει επιφέρει πρωτοφανή πλήγματα κατά του υποστηριζόμενου από το Ιράν εχθρού του Ισραήλ στο Λίβανο και έχει ωθήσει τη Μέση Ανατολή πιο κοντά σε έναν περιφερειακό πόλεμο. Το παρακάτω σχεδιάγραμμα εξηγεί πολλά.
Πώς σχεδιάστηκε η εκρηκτική μπαταρία
Ένα λεπτό, τετράγωνο φύλλο με έξι γραμμάρια λευκής πλαστικής εκρηκτικής ύλης τετρανιτρικής πενταερυθριτόλης (PETN) συμπιέστηκε ανάμεσα σε δύο ορθογώνιες μπαταρίες, σύμφωνα με τη λιβανέζικη πηγή και τις φωτογραφίες. Ο υπόλοιπος χώρος μεταξύ των κυψελών της μπαταρίας δεν φαινόταν στις φωτογραφίες, αλλά καταλαμβανόταν από μια λωρίδα εξαιρετικά εύφλεκτου υλικού που λειτουργούσε ως πυροκροτητής, δήλωσε η πηγή.
Αυτό το σάντουιτς τριών στρωμάτων τοποθετήθηκε σε ένα μαύρο πλαστικό περίβλημα και εγκιβωτίστηκε σε ένα μεταλλικό περίβλημα περίπου στο μέγεθος ενός κουτιού σπίρτων, όπως έδειξαν οι φωτογραφίες.
Η συναρμολόγηση ήταν ασυνήθιστη επειδή δεν βασιζόταν σε έναν τυπικό μικροσκοπικό πυροκροτητή, συνήθως έναν μεταλλικό κύλινδρο, δήλωσαν η πηγή και δύο ειδικοί σε θέματα βομβών. Και οι τρεις μίλησαν υπό όρους ανωνυμίας.
Μη ανιχνεύσιμα τα εκρηκτικά
Χωρίς μεταλλικά εξαρτήματα, το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την πυροδότηση είχε ένα πλεονέκτημα: όπως και τα πλαστικά εκρηκτικά, δεν ανιχνεύθηκε με ακτίνες Χ.
Μόλις παρέλαβε τους βομβητές τον Φεβρουάριο, η Χεζμπολάχ έψαξε για την παρουσία εκρηκτικών, είπαν δύο άτομα που γνωρίζουν το θέμα, περνώντας τους από σαρωτές ασφαλείας αεροδρομίων για να δει αν ενεργοποιούσαν συναγερμό. Δεν αναφέρθηκε τίποτα ύποπτο.
Οι συσκευές ήταν πιθανότατα ρυθμισμένες έτσι ώστε να δημιουργούν έναν σπινθήρα μέσα στη μπαταρία, αρκετό για να ανάψει το υλικό πυροδότησης και να προκαλέσει την έκρηξη του φύλλου PETN, είπαν οι δύο ειδικοί σε θέματα βομβών, στους οποίους το Reuters έδειξε το σχέδιο του βομβιστή-ειδοποιητή.
Δεδομένου ότι τα εκρηκτικά και το περιτύλιγμα καταλάμβαναν περίπου το ένα τρίτο του όγκου, η μπαταρία μετέφερε ένα κλάσμα της ισχύος που συνάδει με το βάρος των 35 γραμμαρίων της, είπαν οι δύο ειδικοί σε θέματα μπαταριών.
Η μπαταρία εξαντλούνταν τέσσερις φορές γρηγορότερα
«Υπάρχει σημαντική ποσότητα μη καταγεγραμμένης μάζας», δήλωσε ο Πολ Κρίστενσεν , ειδικός στις μπαταρίες λιθίου στο Πανεπιστήμιο Νιοκασλ της Βρετανίας. Κάποια στιγμή, η Χεζμπολάχ παρατήρησε ότι η μπαταρία αδειάζει γρηγορότερα από το αναμενόμενο, δήλωσε η λιβανέζικη πηγή.
Ωστόσο, το ζήτημα δεν φαίνεται να προκάλεσε σημαντικές ανησυχίες για την ασφάλεια, η ομάδα εξακολουθούσε να παραδίδει στα μέλη της τους βομβητές ώρες πριν από την επίθεση.
Στις 17 Σεπτεμβρίου, χιλιάδες βομβητές εξερράγησαν ταυτόχρονα στα νότια προάστια της Βηρυτού και σε άλλα προπύργια της Χεζμπολάχ, στις περισσότερες περιπτώσεις αφού οι συσκευές έκαναν μπιπ, υποδεικνύοντας εισερχόμενο μήνυμα. Αργότερα εξερράγησαν και οι ασύρματοι.
Μεταξύ των θυμάτων που μεταφέρθηκαν εσπευσμένα στο νοσοκομείο, πολλά είχαν τραύματα στα μάτια, ακρωτηριασμένα δάχτυλα ή τρύπες που άνοιγαν στην κοιλιά τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι βρίσκονταν κοντά στις συσκευές τη στιγμή της έκρηξης, όπως είδαν μάρτυρες του Reuters. Πολλά θύματα ήταν γιατροί και μέλη των οικογενειών μελών της Χεζμπολάχ.
Συνολικά, η επίθεση με τους βομβητές, καθώς και μια δεύτερη την επόμενη ημέρα που ενεργοποίησε οπλισμένα γουόκι-τόκι, σκότωσε 39 ανθρώπους και τραυμάτισε περισσότερους από 3.400. Από πολλούς ειδικούς του Διεθνούς Δικαίου κατονομάστηκε ως πιθανή τρομοκρατική επίθεση.
Δύο δυτικές πηγές ασφαλείας δήλωσαν ότι η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών Μοσάντ πρωτοστάτησε στις επιθέσεις με τους βομβητές και τα ασύρματα τηλέφωνα. Την επομένη των επιθέσεων ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ εξήρε τα «πολύ εντυπωσιακά» αποτελέσματα της Μοσάντ σε σχόλια που ερμηνεύτηκαν ευρέως στο Ισραήλ ως σιωπηρή αναγνώριση της συμμετοχής της υπηρεσίας.
Η άδεια χρήσης του εμπορικού σήματος Gold Apollo προς … τη Μοσάντ
Εξωτερικά, η πηγή ενέργειας του βομβητή έμοιαζε με μια τυπική μπαταρία ιόντων λιθίου που χρησιμοποιείται σε χιλιάδες καταναλωτικά ηλεκτρονικά προϊόντα. Και όμως, η μπαταρία, με την ένδειξη LI-BT783, είχε ένα πρόβλημα: όπως και ο βομβητής, δεν υπήρχε στην αγορά. Έτσι, οι πράκτορες του Ισραήλ δημιούργησαν μια ιστορία από το μηδέν.
Η Χεζμπολάχ έχει σοβαρές διαδικασίες προμηθειών για να ελέγχει τι αγοράζει, δήλωσε στο Reuters ένας πρώην αξιωματικός των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών.
«Θέλεις να σιγουρευτείς ότι αν ψάξουν, θα βρουν κάτι», δήλωσε ο πρώην κατάσκοπος, ζητώντας να μην κατονομαστεί. «Το να μην βρίσκεις τίποτα δεν είναι καλό». Η δημιουργία ιστοριών, ή «θρύλων», για τους μυστικούς πράκτορες αποτελεί εδώ και καιρό βασική δεξιότητα των κατασκοπευτικών υπηρεσιών.
Αυτό που έκανε ασυνήθιστη την πλοκή των βομβητών είναι ότι οι δεξιότητες αυτές φαίνεται να έχουν εφαρμοστεί σε πανταχού παρόντα καταναλωτικά ηλεκτρονικά προϊόντα.
Βόμβα κατά παραγγελία
Όσον αφορά τους βομβητές, οι πράκτορες εξαπάτησαν τη Χεζμπολάχ πουλώντας το μοντέλο AR-924, το οποίο δημιουργήθηκε κατά παραγγελία, κάτω από μια υπάρχουσα, γνωστή ταϊβανέζικη μάρκα, την Gold Apollo.
Ο πρόεδρος της Gold Apollo, Χσου Τσινγκ Κουάνγκ, δήλωσε στους δημοσιογράφους μια ημέρα μετά την επίθεση με τους βομβητές ότι τον προσέγγισε πριν από περίπου τρία χρόνια μια πρώην υπάλληλος, η Τερέζα Γου, και το «μεγάλο αφεντικό της, που ονομάζεται Τομ», για να συζητήσουν μια συμφωνία άδειας χρήσης.
Ο Hsu δήλωσε ότι είχε ελάχιστες πληροφορίες για τον ανώτερο της Γου, αλλά τους παραχώρησε το δικαίωμα να σχεδιάζουν τα δικά τους προϊόντα και να τα διαθέτουν στην αγορά με το ευρέως διαδεδομένο εμπορικό σήμα Gold Apollo.
Ο πρόεδρος δήλωσε ότι δεν εντυπωσιάστηκε από το AR-924 όταν το είδε, αλλά παρόλα αυτά πρόσθεσε φωτογραφίες και περιγραφή του προϊόντος στην ιστοσελίδα της εταιρείας του, συμβάλλοντας στην προβολή και την αξιοπιστία του. Δεν υπήρχε τρόπος να αγοράσει κανείς απευθείας το AR-924 από την ιστοσελίδα του. Ο Χσου δήλωσε ότι δεν γνώριζε τίποτα για τις θανατηφόρες δυνατότητες των βομβητών ή για την ευρύτερη επιχείρηση επίθεσης κατά της Χεζμπολάχ.
Το μάρκετινγκ και η εταιρεία-βιτρίνα
Τον Σεπτέμβριο του 2023, ιστοσελίδες και εικόνες με το AR-924 και την μπαταρία του προστέθηκαν στο apollosystemshk.com, έναν ιστότοπο που ανέφερε ότι είχε άδεια διανομής των προϊόντων Gold Apollo, καθώς και του ανθεκτικού βομβητή και της ογκώδους πηγής ενέργειας του, σύμφωνα με μια επισκόπηση των αρχείων και μεταδεδομένων του διαδικτύου από το Reuters.
Ο ιστότοπος έδωσε μια διεύθυνση στο Χονγκ Κονγκ για μια εταιρεία που ονομάζεται Apollo Systems HK δεν υπάρχει εταιρεία σε αυτή διεύθυνση ή στα εταιρικά αρχεία του Χονγκ Κονγκ.
Ωστόσο, ο ιστότοπος αναφερόταν από την Γου, την Ταϊβανέζα επιχειρηματία, στη σελίδα της στο Facebook, καθώς και στα δημόσια αρχεία σύστασης όταν καταχώρησε μια εταιρεία με την επωνυμία Apollo Systems στην Ταϊπέι νωρίτερα φέτος. Στον ιστότοπο apollosystemshk.com αφιερωμένο στον LI-BT783 έδωσε έμφαση στις εξαιρετικές επιδόσεις της μπαταρίας.
Σε αντίθεση με τις μπαταρίες μίας χρήσης που τροφοδοτούσαν τους βομβητές παλαιότερης γενιάς, καυχιόταν για αυτονομία 85 ημερών και μπορούσε να επαναφορτιστεί μέσω ενός καλωδίου USB, σύμφωνα με τον ιστότοπο και ένα διαφημιστικό βίντεο 90 δευτερολέπτων στο YouTube.
Και σε δύο διαδικτυακά φόρουμ αφιερωμένα στις μπαταρίες, οι συμμετέχοντες συζητούσαν για την πηγή ενέργειας, παρά την έλλειψη εμπορικής διάθεσής της: «Γνωρίζω αυτό το προϊόν», έγραψε ένας χρήστης με το ψευδώνυμο Mikevog τον Απρίλιο του 2023. «Έχει εξαιρετικό φύλλο δεδομένων και μεγάλη απόδοση».
Όλα δείχνουν μια προσπάθεια να δείχνουν οι βομβητές ως αληθινό προϊόν
Το Reuters δεν μπόρεσε να εξακριβώσει την ταυτότητα του Mikevog. Ο ιστότοπος, τα ηλεκτρονικά καταστήματα και οι συζητήσεις στο φόρουμ φέρουν τη σφραγίδα μιας προσπάθειας εξαπάτησης, δήλωσαν στο Reuters ο πρώην αξιωματικός των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και δύο δυτικοί αξιωματικοί ασφαλείας. Οι ιστότοποι έχουν διαγραφεί από το διαδίκτυο από τότε που οι βόμβες με τα παγιδευμένα τηλέφωνα προκάλεσαν χάος στο Λίβανο, αλλά αρχειοθετημένα και αποθηκευμένα αντίγραφα είναι ακόμη ορατά.
Αναπολώντας την ημέρα που αγόρασαν τους βομβητές, οι ηγέτες της Χεζμπολάχ δήλωσαν ότι είχαν ξεκινήσει εσωτερικές έρευνες για να κατανοήσουν πώς θα μπορούσε να συμβεί η παραβίαση της ασφάλειας και να εντοπίσουν πιθανούς τυφλοπόντικες. Η ομάδα είχε στραφεί στους βομβητές στις αρχές του έτους, αφού συνειδητοποίησε ότι οι επικοινωνίες μέσω κινητών τηλεφώνων διακυβεύονταν από τις ισραηλινές υποκλοπές.
Οι έρευνες της Χεζμπολάχ βοήθησαν να αποκαλυφθεί πώς οι Ισραηλινοί πράκτορες χρησιμοποίησαν μια επιθετική τακτική πωλήσεων για να βεβαιωθούν ότι ο υπεύθυνος προμηθειών της Χεζμπολάχ επέλεξε το AR-924, δήλωσε ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.
Η επίθεση με τους βομβητές θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψιν ως «κήρυξη πολέμου»
Ο πωλητής που μετέφερε την προσφορά έκανε μια πολύ φθηνή πρόταση για τους βομβητές, «και συνέχισε να κατεβάζει την τιμή μέχρι να τον τραβήξουν», είπε το άτομο. Οι αρχές του Λιβάνου καταδίκασαν τις επιθέσεις ως σοβαρή παραβίαση της κυριαρχίας της χώρας.
Στις 19 Σεπτεμβρίου, στην τελευταία δημόσια ομιλία του πριν σκοτωθεί από το Ισραήλ, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Σαγίντ Χασάν Νασράλα δήλωσε ότι οι εκρήξεις των συσκευών θα μπορούσαν να ισοδυναμούν με «κήρυξη πολέμου» και υποσχέθηκε να τιμωρήσει το Ισραήλ.
Στον απόηχο των επιθέσεων με τους μηχανισμούς, το Ισραήλ έχει εξαπολύσει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο κατά της Χεζμπολάχ, συμπεριλαμβανομένης μιας χερσαίας εισβολής στον νότιο Λίβανο και αεροπορικών επιδρομών που έχουν σκοτώσει το μεγαλύτερο μέρος της ανώτατης ηγεσίας της. Η Χεζμπολάχ έχει καταστήσει το Iron Dome «αεράμυνα περιορισμένων δυνατοτήτων».
Η εσωτερική έρευνα της Χεζμπολάχ για την επίθεση με τους βομβητές, η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, υπέστη πλήγμα στις 28 Σεπτεμβρίου: Έντεκα ημέρες μετά την έκρηξη των συσκευών, ο ανώτερος αξιωματούχος της Χεζμπολάχ, ο Ναμπίλ Καούκ, ο οποίος είχε αναλάβει να ηγηθεί της έρευνας για τις προμήθειες, σκοτώθηκε ο ίδιος από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.