Η πρωτοβουλία ενός συλλόγου γονέων μαθητών σε δημοτικό σχολείο της Αττικής, μια ομιλία του προέδρου της Ελληνικής Λύσης Κυριάκου Βελόπουλου και η ανακοίνωση του κόμματός του που ακολούθησε, όπως και μια τηλεοπτική δήλωση του ηθοποιού, παρουσιαστή και ευρωβουλευτή της Νίκης, Νίκου Αναδιώτη, θύμισαν κάτι που έχει λυθεί εδώ και 42 χρόνια.
Ο καθένας, με τον τρόπο του, επανέφερε το θέμα μιας κοινής εμφάνισης των μαθητών. Στην περίπτωση του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων τα πράγματα είναι κάπως ασαφή. Με δυο λόγια, ο σύλλογος γονέων διακίνησε ένα χαρτί στο οποίο πρότειναν, αν συμφωνούσαν και οι υπόλοιποι γονείς, να εφαρμοστεί προαιρετικά (δηλαδή για όσα παιδιά ή γονείς ήθελαν) μια στολή (φόρμα, φούτερ και κοντομάνικο μπλουζάκι) με το έμβλημα του σχολείου. Δηλαδή κάποια παιδιά θα φορούσαν στολή κι άλλα όχι.
Από την πλευρά του, ο Βελόπουλος από το βήμα της Βουλής την 1η Οκτωβρίου (αλλά και η ανακοίνωση της Ελληνικής Λύσης) μίλησε για μια ενιαία σχολική αμφίεση (στολή, φόρμα ή ποδιά). «Σύμμαχος» σε αυτές τις απόψεις και ο Αναδιώτης, που είπε σε τηλεοπτική του εμφάνιση: «Θα ήθελα τα παιδιά στα σχολεία να έχουν την ίδια αμφίεση». Είχε προηγηθεί η πρόταση του προέδρου του κόμματός του, του Δημήτρη Νατσιού, στη συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ για την επαναφορά της μαθητικής στολής στα σχολεία.
Υπάρχει θέμα λοιπόν; Οχι. Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Παιδείας, «η στολή καταργήθηκε ως υποχρέωση τον Φεβρουάριο του 1982» και συμπληρώνουν πως «κάθε παιδί μπορεί να φοράει ό,τι θέλει στο πλαίσιο της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του, με γνώμονα τον σεβασμό του συνόλου της εκπαιδευτικής κοινότητας».
Από τον Καποδίστρια στο 1982
Η ιστορία της ποδιάς έχει λήξει από τις 6 Φεβρουαρίου του 1982, όταν ο υπουργός Παιδείας της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, Λευτέρης Βερυβάκης αποφάσισε την κατάργηση της υποχρεωτικής χρήσης της σχολικής ποδιάς στα δημόσια σχολεία ως ένδειξη εκδημοκρατισμού, πλουραλισμού και ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του μαθητή.
Έτσι, ένας θεσμός, η υποχρεωτική μαθητική στολή, που είχε ξεκινήσει από την εποχή του Καποδίστρια και είχε καθιερωθεί επίσημα στις 8 Μαΐου του 1876 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της εποχής, έκλεισε τον κύκλο του.
Είχε περάσει από διάφορες μορφές: πηλήκιο με την κουκουβάγια για τα αγόρια (καταργήθηκε το 1964) και, αφήνοντας κατά μέρος την ισότητα, για τα κορίτσια ποδιά μαύρη στην αρχή και στη συνέχεια μπλε με λευκό γιακά μέχρι το 1982. Αυτά για τα δημόσια σχολεία. Γιατί σε αρκετά ιδιωτικά σχολεία η στολή παραμένει. Αυτό ισχύει και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Με εξαίρεση τη Μάλτα και την Ιρλανδία, δηλαδή, όπου φορούν στολή και στα δημόσια σχολεία, στις άλλες είτε δεν υπάρχουν στολές είτε τις φορούν μόνο οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων.
Τα υπέρ και τα κατά
Τα επιχειρήματα εκατέρωθεν πολλά. Οι υπέρμαχοι υποστηρίζουν ότι κάτω από μια στολή μπορεί να καλύπτεται η οικονομική ή κοινωνική ανισότητα – οι πολέμιοι το αντικρούουν. Οπως μας είπε χαρακτηριστικά μητέρα κοριτσιού της Ε’ Δημοτικού: «Γιατί; Δεν φαίνεται από τα υπόλοιπα; Από τα παπούτσια π.χ.; Εξάλλου, έτσι θα είχαμε και ένα παραπάνω έξοδο, αυτό της στολής».
Τα παιδιά, φορώντας μια στολή, συγκεντρώνονται περισσότερο στην εκπαίδευσή τους και όχι στην ενδυμασία, λένε κάποιοι. «Οι στολές δεν αυξάνουν την προσοχή στο μάθημα, ούτε βελτιώνουν τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης» απαντά η άλλη πλευρά και παραθέτει σχετικές έρευνες.
«Μπορούμε να διακρίνουμε καλύτερα τους μαθητές» υποστηρίζουν οι μεν, «περιορίζεται η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή» αντικρούουν οι δε.