Οι αξίες

Αυτό που συμβαίνει στην Ιταλία έχει, αν μη τι άλλο, τη χάρη του. Οπως γνωρίζετε, η κυβέρνηση Μελόνι έχει συνάψει συμφωνία με την Αλβανία προκειμένου να «αποθηκεύει» εκεί παράνομους μετανάστες. Το κέντρο κράτησης που δημιουργήθηκε αστυνομεύεται στο εσωτερικό του από Ιταλούς. Εξω από τον φράχτη υπεύθυνοι είναι οι Αλβανοί. Αυτό το σχέδιο η Μελόνι το περιφέρει στα ευρωπαϊκά όργανα και, όπως ισχυρίζεται η ίδια, προκαλεί το ενδιαφέρον ή και τον ενθουσιασμό των ομολόγων της. «Η Ιταλία πρωτοπορεί και δείχνει τον δρόμο και σε άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις» λέει συχνά στις δηλώσεις της.

Το κέντρο στην Αλβανία εγκαινιάστηκε με την άφιξη δεκαέξι μεταναστών που τους μετέφερε πολεμικό πλοίο – πιο φθηνά θα τους έβγαινε αν ναύλωναν τζετ. Ομως η ιταλική Δικαιοσύνη είχε διαφορετική άποψη. Και έτσι, ύστερα από προσφυγές, έκρινε ότι οι δώδεκα πρέπει να επιστρέψουν στην Ιταλία. Είναι ανήλικοι ή δικαιούνται άσυλο, έρχονται από τη Συρία, τέτοιες περιπτώσεις.

Η δικαστική απόφαση προκάλεσε την οργή της κυβέρνησης που εκφράστηκε με δηλώσεις της πρωθυπουργού και του υπουργού Δικαιοσύνης. «Δεν είναι στην αρμοδιότητα των δικαστηρίων να κρίνουν ποιες χώρες είναι ασφαλείς και πώς υλοποιούμε τη μεταναστευτική μας πολιτική». Και σήμερα συγκαλείται το υπουργικό συμβούλιο, ενώ αναμένονται νέες δηλώσεις της Μελόνι που, όταν αναρτώνται στα social media, προκαλούν ποταμό από δηλητηριώδη σχόλια εναντίον της.

Η περίπτωση της Ιταλίας μάς δείχνει, έστω διά της πλαγίας οδού, ότι αν οι πρωτοβουλίες που θα αναλάβουν οι κυβερνήσεις ξεπερνούν κάποιο όριο, βρίσκουν απέναντί τους τις ευρωπαϊκές αξίες και τα κεκτημένα. Και αυτό που ουσιαστικά είπε η ιταλική Δικαιοσύνη είναι ότι τίποτα, καμία βούληση ή πολιτική πρωτοβουλία, δεν μπορεί να υπερβεί τις αξίες αυτές. Εντάξει. Μόνο που σήμερα η Μελόνι μας λέει ότι αυτές οι αξίες έχουν αναθεωρηθεί, προσαρμόστηκαν στις συνθήκες των καιρών. Και υποστηρίζει ότι δεν μπορούν οι αξίες να στέκονται αδιαπραγμάτευτες όταν το περιβάλλον αλλάζει βίαια και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες αισθάνονται απειλούμενες. Δεν θα είναι εύκολο debate. Και θα αποκτήσει ταυτοτικό χαρακτήρα. Η μετανάστευση αλλάζει την Ευρώπη, όχι με τον προφανή τρόπο.