Η πόρτα από την οποία εισέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έγραφε πάνω «birthers» – το όνομα της αλλόκοτης αυτής κοινότητας που κατηγορούσε τον πρόεδρο Ομπάμα ότι δεν είχε γεννηθεί στις ΗΠΑ, άρα παραβίαζε το Σύνταγμα. Αρχής γενομένης από το 2011, ο Τραμπ επανέλαβε 37 φορές την επίθεση στο twitter, υποστηρίζοντας πως ο Ομπάμα είναι Κενυάτης / μουσουλμάνος / είχε παρουσιάσει ψεύτικο πιστοποιητικό γέννησης. Και αφού απέκτησε έτσι πολιτική νομιμοποίηση, παραμονές των προεδρικών εκλογών του 2016, πήρε αποστάσεις από το κίνημα των «birthers» κατηγορώντας την αντίπαλό του, Χίλαρι Κλίντον, πως εκείνη τα είχε ξεκινήσει όλα.

Στο μεταξύ βέβαια ο ίδιος είχε επιστρατεύσει όλο το οπλοστάσιο της συντηρητικής συνωμοσιολογίας: εμφανιζόταν σκεπτικιστής έναντι της κλιματικής αλλαγής, (διακριτικά) αντιεμβολιαστής, καθώς και πεπεισμένος ότι οι Δημοκρατικοί καταφεύγουν σε εκλογική νοθεία. Αλλά δεν έμεινε εκεί. Ενώ το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα τασσόταν υπέρ της μετανάστευσης, ως πηγή εργατικού δυναμικού, εκείνος έκανε εκστρατεία με την υπόσχεση ενός τείχους στα σύνορα με το Μεξικό. Υποστήριζε μάλιστα ότι το Μεξικό προσπαθούσε να αποσταθεροποιήσει τις ΗΠΑ μέσω της μετανάστευσης. «Οταν το Μεξικό στέλνει ανθρώπους (…), στέλνει ανθρώπους με πολλά προβλήματα» διακήρυξε στην πρώτη του προεκλογική ομιλία. Προωθούσε επίσης θεωρίες κοντά στη διαβόητη «μεγάλη αντικατάσταση», κατηγορώντας για παράδειγμα τη συριακή μετανάστευση ότι οδηγεί στην «καταστροφή του πολιτισμού όπως τον γνωρίζουμε». Μία ρητορική γοητευτική για τους λιγότερο μορφωμένους λευκούς ψηφοφόρους.

Μπαίνοντας στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ ανακάλυψε αυτό που αποκαλείται «κρατικός μηχανισμός». Δεν καταλάβαινε πώς λειτουργούν οι θεσμοί, δεν είχε καμία πολιτική παιδεία. Ανακάλυψε επίσης ανθρώπους που του έλεγαν «όχι». Για κείνον, ήταν κάτι ασύλληπτο. Στράφηκε λοιπόν προς τις θεωρίες πολιτικής συνωμοσίας, που εστιάζουν στη διαφθορά του ομοσπονδιακού κράτους – άλλωστε από τον μακαρθισμό μέχρι το Γουότεργκεϊτ, αυτού του είδους η συνωμοσιολογία είναι βαθιά ριζωμένη στην αμερικανική κουλτούρα. Ηδη, από τον Νοέμβριο του 2017, ενοχλημένος από την ανεξαρτησία των μυστικών υπηρεσιών, αρχίζει την γκρίνια περί «αρχών του βαθέος κράτους». Και δεν μένει εκεί. Κάνει λόγο για ένα «εγκληματικό βαθύ κράτος», το οποίο συνδέει με τους εχθρούς του – και φυσικά, με τον Απόλυτο Μπαμπούλα Τζορτζ Σόρος.

Ως απάντηση, ο Τραμπ υπόσχεται να «αποξηράνει τον βάλτο», μία μεταρρυθμιστική έκφραση που χρησιμοποιούσε ο Ρίγκαν κατά της γραφειοκρατίας. Στα μάτια όμως ορισμένων Τραμπικών με μεγάλη φαντασία, το σύνθημα αυτό υπονοεί μία ειδική επιχείρηση εναντίον ενός κρυφού και μοχθηρού βαθέος κράτους. Ο Τραμπ είναι, βέβαια, αρκετά έξυπνος ώστε να ξέρει πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορεί να μιλάει σαν ανώνυμος χρήστης στο 4chan. Δεν κάνει ποτέ αναφορά σε Illuminati, επίπεδη Γη ή τσιπάκια μέσα στα εμβόλια. Προτιμά τη δημιουργική ασάφεια: «Δεν γνωρίζω πολλά για το κίνημα, εκτός από το ότι με συμπαθούν πολύ, πράγμα που εκτιμώ» λέει τον Αύγουστο του 2020 για την QΑnon, αυτή τη θεωρία συνωμοσίας που τον θέλει να ηγείται της μάχης εναντίον ενός παιδοσατανιστικού δικτύου.

Γιατί τις θεωρίες συνωμοσίας ο Τραμπ τις χρησιμοποιεί επιλεκτικά και όποτε τον βολεύει. Ο άνθρωπος που συνήθιζε να κάνει σχόλια κατά των εμβολίων, εμφανίζεται στη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 ως υποστηρικτής τους. Αρχές του 2020, ο ίδιος συνεχάρη τον κινέζο πρόεδρο για τη διαχείριση της αναδυόμενης επιδημίας· τρεις μήνες αργότερα, εν μέσω ενός αμερικανικού κύματος που δεν κατάφερε ούτε να προβλέψει ούτε να περιορίσει, κατηγορούσε την Κίνα ότι παρασκεύασε τον ιό.

Να επιταχύνουμε όμως γιατί η λίστα είναι μεγάλη. Μήνες πριν από τις εκλογές του 2020, ο Τραμπ έθεσε μεθοδικά την εκλογική νοθεία στο επίκεντρο της προεκλογικής του εκστρατείας, στο όνομα του «stop the steal». Και μπορεί στις κάλπες τελικά να έχασε, αλλά μεταξύ των υποστηρικτών του θριάμβευσε: δύο στους τρεις πείστηκαν για την ύπαρξη νοθείας. Ακολούθησε η εισβολή στο Καπιτώλιο («μία μέρα αγάπης», επιμένει τώρα), ο εξοστρακισμός του από το twitter, η περιθωριοποίησή του από την αμερικανική πολιτική ζωή. Οταν επανεμφανίστηκε, το φθινόπωρο, στη δική του πλατφόρμα, το Truth Social, γύρω του έχει πια μόνο τους πιο ακραίους υποστηρικτές του. Η συνωμοσιολογική ρητορική του γίνεται όλο και χειρότερη. Καταφέρεται ξανά και ξανά κατά του βαθέος κράτους, «αυτού του καρκίνου που καταστρέφει το έθνος μας», καταγγέλλει πως η παράτυπη μετανάστευση «δηλητηριάζει το αίμα του έθνους μας», δαιμονοποιεί την αντίπαλό του, χαρακτηρίζει τις επερχόμενες εκλογές «την τελική μάχη» – τον Σεπτέμβριο, δημοσίευσε μια προσευχή στον αρχάγγελο Μιχαήλ, επικεφαλής των δυνάμεων του καλού στη μάχη της Αποκάλυψης, ζητώντας, ο σατανάς, «να πετάξουμε τον Σατανά στην κόλαση».

Συνολικά 870 ανοιχτά συνωμοσιολογικά μηνύματα μέτρησε η «Monde» από το 2009 στους λογαριασμούς του Τραμπ στο Twitter και κατόπιν στο Truth Social. Εχει ενδιαφέρον η εξέλιξή τους, το πώς, για παράδειγμα, τα μηνύματα που καταγγέλλουν ποικιλοτρόπως μία «μεταναστευτική εισβολή» εκτοξεύτηκαν στα 81 φέτος, από 39 πέρυσι. Προσφέρουν πάντα και μια παρηγοριά οι αριθμοί όταν αδυνατείς να καταλάβεις – γιατί καμία, μα καμία θεωρία, ούτε καν συνωμοσίας, δεν μπορεί να εξηγήσει ικανοποιητικά το πώς ο άνθρωπος αυτός απειλεί να επανεκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ.

Τελευταία Νέα