Οι ρωσικές επιθέσεις σε πλοία στην Ουκρανία απειλούν το 1% της αγοράς ξηρού χύδην φορτίου, εκτιμά σε μια ανάλυση της η ναυτιλιακή οργάνωση Bimco.

Το τελευταίο διάστημα και συγκεκριμένα από τον Σεπτέμβριο του 2024 πέντε εμπορικά πλοία έχουν πληγεί από ρωσικούς πυραύλους ενώ βρίσκονταν σε ουκρανικά λιμάνια ή ύδατα. Αυτές ήταν οι πρώτες επιθέσεις σε εμπορικά πλοία από τον Νοέμβριο του 2023 και θα μπορούσαν να απειλήσουν το 1% των παγκόσμιων εξαγωγών ξηρού χύδην φορτίου εάν δεν βελτιωθεί η ασφάλεια. Η τιμή της ασφάλισης κινδύνων πολέμου έχει ήδη αυξηθεί, αλλά μέχρι στιγμής ο αντίκτυπος στον όγκο των εξαγωγών είναι περιορισμένος, σημειώνει ο Filipe Gouveia, ναυτιλιακός αναλυτής της Bimco.

Καθ’όλη τη διάρκεια του 2024 η Ουκρανία κατάφερε να εξάγει φορτία ξηρού χύδην φορτίου από τα λιμάνια της στην ευρύτερη περιοχή της Οδησσού μέσω ενός θαλάσσιου διαδρόμου κοντά στις ακτές της, μετά την κατάρρευση της συμφωνίας για ελεύθερη διέλευση πλοίων, στο πλαίσιο του ΟΗΕ τον Ιούλιο του 2023.

Κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2024, τα φορτία ξηρού χύδην φορτίου από την Ουκρανία ήταν τριπλάσια από ό,τι έναν χρόνο νωρίτερα. Ο νέος διάδρομος επέτρεψε την αύξηση του θαλάσσιου εμπορίου σιτηρών και σιδηρομεταλλεύματος. Παρά τη βελτίωση, τα δρομολόγια των πλοίων εξακολουθούν όμως να είναι 27% χαμηλότερα από τα προπολεμικά επίπεδα.

Ταυτόχρονα ο παράκτιος διάδρομος ήταν καθοριστικής σημασίας για τη διασφάλιση χαμηλών παγκόσμιων τιμών τροφίμων, καθώς ο δείκτης τιμών των δημητριακών του FAO μειώθηκε κατά 15% σε ετήσια βάση μέχρι στιγμής το 2024, σημειώνει η Bimco. Η Ουκρανία είναι ένας μεγάλος εξαγωγέας σιτηρών που αντιπροσωπεύει το 7% των παγκόσμιων θαλάσσιων εξαγωγών σιτηρών. Είναι επίσης ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας αραβοσίτου και οι εξαγωγές σιταριού της είναι σημαντικές.

Οι τιμές των τροφίμων

Εάν οι θαλάσσιες εξαγωγές της Ουκρανίας διακοπούν και πάλι, όπως συνέβη κατά την έναρξη του πολέμου, αυτό δεν θα επηρεάσει μόνο τις τιμές των τροφίμων, αλλά και την αγορά ξηρού χύδην φορτίου, εκτιμά η Bimco. Ενώ η εξάρτηση του κόσμου από τα ουκρανικά σιτηρά έχει μειωθεί, η αντικατάσταση των όγκων της θα εξακολουθούσε να είναι πρόκληση. Υπάρχουν μόνο τρεις μεγάλοι εξαγωγείς αραβοσίτου παγκοσμίως και η παγκόσμια προσφορά σιταριού είναι «σφιχτή», λέει ο αναλυτής της Bimco Gouveia.

Τα τμήματα των πλοίων panamax και handysize μεταφέρουν τα δύο τρίτα των ουκρανικών φορτίων και ως εκ τούτου θα επηρεάζονταν περισσότερο από τη διαταραχή. Τα handysize πλοία μεταφέρουν κυρίως φορτία σε λιμάνια της Μεσογείου, ενώ τα πλοία panamax προτιμώνται για μεταφορές προς την Ασία. Τα περισσότερα ουκρανικά φορτία που μεταφέρονται από πλοία panamax, handysize και supramax είναι σιτηρά. Τα πλοία Capesize θα επηρεαστούν αρνητικά από οποιαδήποτε διαταραχή, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Μεταφέρουν κυρίως σιδηρομετάλλευμα, το οποίο θα μπορούσε εύκολα να αντικατασταθεί από την Αυστραλία ή τη Βραζιλία.

Τελευταία Νέα