Η Τουρκία εξαπέλυσε νέες αεροπορικές επιδρομές εναντίον μαχητών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στη Βόρεια Συρία και στο Ιράκ τη νύχτα, σκοτώνοντας 59 μαχητές, ως απάντηση σε ένοπλη επίθεση από την οποία σκοτώθηκαν πέντε άτομα και τραυματίστηκαν 22 στην Αγκυρα. Δύο δράστες – ένας άνδρας και μια γυναίκα – πραγματοποίησαν την επίθεση της Τετάρτης με αυτόματα τουφέκια και εκρηκτικά στα κεντρικά γραφεία της Turkish Aerospace Industries (TUSAS) στην τουρκική κυβέρνηση.
Δεν έχει γίνει ανάληψη ευθύνης για την επίθεση, κατά την οποία σκοτώθηκαν και οι δύο δράστες. Ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια είπε ότι ο άνδρας δράστης είναι ο Αλί Ορέκ, μέλος του PKK, ενώ η γυναίκα δεν έχει ακόμη ταυτοποιηθεί. Οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) ανακοίνωσαν χθες ότι τα τουρκικά πλήγματα στη Βόρεια και Ανατολική Συρία σκότωσαν 12 αμάχους, μεταξύ των οποίων δύο παιδιά, και τραυμάτισαν 25 ανθρώπους. Με επικεφαλής το κουρδικό YPG, συμπεριλαμβανομένων των αράβων μαχητών, οι SDF αποτελούν σημαντικό εταίρο για τον, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους. Κατέχει το ένα τέταρτο της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των κοιτασμάτων πετρελαίου και των περιοχών όπου έχουν αναπτυχθεί περίπου 900 στρατιώτες των ΗΠΑ. Η Τουρκία λέει ότι το YPG είναι μια τρομοκρατική οργάνωση που είναι στενά συνδεδεμένη με το PKK και ουσιαστικά εκείνο που φοβάται η Αγκυρα είναι η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στα σύνορά της, που θα κινητοποιήσει και τους δικούς της κουρδικούς πληθυσμούς.
Η αποκάλυψη του Μπαχτσελί
Η όλη υπόθεση όμως φέρνει στην επιφάνεια τις μυστικές διαπραγματεύσεις που έκανε η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν με τους Κούρδους και τον ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν. Στόχος του Ερντογάν μια ανταλλαγή με τους Κούρδους: ειρήνη με αντάλλαγμα την ψήφο του φιλοκουρδικού κόμματος για αλλαγή του Συντάγματος ώστε να μπορέσει να παραμείνει στην εξουσία. Αυτές τις μυστικές συζητήσεις αποκάλυψε μία ημέρα πριν από την επίθεση στο TUSAS ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επικεφαλής του Εθνικιστικού Κινήματος και κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, μιλώντας για πιθανή απελευθέρωση του Οτζαλάν (βρίσκεται στη φυλακή από το 1999), ο οποίος «θα μπορούσε να έρθει στο κοινοβούλιο και να κάνει μια ομιλία», αν ανακοινώσει ότι το ΡΚΚ θα καταθέσει τα όπλα. Ο Ερντογάν έσπευσε να προσφέρει την υποστήριξή του, μιλώντας για μια «ιστορική» ευκαιρία.
Ενα μήνυμα από τον θείο
Χθες, ο ανιψιός του Οτζαλάν και μέλος του κόμματος DEM (στο οποίο έχει απορροφηθεί το φιλοκουρδικό HDP) έδωσε στη δημοσιότητα ένα μήνυμα του θείου του, που ουσιαστικά είναι σαν να συνεχίζει τη συζήτηση: «Εάν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, έχω τη θεωρητική και πρακτική δύναμη να μεταφέρω αυτή τη διαδικασία από το επίπεδο της σύγκρουσης και της βίας σε ένα πολιτικό και νομικό επίπεδο». Είναι προφανές λοιπόν, γράφει η «Repubblica», ότι το τρομοκρατικό χτύπημα στην Αγκυρα προέρχεται από ομάδα στο εσωτερικό του ΡΚΚ που αντιτίθεται στην ειρηνευτική διαδικασία.
Πάντως πληροφορίες για μυστικές επαφές της κυβέρνησης Ερντογάν με τους Κούρδους και τον Οτζαλάν κυκλοφορούν έντονα τις τελευταίες εβδομάδες, και μάλιστα αναφέρεται ότι μεσολαβητής είναι ένας βουλευτής του HDP, του κόμματος ο αρχηγός του οποίου Σελαχατίν Ντεμιρτάς βρίσκεται στη φυλακή με μια τερατώδη ποινή κάθειρξης 42 ετών. Εκπρόσωπος του HDP το αρνήθηκε, αλλά, γράφουν οι «Financial Times», η στρατηγική του διδύμου Ερντογάν – Μπαχτσελί είναι ξεκάθαρη: επιδιώκουν μια γρήγορη συμφωνία με το ΡΚΚ ώστε να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των Κούρδων για συνταγματική τροποποίηση που θα επιτρέψει στον τούρκο πρόεδρο να παραμείνει στην εξουσία, ο οποίος με το ισχύον Σύνταγμα δεν μπορεί να είναι υποψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές το 2028. Εχει δύο επιλογές: να αλλάξει το Σύνταγμα ή να ζητήσει από το κοινοβούλιο πρόωρες εκλογές – όμως δεν διαθέτει αρκετές ψήφους για να κάνει κάποιο από τα δύο.
Οι Ρεπουμπλικανοί
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ρεπουμπλικανικό CHP, το οποίο φιλοδοξεί να προτείνει για την προεδρία τον δημοφιλή δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, στις επόμενες εκλογές – με τις δημοσκοπήσεις να του δίνουν καλές πιθανότητες για νίκη – έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν θα συνεργαστεί σε συνταγματική αλλαγή. Ετσι, εξηγεί ο πολιτικός αναλυτής Γκονούτ Τολ, «ο Ερντογάν αναζητά μια άμεση λύση ώστε το κουρδικό κόμμα να μπορεί να υποστηρίξει τις προσπάθειές του να παραμείνει στην εξουσία για μια ζωή. Ομως αμφιβάλλω ότι κάτι τέτοιο θα λειτουργήσει».
