Αναζήτηση
Ιστορίες πολύ ποιητικές, προσωπικές με το πρώτο άκουσμα αλλά οικουμενικές αν σταθεί κανείς στους στίχους τους. Ηχοι που ενώνουν τη σόουλ της δεκαετίας του 1970 με τις σύγχρονες μελωδίες των εγχόρδων και των πνευστών. Ενορχηστρώσεις που αναδεικνύουν τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις μέσα σε λυρικά τραγούδια με δυναμικές λεπτομέρειες και την αίσθηση του πειραματισμού που πλέον έχει γίνει ταυτόσημο της μουσικής τους ύπαρξης. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά του «Soft tissue», του νέου άλμπουμ των Tindersticks που κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες. Το αειθαλές συγκρότημα από το Νότιγχαμ της Βρετανίας, συνεχίζει τη δημιουργική του εξερεύνηση καινούργιων «τόπων» που επεκτείνεται σε περισσότερες από τρεις δεκαετίες, με μια δουλειά που θεωρείται από τις καλύτερές τους. Μια δυνατή γεύση της θα πάρουν όσοι βρεθούν στη συναυλία τους στις 2 Νοεμβρίου στο City Theater by Christmas Theater, δύο χρόνια μετά την τελευταία τους εμφάνιση στην Αθήνα. Ο frontman του συγκροτήματος, Στιούαρτ Στέιπλς, με αυτή την αφορμή μίλησε στα «Πρόσωπα».
Εχετε ένα νέο άλμπουμ που κυκλοφορεί με τίτλο «Soft tissue». Ποιες ήταν οι κύριες θεματικές επιρροές που σας οδήγησαν στη δημιουργία του;
Αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα ήταν η πανδημία που μας εμπόδισε να είμαστε μαζί για αρκετό καιρό, απλά και μόνο απολαμβάνοντας τον χρόνο, παίζοντας μουσική. Αποφασίσαμε να πάμε σ’ ένα στούντιο για να είμαστε μαζί και να δούμε τι θα συμβεί. Απλά για να παίξουμε μουσική. Το είχαμε στερηθεί για τόσο πολύ καιρό που υπήρχε ένα πραγματικό είδος ενέργειας και επιθυμίας. Φύγαμε από εκεί λέγοντας ότι κάτι συμβαίνει και πρέπει να το ακολουθήσουμε. Ετσι, είπα ότι θα κάνουμε ένα άλμπουμ και θα είναι γι’ αυτό τον λόγο. Το να γράφω τραγούδια για μένα είναι τόσο συνδεδεμένο με μια στιγμή που ζεις, που ένα τραγούδι έρχεται σε σένα και μπαίνει μέσα σου. Νομίζω ότι η μόνη επιλογή είναι να το δεχτείς ή να μην το δεχτείς. Οταν το αποδεχτείς, πρέπει να είσαι πιστός σε αυτό. Τα άλμπουμ καταλήγουν να είναι μια συλλογή στιγμών από μια χρονική περίοδο. Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα στον δίσκο για μένα αλλά αισθάνομαι ότι είναι κατά κάποιον τρόπο βασισμένος σε αυτή την επισφαλή εποχή που ζούμε. Δεν μπορείς να διαχωρίσεις τον εαυτό σου από αυτήν αφού υπάρχει μέσα της. Θέλω να πιστεύω ότι υπάρχει χαρά σε τραγούδια όπως το «Falling the Light» και τόσα πολλά άλλα στο άλμπουμ που είναι σαν μια απελπισία για να φτάσουμε σε κάτι που είναι απρόσιτο.
Αν το «Soft tissue» ήταν μια χρονοκάψουλα και άνοιγε μετά από 100 χρόνια, πώς νομίζετε ότι θα ένιωθαν οι άνθρωποι του μέλλοντος ακούγοντάς τον;
Δεν ξέρω. Ο κόσμος πάντα λέει ότι είμαστε μια μπάντα πέρα από τον χρόνο εξίσου το 1993 με τώρα. Οπότε νομίζω ότι έχουμε αυτό το ιδιαίτερο μέρος που είναι δικό μας. Για καλό ή για κακό, ίσως αυτοί οι άνθρωποι σε 100 χρόνια να πρέπει να ακούσουν έναν δίσκο της Τέιλορ Σουίφτ για να καταλάβουν τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή.
Ποιο μήνυμα όμως θα ήθελε το συγκρότημα να αφήσει για αυτούς;
Δεν ξέρω. Εγώ δεν σκέφτομαι μηνύματα. Δεν θέλω να σκέφτομαι ότι δίνω μηνύματα. Νομίζω ότι η μουσική είναι για μένα η σύνδεση κι ότι έχει να κάνει με κοινές στιγμές. Ο λόγος που βρισκόμαστε σε περιοδεία αυτή τη στιγμή και παίζουμε σε διαφορετικές συναυλίες κάθε βράδυ είναι ότι όταν φτιάχνεις κάτι, πρέπει να υπάρχει ένα σημείο όπου το δίνεις στους ανθρώπους. Το να κάνεις ηχογραφήσεις είναι ένα αφηρημένο πράγμα. Αλλά όταν βρίσκεσαι πραγματικά σε ένα δωμάτιο με ανθρώπους και λες «εντάξει, αυτό είναι που φτιάξαμε» και το δίνεις στον κόσμο, τότε είναι που γίνεται πραγματικό. Τότε μπορείς να νιώσεις τη δύναμή του ενώ παράλληλα όλο αυτό σού δίνει μια αίσθηση σκοπού. Οταν απλά κάθεσαι μόνος σου σε ένα στούντιο, είσαι σε ένα είδος ονειρικού κόσμου. Αλλά το να βρίσκεσαι πραγματικά με τους ανθρώπους και να λες «αυτό είναι που φτιάξαμε» και να κάνουμε αυτή τη συζήτηση νομίζω ότι είναι κάτι που μας οδηγεί αυτή τη στιγμή.
Το «Soft tissue» (μαλακός ιστός) είναι κάτι που προστατεύει, αλλά ταυτόχρονα είναι και ευάλωτο. Η τρυφερότητα είναι μια δύναμη στη μουσική σας;
Θα ήθελα να πιστεύω ότι είναι. Η ιδέα του μαλακού ιστού σχετίζεται με το να αισθάνεσαι αυτή την ευαλωτότητα. Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι από γυαλί κι ατσάλι. Η αίσθηση ότι είσαι αυτό το εύθραυστο ον νομίζω ότι διατρέχει το άλμπουμ.
Εχετε πει ότι το «Soft Tissue» είναι μια ενορχήστρωση του χάους. Πώς προσεγγίζετε τη δημιουργία σε έναν κόσμο που μπορεί να φαίνεται χαοτικός; Είναι η μουσική σας μια μορφή αντίδρασης ή μια προσπάθεια να βρείτε την τάξη;
Νομίζω ότι είναι μια προσπάθεια να βρούμε ένα είδος κατανόησης του ποιοι είμαστε και πώς υπάρχουμε μέσα σε αυτόν. Εγώ κατά κάποιον τρόπο είμαι ένα μέρος μιας ιστορίας σε αυτή τη μουσική. Το να φτιάχνω αυτόν τον δίσκο είναι σαν ιδέες να μπαίνουν σε ένα δωμάτιο με τους πέντε από εμάς μέσα και να βγαίνουν πολύ διαφορετικές. Είναι σαν να πρόκειται για μια αλυσιδωτή αντίδραση. Οταν έγραψα το τραγούδι «Always a Stranger» ήμουν μόνο εγώ στην ακουστική κιθάρα και ήταν σαν να το έπαιξα στην μπάντα και δέκα λεπτά αργότερα υπήρχε. Ηταν σαν να έσκασε μια βόμβα στο δωμάτιο. Υπάρχει ένα σημείο που πρέπει να τα παρατήσεις και να πεις «εντάξει, αυτό θα συμβεί» και τότε οδηγείσαι σε ένα μέρος που δεν περίμενες ποτέ. Οπότε υπάρχει ένα ορισμένο χάος μέσα σε αυτό. Νομίζω ότι υπάρχει μια ορισμένη προσπάθεια να βρεις τον χώρο μέσα στο χάος, στην ίδια τη μουσική και στη σύνθεση των τραγουδιών. Είναι ένας συνεχής αγώνας.
Πιστεύετε ότι οι πιο σημαντικές στιγμές στη μουσική σας δημιουργία προέρχονται από συνειδητές καλλιτεχνικές αποφάσεις ή από ασυνείδητες παρορμήσεις που βγαίνουν αυθόρμητα;
Νομίζω ότι χωρίς τις ασυνείδητες παρορμήσεις δεν υπάρχει τίποτα. Αφού κάνεις μουσική για 30 χρόνια και την κάνεις με παιδιά που έχουν το δικό τους μουσικό ταξίδι για άλλο τόσο, χτίζεις μια αίσθηση του σωστού και του λάθους, του τι είναι καλό και τι κακό. Αλλά έχουμε επίσης τη δική μας ανάγκη, ατομικά και συλλογικά, να ξεπεράσουμε τα όρια. Υπάρχουν συνειδητά πράγματα για το τι λειτουργεί, τι είναι καλό και τι όχι. Αλλά την ίδια στιγμή, χωρίς αυτές τις υποσυνείδητες παρορμήσεις που φέρνουν ένα τραγούδι στο κεφάλι μου ή στο κεφάλι κάποιου άλλου στο συγκρότημα, είναι σαν να μην υπάρχει τίποτα. Το μόνο που προσπαθώ να κάνω όταν έρχονται αυτές οι στιγμές είναι να είμαι πιστός σε αυτές. Είναι σαν ένα ταξίδι. Από τη στιγμή που αποδέχεσαι κάτι, πρέπει να συνεχίσεις να το ακούς και να προσπαθείς να είσαι πιστός σε αυτό.
Εχετε τώρα 30 χρόνια παρουσίας στη μουσική. Βλέπετε την αλλαγή ως φίλο ή ως κάτι που πρέπει να πολεμήσετε για να διατηρήσετε την ταυτότητά σας;
Νομίζω ότι η ταυτότητά μας ήταν πάντα και είναι ισχυρή. Ολα τα λάθη που κάναμε ήταν δικά μας λάθη. Δεν κοιτάμε πίσω και δεν λέμε ότι έγιναν εξαιτίας αυτής της δισκογραφικής εταιρείας ή αυτού του μάνατζερ. Σε όλα όσα έχουμε κάνει, στους δίσκους μας, έχουμε πάρει τις δικές μας αποφάσεις. Δεν ανησυχώ καθόλου για την ταυτότητά μας. Νομίζω ότι είναι τόσο βαθιά ριζωμένη μέσα μας. Είμαστε μαζί και είμαστε δυνατοί. Είμαστε αυτοί που είμαστε. Δεν μπορώ να αλλάξω την προσωπικότητά μου. Δεν μπορώ να αλλάξω την προσωπικότητα του Ντέιβιντ Μπόλτον. Είναι απλά μια μεγάλη αντανάκλαση του ποιοι είμαστε και τι ψάχνουμε, σε τι βρίσκουμε χαρά. Μερικές φορές ίσως όλοι θέλουμε να αλλάξουμε τους εαυτούς μας, αλλά είναι κάπως αδύνατο. Νομίζω ότι απλά είμαστε αυτό που είμαστε και ότι είναι καλύτερα για τη μουσική να είσαι πιστός σε αυτό.
Μιλώντας για την αλλαγή, προέρχεστε από μια χώρα που τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει πολύ με το Brexit και μια αριστερή τώρα κυβέρνηση. Πώς σας επηρεάζουν αυτές οι αλλαγές;
Θα μπορούσα να σου κάνω την ίδια ερώτηση γιατί και η Ελλάδα είχε τη δική της ιστορία τα τελευταία επτά ή οκτώ χρόνια. Αισθάνομαι τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης. Πέρασα πολύ χρόνο στην Ελλάδα και αισθάνομαι και εγώ τις επιπτώσεις. Τα πράγματα πάντα αλλάζουν. Νομίζω ότι υπάρχει ένα θεμελιώδες πράγμα με το Brexit που με απογοητεύει βαθιά. Ζω στη Γαλλία, περνάω πολύ χρόνο στην Ελλάδα, αλλά νομίζω ότι η Αγγλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι μέρος της Ευρώπης. Συνειδητοποιώ ότι είμαστε πολύ πιο κοντά στους Ελληνες ή τους Γερμανούς από ό,τι είμαστε με τους Αμερικανούς ή τους Κινέζους. Είμαστε Ευρωπαίοι. Το να υψώνουμε ένα τείχος, νομίζω ότι είναι τόσο οπισθοδρομικό. Οταν ζούσα στο Λονδίνο, όμως, ακόμα και οι προοδευτικοί φίλοι μου ήταν επιφυλακτικοί με την Ευρώπη. Είναι κάτι μέσα στους ανθρώπους, ίσως επειδή είμαστε νησιώτες, έχουμε τη θάλασσα γύρω μας. Ζει πραγματικά μέσα μας αλλά εγώ δεν ένιωσα ποτέ έτσι. Για μένα, η μουσική που φτιάχνουμε μας πήγε σε αυτό το ταξίδι για να γνωρίσουμε τόσους πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους και να νιώσουμε πού ανήκουμε. Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι όλοι μας ζούμε εκτός Αγγλίας. Είναι μια επιλογή. Σταδιακά όλοι έχουμε βρει τις δικές μας γωνιές της Ευρώπης που μας αρέσει να κατοικούμε. Είναι καλό για τον καθένα να ταξιδεύει. Υπάρχει κάτι που είναι υγιές στο να μη ζεις στη δική σου χώρα. Ημουν τόσο χαρούμενος κι ευγνώμων που δεν έζησα στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο γινόταν όλο αυτό το θέμα με το Brexit, γιατί με τρέλαινε αρκετά από απόσταση, σκέψου αν βρισκόμουν κοντά. Κάποιοι φίλοι που έχω ήταν απλά απελπισμένοι, όπως ήμουν κι εγώ. Τουλάχιστον, όμως, ήμουν ευγνώμων που δεν ήμουν εκεί.
Και τώρα, με τη νέα κυβέρνηση, έχετε ελπίδα για αλλαγή;
Νομίζω. Είναι βέβαια περίπλοκο επειδή η προηγούμενη κυβέρνηση έγινε τόσο τοξική που ακόμη και οι υποστηρικτές της δεν μπορούσαν να την ψηφίσουν. Ετσι κατέληξαν να είναι, λίγο-πολύ, ένα κόμμα μειοψηφίας. Η νέα κυβέρνηση, λοιπόν, προέκυψε κατά κάποιον τρόπο εξ ορισμού, χωρίς να έχει απαραίτητα μεγάλο ρεύμα η ίδια. Δεν είναι σαν τον Τόνι Μπλερ. Θα συμβούν κάποια πράγματα τώρα. Αλλά την ίδια στιγμή, αυτοί οι άνθρωποι έχουν μια διαφορετική προοπτική. Μετά από τόσον καιρό που άλλοι κυβερνούσαν τη χώρα, για τα δικά τους συμφέροντα, θα είναι διαφορετικά. Προσπαθώ να πω στον εαυτό μου ότι τους αξίζει μια ευκαιρία και να τους δοθεί χρόνος για να καταλάβουν τι προσπαθούν να κάνουν. Ο χρόνος θα δείξει. Ελπίζω ότι κάτι θα προκύψει από αυτό, αλλά είναι νωρίς ακόμα.
Και τι γίνεται με την Ελλάδα που φαίνεται να αγαπάτε;
Την αγαπώ και περνάω πολύ χρόνο στην Ελλάδα. Οταν πηγαίνω στο νησί, δεν είναι μόνο η θάλασσα και οι παραλίες και τα λοιπά. Εχει να κάνει με τους ανθρώπους με τους οποίους ζούμε και ανυπομονούμε να ξαναδούμε. Ετσι είναι σαν ένα είδος πνευματικής πατρίδας.
Εχετε βρει την Ιθάκη σας όπως ο Οδυσσέας;
Αναρωτιόμουν συχνά γι’ αυτό όταν πρωτοπήγαμε εκεί, αλλά νομίζω ότι δεν ξέρω αν είναι το τέλος του ταξιδιού. Είναι ισχυρό, είναι δυνατό το συναίσθημα σίγουρα.
