Στην περικοπή των συντάξεων για όσους εργάζονται και δεν καταβάλλουν εισφορές προχωρά ο ΕΦΚΑ, ενώ οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι έχουν φτάσει τους 220.000.

Ειδικότερα, μπαράζ ελέγχων για τον εντοπισμό μη μισθωτών συνταξιούχων που εργάζονται χωρίς να αποδίδουν ασφαλιστικές εισφορές διενεργούν σε μηνιαία βάση ο ΕΦΚΑ και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών. Οι παραβάτες θα τιμωρούνται με παρακράτηση της σύνταξής τους για την αποπληρωμή των οφειλών.

Ηδη, περίπου 1.500 ασφαλισμένοι μη μισθωτοί (κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι) δεν έλαβαν σύνταξη για τον μήνα Νοέμβριο, καθώς εντοπίστηκαν να μην έχουν καταβάλει εισφορές από την 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ την ίδια στιγμή λαμβάνουν ολόκληρη τη σύνταξή τους και έχουν εισόδημα από την εργασία τους. Υπενθυμίζεται ότι η σύνταξη Οκτωβρίου κόπηκε σε 2.700 συνταξιούχους που «ξέχασαν» να πληρώσουν εισφορές. Μετά την εφαρμογή του ν. 5078/23, και ειδικότερα του άρθρου 114, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι, από την 1η Ιανουαρίου 2024, λαμβάνουν το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται από τον e-ΕΦΚΑ (χωρίς πλέον να παρακρατείται το 30% της σύνταξής τους υπέρ του Φορέα, όπως προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου).

Ειδικά για τους μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες) συνταξιούχους, ο παραπάνω νόμος θέτει δύο ρητές προϋποθέσεις:

  • Να δηλώσουν ότι εργάζονται και
  • Να καταβάλουν, ως εργαζόμενοι, τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές και τον αντίστοιχο πόρο υπέρ του e-ΕΦΚΑ.

Με τον νέο ασφαλιστικό νόμο 5078/2023, από την 1η Ιανουαρίου 2024, οι συνταξιούχοι που δηλώνουν ότι συνεχίζουν ή θα συνεχίσουν να εργάζονται λαμβάνουν ολόκληρη τη σύνταξή τους. Αν εργαστούν ως μισθωτοί, καταβάλλουν εισφορά υπέρ e-ΕΦΚΑ, ύψους 10% του μισθού τους, ενώ αν δηλωθούν ως ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν επιπλέον 50% της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει.

Η συγκεκριμένη διάταξη εντάσσεται στην πολιτική ενεργούς γήρανσης και είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για τους συνταξιούχους, καθώς τους δίνει τη δυνατότητα να αυξήσουν το εισόδημά τους και τη μελλοντική σύνταξή τους. Ο επιπλέον χρόνος ασφάλισης, μετά τη λήξη της απασχόλησης, θα προσμετράται στον συντάξιμο χρόνο, οδηγώντας σε αύξηση της σύνταξης. Επιπλέον, η ευνοϊκή διάταξη συμβάλλει στην εξάλειψη της μαύρης εργασίας μεταξύ συνταξιούχων, κάνοντας την εργασία τους νόμιμη, με αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων του δημόσιου ταμείου και του e-ΕΦΚΑ.

Οι εξαιρέσεις

Επισημαίνεται ότι από τις επιβαρύνσεις ως εργαζόμενοι συνταξιούχοι εξαιρούνται διάφορες κατηγορίες:

1 Ατομα με αναπηρία κάθε κατηγορίας (σωματικές και ψυχικές ασθένειες). Για την εξαίρεση δεν απαιτείται η λήψη αναπηρικής σύνταξης, είτε το νόσημα προϋπήρχε είτε διαπιστωθεί μετά τη συνταξιοδότηση.

2 Οσοι έχουν καθαρό αγροτικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ (έσοδα μείον δαπάνες), ανεξάρτητα από τον πρώην ασφαλιστικό φορέα.

3 Οσοι δικαιούνται πολεμική σύνταξη ή άλλες ειδικές συντάξεις λόγω ιδιαίτερου καθεστώτος.

4 Οι λογοτέχνες και καλλιτέχνες που λαμβάνουν σύνταξη από το Δημόσιο.

5 Οσοι λαμβάνουν προσωπική σύνταξη ή σύνταξη λόγω ανικανότητας ή θανάτου που προήλθε εξαιτίας της υπηρεσίας τους.

6 Τα έσοδα από πνευματικά δικαιώματα, εκμετάλλευση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και περιστασιακές πωλήσεις προσωπικών περιουσιακών στοιχείων δεν θεωρούνται έσοδα συνταξιούχου και δεν υπόκεινται σε επιπλέον εισφορές.

7 Οι ερευνητές και το προσωπικό των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Ερευνας (ΕΛΚΕ).

Εως 7,592 ευρώ σε 45.0000 συνταξιούχους

Αναδρομικά έως και 8.592 ευρώ σε 45.000 συνταξιούχους (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) λόγω επανυπολογισμού σχεδιάζει να δώσει ο ΕΦΚΑ τον Νοέμβριο. Τα αναδρομικά αφορούν επανυπολογισμούς βάσει του νόμου 4670/2020 και αφορούν συνταξιούχους με διπλό δικαίωμα, όπως σύνταξη χηρείας και σύνταξη γήρατος ή συντάξεις από διαφορετικά δικαιώματα. Οι δικαιούχοι θα λάβουν αναδρομικές αυξήσεις για 48 μήνες, δηλαδή από τον Οκτώβριο του 2019 έως και τον Οκτώβριο του 2023, καθώς από τον Νοέμβριο του 2023 λαμβάνουν πλέον την αυξημένη σύνταξή τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των πληρωμών, οι δικαιούχοι είναι κυρίως συνταξιούχοι μετά το 2016 που λαμβάνουν δύο συντάξεις, όπως για παράδειγμα σύνταξη γήρατος και σύνταξη λόγω θανάτου ή συντάξεις από παράλληλη ασφάλιση. Στους δικαιούχους περιλαμβάνονται επίσης συνταξιούχοι με διαδοχική ασφάλιση (π.χ. ΙΚΑ και Δημόσιο), συνταξιούχοι που συνέχισαν ή ανέλαβαν εργασία μετά τη συνταξιοδότησή τους, και άλλες κατηγορίες.

Ο ΕΦΚΑ προχωρά τώρα στην τακτοποίηση αυτής της εκκρεμότητας και στις επόμενες ημέρες οι 45.000 συνταξιούχοι θα λάβουν τα οφειλόμενα αναδρομικά τους. Ο επανυπολογισμός με τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση) είναι ευνοϊκότερος για όσους έχουν 30 έτη ασφάλισης και άνω, οδηγώντας σε αύξηση των συντάξεων λόγω υψηλότερων ποσοστών αναπλήρωσης σε σχέση με τον νόμο Κατρούγκαλου.