Η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τις θερμοκρασίες σε επικίνδυνα επίπεδα, προκαλώντας περισσότερους θανάτους και εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών, ενώ επιδεινώνει την ξηρασία και την επισιτιστική ασφάλεια, προειδοποιεί μια νέα έκθεση ειδικών στον τομέα της υγείας.

Το 2023 – η πιο ζεστή χρονιά στην ιστορία – ο μέσος άνθρωπος βίωσε 50 περισσότερες ημέρες επικίνδυνων θερμοκρασιών από ό,τι θα είχε χωρίς την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Lancet Countdown, που κυκλοφόρησε την Τετάρτη με βάση την εργασία 122 ειδικών, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Υγείας. Οργανισμός (ΠΟΥ).

Οι καύσωνες, οι πυρκαγιές , οι τυφώνες, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες συνεχίστηκαν σε πλήρη ισχύ φέτος, το οποίο αναμένεται να ξεπεράσει το 2023 και να γίνει η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί.

«Οι τρέχουσες πολιτικές και δράσεις, εάν διατηρηθούν, θέτουν τον κόσμο σε τροχιά θέρμανσης στους 2,7 [βαθμούς Κελσίου] έως το 2100», ανέφερε η έκθεση, σύμφωνα με το Al Jazeera.

Ρεκόρ σε δέκα δείκτες

Από τους 15 δείκτες που παρακολουθούν οι ειδικοί τα τελευταία οκτώ χρόνια, οι 10 έχουν «φθάσει σε νέα ρεκόρ», ανέφερε η έκθεση, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων ακραίων καιρικών φαινομένων, των θανάτων ηλικιωμένων από ζέστη και των ανθρώπων που μένουν χωρίς φαγητό καθώς ξηρασίες και πλημμύρες έπληξαν τις καλλιέργειες.

Οι ηλικιωμένοι είναι οι πιο ευάλωτοι, με τον αριθμό των θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη σε άτομα άνω των 65 ετών πέρυσι να φτάνει σε επίπεδο 167% πάνω από τον αριθμό τέτοιων θανάτων τη δεκαετία του 1990.

«Χρόνο με το χρόνο, οι θάνατοι που συνδέονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή αυξάνονται», δήλωσε η Marina Belen Romanello, εκτελεστική διευθύντρια του Lancet Countdown.

«Αλλά η ζέστη επηρεάζει επίσης όχι μόνο τη θνησιμότητα και την αύξηση των θανάτων, αλλά αυξάνει επίσης τις ασθένειες και τις παθολογίες που σχετίζονται με την έκθεση στη ζέστη», είπε.

Η άνοδος της θερμοκρασίας είναι επίσης απώλειες κερδών, αναφέρει η έκθεση. Η υπερβολική ζέστη του περασμένου έτους στοίχισε στον κόσμο περίπου 512 δισεκατομμύρια πιθανές ώρες εργασίας, αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δυνητικό εισόδημα.

Ποιος τροφοδοτεί την κλιματική κρίση

Η έκθεση παρουσιάζει επίσης πώς οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου «τροφοδοτούσαν τη φωτιά» της κλιματικής αλλαγής.

Οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, που σημειώνουν κέρδη ρεκόρ, έχουν αυξήσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων από πέρυσι, αναφέρει η έκθεση.

Πολλές χώρες χορήγησαν νέες επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα για να αντιμετωπίσουν την άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.

Πώς επηρεάζονται τα τρόφιμα

Η κλιματική αλλαγή κάνει επίσης τα τρόφιμα πιο αναξιόπιστα, προειδοποίησαν οι συγγραφείς.

Με έως και 48 τοις εκατό της παγκόσμιας έκτασης να αντιμετωπίζει ακραίες συνθήκες ξηρασίας πέρυσι, οι ερευνητές είπαν ότι περίπου 151 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι θα αντιμετώπιζαν επισιτιστική ανασφάλεια ως αποτέλεσμα, σε σύγκριση με τα έτη 1981-2010.

Οι ακραίες βροχοπτώσεις πέρυσι επηρέασαν επίσης περίπου το 60%, εξαπολύοντας πλημμύρες και αυξάνοντας τους κινδύνους από μόλυνση του νερού ή μολυσματικές ασθένειες, ενώ η απειλή ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια, όπως ο δάγγειος πυρετός, αυξήθηκε.

Οι συντάκτες της μελέτης προέτρεψαν την επερχόμενη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα , COP29, που θα ξεκινήσει στο Αζερμπαϊτζάν στις 11 Νοεμβρίου, για να κατευθυνθούν κονδύλια προς τη δημόσια υγεία.

Παρά αυτές τις προειδοποιήσεις, υπήρξαν επίσης ορισμένες «πολύ ενθαρρυντικές ενδείξεις προόδου», είπε ο Romanello.

Οι θάνατοι από την ατμοσφαιρική ρύπανση που σχετίζεται με τα ορυκτά καύσιμα μειώθηκαν κατά σχεδόν 7 % σε 2,1 εκατομμύρια από το 2016 έως το 2021, κυρίως λόγω των προσπαθειών για τη μείωση της ρύπανσης από την καύση άνθρακα, ανέφερε η έκθεση.

Το μερίδιο των καθαρών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας επίσης σχεδόν διπλασιάστηκε την ίδια περίοδο στο 10,5%, πρόσθεσε.

Αλλά ο Romanello είπε επίσης: «Κανένα άτομο ή οικονομία στον πλανήτη δεν είναι απρόσβλητο από τις απειλές για την υγεία της κλιματικής αλλαγής».