«Θα προσαρμοστούμε και θα δουλέψουμε με οποιονδήποτε εκλεγεί», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ερωτηθείς για τις αμερικανικές εκλογές, εκτιμώντας ότι ο στρατηγικός πυρήνας της σχέσης Αθήνας – Ουάσιγκτον δεν θα τεθεί σε αμφισβήτηση ούτε από τον Τραμπ ούτε από τη Χάρις. Η Ελλάδα όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη προσπαθούν να προετοιμαστούν για όλα τα ενδεχόμενα της επομένης της 5ης Νοεμβρίου. Την ίδια εβδομάδα που οι ΗΠΑ ψηφίζουν, οι Ευρωπαίοι συναντιούνται στη Βουδαπέστη καθώς η ουγγρική προεδρία φιλοξενεί και την άτυπη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. Ολοι συμφωνούν ότι η Ευρώπη είναι μπροστά σε ένα σημείο καμπής, μιλούν και ξαναμιλούν για τη «στρατηγική αυτονομία» της, ουδείς τολμά να την εγγυηθεί. Ολοι συμφωνούν ότι πρόκειται για τις κρισιμότερες κάλπες των τελευταίων δεκαετιών, ουδείς τολμά πρόβλεψη.
Οσο οι ΗΠΑ κατεβάζουν όλο και χαμηλότερα την Ευρώπη στη λίστα των προτεραιοτήτων τους, τόσο οι Ευρωπαίοι καλούνται σε βήματα αυτονομίας. Οι προτροπές (έως προειδοποιήσεις) περισσεύουν. Με τα λόγια του αναπληρωτή υπουργού Ευρώπης της Γαλλίας Μπενζαμέν Χαντάντ, οι Ευρωπαίοι πρέπει να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους. «Δεν μπορεί η ασφάλεια της Ευρώπης», είπε, να επαφίεται κάθε τέσσερα χρόνια «στους ψηφοφόρους του Ουισκόνσιν». Το ίδιο είπε ο πρώην ευρωπαίος επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν («να πάρουμε τον έλεγχο της μοίρας μας»), διακρίνοντας τη νέα «υπαρξιακή στιγμή» για την Ευρώπη μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται πρώτα και κύρια από εμάς – υπό τον όρο ότι η Ευρώπη επιτέλους μεγαλώνει και πιστεύει στη δύναμή της», είπε ο πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ.
Μια Ευρώπη σπασμένη διαρκώς σε «στρατόπεδα», η οποία δεν μπορεί ή έστω αργεί να κατευθυνθεί ενιαία, αντιμετωπίζοντας ήδη πολλαπλές πιέσεις (στην οικονομία της, στη διαχείριση της κλιματικής κρίσης κ.ο.κ.), θα βρει τη δύναμή της μόνο με πραγματικά τολμηρές αποφάσεις: για την άμυνά της, για την κινητοποίηση πόρων στην τεχνολογία κ.ά. Οι προοπτικές δεν είναι αισιόδοξες. Οταν η ΕΕ πρόκειται να οραματιστεί ένα μέλλον με λιγότερη Αμερική, παρατηρεί το Politico, «είναι βαθιά διχασμένη».
