Αναζήτηση
Οι χαμηλές προσδοκίες της ελληνικής διπλωματίας για κάποιο θεαματικό αποτέλεσμα από το ελληνοτουρκικό ραντεβού της Αθήνας επιβεβαιώθηκαν.
Και αδιέξοδα διαπιστώθηκαν μέσα από πάγιες, διαμετρικά αντίθετες θέσεις, και δυσκολίες στην πρώτη επιχείρηση «σύγκλισης» απόψεων για την – έτσι κι αλλιώς βαριά και χρονοβόρα – διαδικασία οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
Δεν ήταν ωστόσο μια συνάντηση σαν τις προηγούμενες.
Ηταν κομβική, διάρκειας άνω των δύο ωρών, για τη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας.
Κατ’ αρχάς για τη δυνατότητα, παρά τις διαπιστωμένες αποστάσεις, να παραμείνουν ωφέλιμοι δίαυλοι επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές του Αιγαίου ενόψει των επαφών κορυφής στις αρχές του 2025 στην Αγκυρα.
Δεν επρόκειτο μόνο για την πρώτη φορά που οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν διερεύνησαν κατ’ εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εάν μπορεί να υπάρξει πλαίσιο συζήτησης για τη μοναδική διαφορά που, σύμφωνα με την Αθήνα, μπορεί να φτάσει στη διεθνή δικαιοδοσία, σε αντίθεση με την Αγκυρα η οποία βλέπει «αλληλένδετα» θέματα.
Η κρισιμότητά της αφορά το γεγονός ότι σηματοδότησε την εκκίνηση νέας φάσης στα ελληνοτουρκικά με καινούργια στοιχήματα.
Και ενώ στη γραμμή της αφετηρίας ξεχωρίζει η… καταρχήν συμφωνία ότι διαφωνούν στην προσέγγιση του πλαισίου για ΑΟΖ / υφαλοκρηπίδα, δεν χάθηκαν οριστικά τα περιθώρια διμερούς βολιδοσκόπησης.
Αυτό δείχνει η συμφωνία Γεραπετρίτη – Φιντάν να ξαναπιάσουν το νήμα σε νέα συνάντηση στο «εγγύς» μέλλον.
«Υπάρχει ένα καλό κλίμα στο οποίο μπορούμε να οικοδομήσουμε, όχι, δεν υπάρχει κοινό πλαίσιο για την επίλυση της μοναδικής διαφοράς μας» είπε ο Πρωθυπουργός από τη Βουδαπέστη και στάθηκε στην ανάγκη «να διαφυλάξουμε τα ήρεμα νερά που αποβαίνουν προς όφελος των δύο λαών».
Το ζητούμενο της Αθήνας δεν αλλάζει: κανονικότητα στις ελληνοτουρκικές επαφές με νηνεμία στο πεδίο και με προσπάθειες για θετικές εξελίξεις στα χαμηλότερα επίπεδα, ιδίως σε τομείς συνεργασίας που δίνουν χειροπιαστό αποτέλεσμα (Μεταναστευτικό, τουρισμός κ.ά.).
Στις επόμενες εβδομάδες.
Μόνο που τώρα η ισορροπία… λεπταίνει, όπως αναγνωρίζουν αρμόδιες πηγές: μιλούν για τη σημασία αφενός να μην καταγραφούν σημάδια εξάντλησης στον διάλογο, αφετέρου να μην προκύψει ανάγκη διαχείρισης επεισοδίων ως απόρροια της διαφωνίας στη βαριά ατζέντα.
Με λίγα λόγια, στόχος των επόμενων εβδομάδων είναι να μπορέσουν οι δύο πλευρές να διαχωρίσουν το χάσμα στο θέμα ΑΟΖ / υφαλοκρηπίδας από κεκτημένα και προγραμματισμό σε όλα τα υπόλοιπα.
Αλλωστε οι υπουργοί Εξωτερικών έχουν την ευθύνη του συνόλου της «χορογραφίας»: πολιτικός διάλογος, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), θετική ατζέντα. Και, τελικά, της προετοιμασίας του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) στην Αγκυρα.
Μέχρι τη σύγκληση του ΑΣΣ αναμένονται νέες συνομιλίες.
Δεν περνά απαρατήρητο και το θετικό «μήνυμα» που έστειλαν εμμέσως με άτυπη συνάντηση στη Βουδαπέστη ο Μητσοτάκης και ο Ερντογάν.
Οι δυο τους ίσως συμπέσουν την Τρίτη στη σύνοδο COP29 στο Αζερμπαϊτζάν, αν και τον ελληνοτουρκικό οδικό χάρτη θα τον ανοίξουν το 2025.
Στο φόντο υπάρχει η ευρύτερη πολιτικοδιπλωματική κινητικότητα μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, που συμπίπτει με τον νέο ελληνοτουρκικό διάλογο στις 2-3 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.
