Αμέσως μετά την εκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, όποιος παρακολουθεί τι γράφεται και λέγεται στα media διαπιστώνει ότι ξαφνικά ο τόνος έχει αλλάξει! Ο φόβος που κυριαρχούσε προεκλογικά για το τι μπορεί να προκαλέσει η εκλογή του, δείχνει να έχει μειωθεί αισθητά. Ξαφνικά κάποιοι που έμεναν σιωπηλοί πριν, εκδηλώνουν τον ενθουσιασμό τους για τη νίκη του. Αλλοι, που δεν εμπιστεύονταν, αρχίζουν να υιοθετούν τη λογική «αφού τον ψήφισε ο κόσμος, κάτι θα ξέρει. Ας περιμένουμε να δούμε μήπως τελικά τον αδικήσαμε».
Εχει εξηγήσεις το φαινόμενο αυτό. Για μεν τους όψιμους θαυμαστές του, μπορούμε να πούμε ότι απλώς δεν ρίσκαραν να εκτεθούν πριν αλλά τώρα νιώθουν απελευθερωμένοι. Για τους υπόλοιπους υπάρχει η κλασική ψυχολογική ερμηνεία: Η εξουσία προκαλεί δέος σε κάποιους ανθρώπους και τους κάνει να τη φοβούνται και να τη σέβονται κι ας μην την «αγαπούν»! Αν μάλιστα έχει επικυρωθεί και από τον λαό η εξουσία, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να αμφισβητηθεί.
Είναι όμως λογικό αυτό; Επαψε o Τραμπ να είναι ο απρόβλεπτος άνθρωπος που οι ίδιοι οι πρώην συνεργάτες του χαρακτηρίζουν επικίνδυνο επειδή δεν μπορεί να συγκεντρωθει πάνω από ελάχιστα λεπτά σε ένα θέμα και λειτουργεί με εμμονές, εκδικητικότητα και κρίσεις θυμού; Δεν τον είδε όλος ο πλανήτης να βρίζει την αντίπαλό του με τη φράση «Αει στο διάβολο μωρή» (αυτή είναι η απόδοση στα ελληνικά όσων είπε για την Κάμαλα Χάρις
την προηγούμενη των εκλογών). Ομως οι πιστοί οπαδοί του Τραμπ δεν είναι η πλειοψηφία των πολιτών στις ΗΠΑ. Το περίπου 40% που τον ακολουθεί πιστά δεν θα αρκούσε για να τον κάνει πρόεδρο.
Τη νίκη την έδωσαν όσοι τον είδαν ως το «μικροτερο κακό». Κέρδισε γιατί με τη συστηματική 3ετή εκστρατεία του (κυρίως αξιοποιώντας τα social media, τα όλο και πιο επιδραστικά podcasts και την door to door καμπάνια στις μικρές κοινότητες) κατάφερε να κινητοποιήσει κόσμο συνήθως αδιάφορο για την πολιτική, που όμως ήταν δυσαρεστημένος από την ακρίβεια που προκάλεσε ο πληθωρισμός. Αυτοί οι ψηφοφόροι δεν παρακολουθούν την πολιτική επικαιρότητα, ούτε εκτίθενται σε αναλύσεις για τις θέσεις των υποψηφίων. Αποσπασματικά βλέπουν κάποια δήλωση, χαζεύουν ένα βίντεο στο TikTok ή μετέχουν σε μια συζήτηση για την άνοδο της τιμής της βενζίνης. Το ότι η καμπάνια του Τραμπ τους έπεισε να πάνε στην κάλπη να τον ψηφίσουν δεν σημαίνει ότι γνωρίζουν ή συμμερίζονται όλες τις απόψεις του ή ότι είναι θερμοί οπαδοί του. Αντίθετα, σημαίνει ότι δεν τους γοήτευσε η αντίπαλη υποψηφιότητα και ότι δεν έφτασαν σε αυτούς τα μηνύματα της καμπάνιας των Δημοκρατικών για τα θέματα που τους απασχολούν.
Ο Τραμπ δεν παύει να είναι ένας απρόβλεπτος άνθρωπος σε μια κρίσιμη θέση σε μια πολύ δύσκολη στιγμή. Αυτό μην το ξεχνάμε και εμείς στην Ελλάδα. Είναι επιπόλαιο να ασχολούμαστε με το αν οι Ελληνοαμερικανοί τον ψήφισαν ή αν κάποιος χρηματοδότης του με παππού Ελληνα θα του πει μια κουβέντα για τα προβλήματά μας. Θα πρέπει να τον παρακολουθούμε με μεγάλη επιφυλακτικότητα και ψυχραιμία και να είμαστε σε επιφυλακή για ό,τι μπορεί να ξημερώσει.
Ο Χάρης Γούλιος είναι επικοινωνιολόγος και διευθυντής
Marketing του Mega
