Σε δύο άξονες αναμένεται να κινηθεί η Ελλάδα για τη διετία 2025-2026, οπότε και θα αποτελέσει μη μόνιμο μέλος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, θέση για την οποία εξελέγη τον Ιούνιο μαζί με τη Δανία, τη Σομαλία, το Πακιστάν και τον Παναμά.
Με τον χρόνο να μετρά πλέον αντίστροφα για την 1η Ιανουαρίου 2025, ημέρα που ξεκινά και τυπικά η ελληνική θητεία – κι ενώ η Ελλάδα συμμετέχει ήδη στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας από την 1η Οκτωβρίου 2024 με το καθεστώς του παρατηρητή μέσω του πρέσβη Ευάγγελου Σέκερη –, η ελληνική διπλωματία χαράσσει το τελευταίο διάστημα ολοένα και πιο καθαρά τον βηματισμό που πρόκειται να ακολουθήσει εντός του οργάνου.
Με τον προσεχή Μάιο να ξεχωρίζει στο καλαντάρι του ΥΠΕΞ, καθώς τότε αναλαμβάνει η χώρα μας την εκ περιτροπής (ανά μήνα) προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα της δώσει τη δυνατότητα αφενός να έχει αυξημένες αρμοδιότητες (προεδρία συνεδριάσεων, σύνταξη ψηφισμάτων, εκπροσώπηση του Συμβουλίου κ.ά.), αλλά και να προτάξει τις προτεραιότητες στη βάση των οποίων εξελέγη.
Σε 2 άξονες και 3 τομείς
Ο πρώτος άξονας που ενδιαφέρει την Ελλάδα είναι το τι θα πράξει εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας, ενώ ο δεύτερος άξονας αφορά το πώς θα αποκομίσει μέσα από τη θητεία της πρόσθετη αξία.
Ως προς το πρώτο, διπλωματικές πηγές σημειώνουν πως η χώρα μας προσανατολίζεται στο να διαδραματίσει ρόλο «γέφυρας», καθώς ουσιαστικά είναι η μόνη που συνομιλεί και με τα 14 μέλη του ΣΑ.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης έχει ήδη πραγματοποιήσει από τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη μια σειρά από επαφές συντονιστικού χαρακτήρα και με τους 14 ΥΠΕΞ των χωρών που συμμετέχουν στο όργανο.
Η ελληνική θητεία σχεδιάζεται να είναι ιδιαίτερα ενεργή σε τρεις άμεσης προτεραιότητας τομείς: τη διεθνή ειρήνη, τις ευάλωτες κοινωνικές κατηγορίες και την ελεύθερη ναυσιπλοΐα.
Ως προς τον πρώτο τομέα, θα υπάρξουν διαμεσολαβητικές προσπάθειες στη βάση τού ότι η Ελλάδα δύναται να παίξει τον ρόλο ενός ακέραιου συνομιλητή για όλα τα ανοιχτά μέτωπα.
Στον τομέα των ευάλωτων κατηγοριών που αφορά γυναίκες και παιδιά σε καθεστώς πολέμου, η ελληνική διπλωματία σκοπεύει να αναπτύξει αποστολές ανά τον κόσμο και, εφόσον απαιτηθεί, να δημιουργήσει το απαραίτητο ρυθμιστικό περιβάλλον, προτείνοντας διεθνείς συμφωνίες που θα δεσμεύουν όλα τα κράτη για την ειδική προστασία ευάλωτων κατηγοριών.
Για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στόχος είναι να αναβαθμιστεί ως προτεραιότητα, και σε καθεστώς ειρήνης και σε καθεστώς πολέμου, όσο το δυνατόν περισσότερο.
Στον άξονα της πρόσθετης αξίας τώρα η Ελλάδα θα διεκδικήσει να χτίσει «μεγάλες συμμαχίες» κυρίως με χώρες που μέχρι πρότινος δεν υπήρχε «πρόσβαση».
Στους σχεδιασμούς της ελληνικής διπλωματίας είναι να εδραιώσει περισσότερα κανάλια επικοινωνίας με Αφρική και Λατινική Αμερική, συνεχίζοντας ταυτόχρονα να οικοδομεί τη σχέση της με Ινδία, Κίνα και με τις χώρες του Κόλπου.
Στρατηγικό ζητούμενο είναι να δημιουργηθεί ένα «τόξο συμμαχιών» προκειμένου να συσσωρευθεί ένα διεθνές κεφάλαιο σε σημεία της υδρογείου που έως τώρα δεν υπήρχε ελληνικό διπλωματικό αποτύπωμα.
Στελέχη με υψηλή ειδίκευση
Το οργανόγραμμα του ανθρώπινου δυναμικού που θα στελεχώσει την ελληνική αντιπροσωπεία για τη διετή θητεία της είναι ήδη στα χέρια του υπουργού Εξωτερικών.
Πρόκειται για στελέχη με υψηλή εξειδίκευση, για τα καθήκοντα των οποίων έχει γίνει αναλυτική καταγραφή ώστε να μην υπάρξουν κενά ή επικαλύψεις, με τον συντονισμό της διαδικασίας να έχει περάσει από τα χέρια του ίδιου του υπουργού.
Ταυτόχρονα, στο ελληνικό ΥΠΕΞ έχει δημιουργηθεί μια δομή υποστήριξης προκειμένου να παρέχει το προσεχές διάστημα στην ελληνική αντιπροσωπεία στο ΣΑ κάθε αναγκαία συνδρομή, χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.
Στη χθεσινή συνάντηση με την ειδική εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για τα Παιδιά και τις Ενοπλες Συγκρούσεις, Βιρτζίνια Γκάμπα, ο Γιώργος Γεραπετρίτης επεσήμανε πως κατά την ελληνική προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας προσβλέπει να αναδείξει περαιτέρω τη συγκεκριμένη θεματική.