Βρισκόμαστε σε λογική πολέμου δηλώνει στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο Γιαπ ντε Χοπ Σχέφερ, πρώην γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ και πρόεδρος σήμερα του Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων (AIV), του συμβούλου της ολλανδικής κυβέρνησης στην εξωτερική πολιτική.
Ο ολλανδός πολιτικός, με τον οποίο μιλήσαμε στο περιθώριο εκδήλωσης του think tank «Friends of Europe» στις Βρυξέλλες, δεν διστάζει να εκφράσει την ανησυχία του για το πώς θα συμπεριφερθεί ο Τραμπ στο ΝΑΤΟ, ενώ τονίζει ότι δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο επείγουσα στιγμή για να επιδείξει η Ευρώπη ισχύ και ενότητα.
Πώς θα συμπεριφερθεί ο Τραμπ έναντι του ΝΑΤΟ στη δεύτερη θητεία του;
Δεν γνωρίζουμε.
Με βάση παλαιότερες δηλώσεις του, που ήταν διφορούμενες, βλέπουμε ότι δεν χρειάζεται οι ΗΠΑ να αποχωρήσουν από το ΝΑΤΟ για να τίθεται σε αμφισβήτηση η αξιοπιστία της ύπαρξής του. Οπως λέω στους φοιτητές μου, το άρθρο 5 είναι ψυχολογία.
Είναι εκεί για να πείσει στην προκειμένη περίπτωση τον Πούτιν ότι δεν θα πρέπει να πατήσει ποτέ σε νατοϊκό έδαφος.
Θα πρέπει να πιστέψει και πιστεύει ότι το ΝΑΤΟ είναι αρκετά ισχυρό. Δεν γνωρίζω τι γραμμή θα ακολουθήσει ο Τραμπ στη δεύτερη θητεία του, αλλά οι δηλώσεις κριτικής βλάπτουν το ΝΑΤΟ. Είχε πάντως απόλυτο δίκιο να πιέσει για περισσότερες αμυντικές δαπάνες.
Φαντάζομαι δεν θα θέλατε να είστε στη θέση του συμπατριώτη σας Μαρκ Ρούτε;
Γνωρίζετε ότι είχε το παρατσούκλι «ο ψιθυριστής του Τραμπ». Αν υπάρχει ένας γενικός γραμματέας που μπορεί να κρατήσει το ΝΑΤΟ μαζί, που αποτελεί τρομερή πρόκληση, αυτός είναι ο Μαρκ Ρούτε. Εχω κάθε εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του.
Θεωρείτε ότι το 2% για αμυντικές δαπάνες είναι αρκετό;
Οχι, το 2% είναι τώρα το ελάχιστο.
Οι αμυντικές δαπάνες πρέπει να είναι υψηλότερες. Αλλά δεν πρέπει να συζητάμε μόνο για ποσοστά, αλλά και για το πώς θα αγοράσουμε, ποιος θα αγοράσει τι.
Με δεδομένες τις τρέχουσες περιστάσεις, δεν θα εκπλαγώ αν οι αμυντικές δαπάνες ανέλθουν σε 3% και πιθανώς σε 4%.
Ο Πούτιν διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία, σε απόσταση δύο ωρών με το αεροπλάνο από εδώ. Δεν προβλέπω έναν παγκόσμιο πόλεμο, αλλά πολιτικά βρισκόμαστε σε λογική πολέμου.
Ο πρώην φινλανδός πρόεδρος Νιινίστο είπε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος δεχθεί επίθεση…
Ο Νιινίστο λέει επίσης ότι οι κοινωνίες μας δεν είναι ανθεκτικές. Σωστά επισημαίνει ότι θα πρέπει να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητά τους.
Επιπλέον μπορεί να έχουμε έναν πρόεδρο στο Οβάλ γραφείο, ο οποίος θα έχει διαφορετική προσέγγιση προς το ΝΑΤΟ και προς τη διατλαντική σχέση. Δεν έχω δει ποτέ άλλοτε τόσο επείγουσα στιγμή για την Ευρώπη για να επιδείξει ισχύ και ενότητα.
Θα έχουμε επίτροπο για την Αμυνα, για επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία, και θα πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσουμε στον πρόεδρο Τραμπ ότι το ΝΑΤΟ είναι, πρώτον, προς το πολιτικό συμφέρον των ΗΠΑ διότι είμαστε οι καλύτεροι σύμμαχοι που έχει και, δεύτερον, προς το συμφέρον της αμερικανικής οικονομίας διότι αγοράζουμε μεγάλες ποσότητες αμερικανικών αμυντικών συστημάτων.
Ομως, μπορεί στην πραγματικότητα η Ευρώπη να απαγκιστρωθεί από τις ΗΠΑ, καθώς ο εξοπλισμός που αναπτύσσεται εκεί δεν υπάρχει αλλού;
Σωστά, δεν υπάρχει αεροσκάφος συγκρίσιμο με το F-35 αυτή τη στιγμή. Είμαστε «κολλημένοι» στην αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ. Εχουμε αμυντικές βιομηχανίες στη Γερμανία και τη Γαλλία, αλλά δεν βλέπω την Ευρώπη να αναπτύσσει μια αμυντική βιομηχανία η οποία θα είναι κατά οποιονδήποτε τρόπο συγκρίσιμη με την αμερικανική. Ομως μπορούμε να ξεκινήσουμε συντονίζοντας τις επενδύσεις.
Πώς ερμηνεύετε τη δήλωση του Τραμπ ότι θα τελειώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία σε 24 ώρες;
Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε αν θα το επαναλάβει ως πρόεδρος. Είναι αρκετά δύσκολο. Ο Πούτιν δεν ενδιαφέρεται να τελειώσει ο πόλεμος τώρα, διότι σημειώνει πρόοδο. Οσο θα υπάρχει πρόοδος δεν θα καθίσει στο τραπέζι.
Πόσο σας ανησυχεί ότι στρατεύματα της Βόρειας Κορέας πολεμούν στο πλευρό της Ρωσίας, ότι η Κίνα και το Ιράν στηρίζουν τη Ρωσία;
Είναι ανησυχητικό. Θεωρώ την κλιμάκωση της Βόρειας Κορέας πολύ σοβαρή. Αν δυνάμεις της Βόρειας Κορέας βοηθούν τον ρωσικό στρατό στον πόλεμο, τι επιχειρήματα θα βρει κανείς κατά κρατών που θα βοηθήσουν την Ουκρανία στον πόλεμο, στέλνοντας ενδεχομένως και στρατεύματα… Δεν θα γίνει αυτό ποτέ από το ΝΑΤΟ, διότι δεν θα υπάρξει συναίνεση. Η Γερμανία αλλά και άλλα κράτη δεν θα συμφωνήσουν.
Πρέπει να αρθούν οι περιορισμοί στη χρήση δυτικών όπλων από την Ουκρανία κατά της Ρωσίας;
Αυτό θα έπρεπε να συμβεί σήμερα. Είναι απαράδεκτο η Ρωσία να σκοτώνει γυναίκες και παιδιά, να καταστρέφει υποδομές. Αλλά δεν νομίζω ότι θα αλλάξει η θέση των ΗΠΑ ούτε της Γερμανίας. Ο Σολτς είναι κατηγορηματικά αντίθετος.