Πάει μια εβδομάδα και κάτι μέρες που η Αμερική γύρισε στον τοξικό της πρώην και ο κόσμος εξακολουθεί να αναρωτιέται: μα καλά, δεν βλέπουν, δεν ακούν; Πώς είναι δυνατόν να τον ξαναψηφίζουν; Ο Τραμπ, φεύγοντας από τον Λευκό Οίκο, έδειξε όλους τους λόγους για τους οποίους είναι ακατάλληλος να κυβερνήσει: αρνήθηκε να αποδεχτεί το αποτέλεσμα, φέρνοντας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τα επεισόδια στο Καπιτώλιο, καταδικάστηκε για 34 κακουργήματα και υποσχέθηκε να εκδικηθεί όσους τον έβλαψαν αν εκλεγεί. Τελικά, εκτός από τους λευκούς άνδρες, τον ψήφισαν και οι ισπανόφωνοι σε κρίσιμες Πολιτείες γιατί αυτοί, σε αντίθεση με εκείνους που θα απελάσει, έχουν πράσινη κάρτα. Τον ψήφισαν οι λευκές γυναίκες των προαστίων, αρνούμενες να πιστέψουν ότι εννοεί όσα λέει – ή, τέλος πάντων, ότι τις αφορούν.
Τι κάνουμε όταν μια φίλη επιστρέφει σε μια λάθος επιλογή; Αρχικά, πρέπει να βρεθεί το λάθος στο «καλό παιδί» που απέρριψε. Στις ΗΠΑ και στον υπόλοιπο κόσμο έχει ξοδευτεί πολλή φαιά ουσία για να αναλυθεί σε τι έφταιξε η Κάμαλα Χάρις. Ακούστηκε πως οι Δημοκρατικοί παραέστριψαν στα αριστερά, αποξενώνοντας τους κεντρώους, αλλά και πως η Χάρις παραφλέρταρε με τους «σοβαρούς» Ρεπουμπλικανούς, όπως τη Λιζ Τσέινι, αποξενώνοντας τους αριστερούς. Είπαν πως δεν στήριξε αρκετά τους Ισραηλινούς, αλλά και πως δεν στήριξε αρκετά τους Παλαιστινίους. Πως δεν αποστασιοποίησε τον εαυτό της από τον Τζο Μπάιντεν, όταν ρωτήθηκε αν υπάρχει κάτι που θα έκανε διαφορετικά και απάντησε «δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι αυτή τη στιγμή». Ή έφταιξε που το βαθύ κόμμα των Δημοκρατικών έσπρωξε τον Μπάιντεν στην παραίτηση και η δική της υποψηφιότητα φάνηκε ως αποτέλεσμα πραξικοπήματος; Μήπως τελικά ήταν πολύ woke; Οχι, δεν ήταν όσο έπρεπε. Στην αργκό των σχέσεων, η Κάμαλα ήταν απλώς «το καλό παιδί». Και στα «καλά παιδιά» αγοράζουμε πάστες, δεν τα βγάζουμε βόλτα στον Λευκό Οίκο.
Το πραγματικό ζήτημα όμως δεν είναι γιατί έχασε εκείνη. Το θέμα είναι γιατί κέρδισε ο Τραμπ, γιατί αυτή η επιλογή παραμένει ελκυστική. Τι υπήρχε, δηλαδή, στο δικό τους μυαλό όταν τον ψήφισαν, ποια είναι η δική τους ιδέα για την επόμενη μέρα της Αμερικής και την εθνική τους ταυτότητα. Γιατί δεν αντέχουν να ψηφίσουν μια γυναίκα. Ο Τραμπ είναι ο καθρέφτης μιας Αμερικής που δεν γνωρίζουμε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, γιατί δεν υπάρχει στο πολιτιστικό περιεχόμενο που καταναλώνουμε από τις ΗΠΑ –αυτό παράγεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε περιοχές που οι Δημοκρατικοί επικράτησαν άνετα. Ισως γι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει εξαρχής αντιληπτή η απόγνωση των γυναικών στις κόκκινες Πολιτείες ή η σιωπή των δημοσιογράφων όταν χάθηκε η μάχη της Πενσιλβάνια.
Ο βαθύς διχασμός μπορεί να μη φαίνεται στο αποτέλεσμα, αλλά αποτυπώνεται στα μετεκλογικά χαρτιά διαζυγίων, στα δύσκολα οικογενειακά τραπέζια που έρχονται ενόψει της Ημέρας των Ευχαριστιών, σε διαδικτυακές ευχές οι μελλοντικοί τυφώνες να καταστρέψουν ολόκληρη τη Φλόριντα και στο ριζοσπαστικό κίνημα 4B (όχι σεξ, όχι σχέση, όχι γάμος, όχι παιδιά) όσων γυναικών θέλουν να τιμωρήσουν τους άνδρες ψηφοφόρους του Τραμπ.
Αυτή είναι η δεύτερη αντίδραση απέναντι στην επιστροφή ενός «τοξικού» πρώην: φταις εσύ που γύρισες. Οι εκλογές, όμως, δεν είναι σχέσεις. Κανείς δεν μπορεί να εγκαταλείψει στην τύχη του 75,5 εκατομμύρια πολίτες που καθόρισαν τις τύχες άλλων τόσων.
