Σχολεία στο έλεος (και) της πλημμύρας – «Το θέμα δεν είναι αν, αλλά πότε θα γινει στραβή»

Ούτε ένα, ούτε δύο, ούτε τρία. Τουλάχιστον εννιά σχολεία που είναι κυριολεκτικά χτισμένα πάνω στο ρέμα και κινδυνεύουν να πλημμυρίσουν με την πρώτη δυνατή βροχή, εντόπισε η ανεξάρτητη ομάδα ερευνητών «Γεωμυθική», αναρτώντας χάρτες και φωτογραφίες στα social media.

Έξι από αυτά βρίσκονται στη Μαγνησία – στη Νέα Ιωνία Βόλου, την Αγριά, την Αρτέμιδα. Δύο βρίσκονται στην Αττική – σε Νέα Ιωνία και Παγκράτι και άλλο ένα στο Δήμο Αλεξανδρούπουλης στον Έβρο.

Κάτω από τις αναρτήσεις της ομάδας, γονείς από όλη την Ελλάδα, παραθέτουν τις δικές τους μαρτυρίες, χτυπώντας ηχηρό καμπανάκι για το τι μέλλει γενέσθαι στα σχολεία μας με την επόμενη κακοκαιρία.

Γονείς, δάσκαλοι και παιδιά απευθύνουν δραματικές εκκλήσεις ώστε να μη γίνουν τα σχολεία μας «μικρές Βαλένθιες», με την επόμενη νεροποντή. Δυστυχώς, ήδη στην Πάτρα είχαμε το πρώτο φαινόμενο πλημμύρας σε σχολεία, λόγω της κακοκαιρίας Alexandros, με μαθητές να εγκλωβίζονται σε κοντέινερ.

Τρέμει το φυλλοκάρδι τους

Στο ιστορικό δημοτικό σχολείο «Τοπάλειο» στο χωριό Κάτω Λεχώνια του Δήμου Αρτέμιδας Μαγνησίας, από πέρυσι με τον Ντάνιελ και κάθε φορά που βρέχει οι γονείς «κρατάνε την καρδιά τους», από πέρυσι, μετά τον Daniel και κάθε φορά που βρέχει, μην τυχόν και φουσκώσει το ρέμα που βρίσκεται πάνω του το σχολείο και πλημμυρίσει η περιοχή.

Πέρυσι, οι γονείς μπήκαν με σκούπες, γαλότσες και φτυάρια για να μπορέσουν να βγάλουν τις λάσπες μέσα από την αυλή του σχολείου, για να μπορέσουν τα παιδιά τους να κάνουν μάθημα. Φέτος, έναν χρόνο μετά ζητούν από όλους τους αρμόδιους μέτρα, ώστε να αισθάνονται ασφαλή τα παιδιά τους και να μην τους φοβίζει κάθε… στάλα βροχής.

Στην Αγριά Βόλου, το Γεωργιάδειο 2ο Δημοτικό και το 2ο Νηπιαγωγείο Αγριάς αν και πρόσφατα πλημμυρισμένα παραμένουν ακόμα στην θέση τους και τα παιδιά πηγαίνουν κάθε μέρα σε ένα σχολείο που το νερό είναι δεδομένο ότι θα περάσει από εκεί σε περίπτωση βροχής. «Η περίπτωση είναι τόσο κραυγαλέα που μέχρι και ο Δήμος έχει κάνει καταγγελίες, αλλά οι αρμοδιότητες σταματούν εκεί στην Ελλάδα. Στην καταγγελία», σχολιάζουν με πικρία οι ερευνητές

Η πιο τραγελαφική, όσο και αυτοκαταστροφική περίπτωση είναι ο Βρεφονηπιακός Σταθμος της Αγριάς όπου κτίστηκε το 2023 (!) όλο εντός κοίτης ρέματος. «Δηλαδή κάθε μέρα βρέφη περνάνε την μισή μέρα τους μέσα σε ένα ρέμα. Αν βρέξει δηλαδή πολύ και σε σύντομο χρονικό διάστημα εκεί θα είναι τα πρώτα θύματα», προειδοποιούν.

Χτισμένα σε ρεύματα είναι το δημοτικό και το γυμνάσιο στον οικισμό Απαλού στον Έβρο, όπου στις πλημμύρες του 2021 είχε χάσει τη ζωή του αρχιπυροσβέστης, από τον ορμητικό όγκο νερού. Τότε για τον απεγκλωβισμό των μαθητών και των εκπαιδευτικών χρειάστηκε να επιστρατευτούν στρατιωτικά οχήματα. Τρία χρόνια μετά, απλώς κάνουν το σταυρό τους να μην ξαναζήσουν τα ίδια.

Σχολείο στη Νέα Φιλαδέλφεια που πλημμύρισε… με τις βροχές του Αυγούστου. Πού να’ρθει ο Alexandros

Σχολεία στο έλεος… των ρεμάτων

Στην Αττική θα περίμενε κανείς τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα, σε ό,τι αφορά την αντιπλημμυρική θωράκιση και τις  υποδομές, αφού τουλάχιστον γεωγραφικά είναι πιο κοντά στο «επιτελικό κράτος». Στην πραγματικότητα η κατάσταση είναι ως και χειρότερη σε κάποιες περιοχές, εξαιτίας και της πυκνής και άναρχης δόμησης αλλά της παλαιότητας των κτιριακών υποδομών.

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι το 1^ο Γυμνάσιο και Λύκειο Ν.Ιωνίας, που βρίσκεται πάνω στο ρέμα που έρχεται από τις εγκαταστάσεις της ΕΥΔΑΠ στο Γαλάτσι και συμβάλει υπογείως με τον Ποδονίφτη.

Το 5ο δημοτικό Μεταμόρφωσης χτίστηκε επίσης πάνω στο ρέμα.  Σύμφωνα με μαρτυρίες γονέων, η μελέτη για τα νερά έγινε εκ των υστέρων, και έφτιαξαν  υπέργειο αγωγό, μέσα στο προαύλιο.

Φυσικά και πρόκειται για ημίμετρο. «Όταν κατέβασε νερό το ρέμα πριν μερικά χρόνια, τα παιδιά ήταν μέσα στο σχολείο, και οι γονείς στο επόμενο τετράγωνο περίμεναν να κατέβει η στάθμη για να πάρουν τα παιδιά τους», σχολιάζει γονέας.

Καταγγελίες δημάρχων

Σε επικίνδυνο σημείο βρίσκεται το 2ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών στο Παγκράτι, καθώς είναι χτισμένο πάνω από παραπόταμου του Ιλισσού. Σε ρέμα είναι χτισμένο το 7^ο Δημοτικό και πρώην μουσικό γυμνάσιο-λύκειο στην Παλλήνη, το οποίο επίσης έχει πλημμυρίσει.  Την ανησυχία τους για πλημμυρικά φαινόμενα σε σχολεία, εν όψει κακοκαιρίας, κατέθεσαν σε τηλεοπτική συνέντευξη οι δήμαρχοι Αθηναίων και Νέας Φιλαδέλφειας Χάρης Δούκας και Ιωάννης Τομπούλογλου.

Ο δήμαρχος Αθηναίων εκτός από τα σχολεία που εντόπισαν οι ανεξάρτητοι ερευνητές, ανέφερε επίσης το 7ο Δημοτικό Νέας Φιλαδέλφειας. Είπε ότι το το δίκτυο υδάτων του δήμου είναι σχεδιασμένο με προδιαγραφές της δεκαετίας του ’60, και ό,τι απαιτείται συντονισμένη διαχείριση. Υποστήριξε επίσης ότι τα έργα που υλοποιούνται από τον δήμο είναι μικρής κλίμακας και απαιτείται μια ολοκληρωμένη μελέτη σε συνεργασία με αρμόδιους φορείς. Τα σχολεία της Φιλαδέλφειας  είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε πλημμυρικά φαινόμενα, εξαιτίας και των ρεμάτων.

Η σχολική ασφάλεια «εάλω»

Για τα σχολεία της Νέας Φιλαδέλφειας και της Νέας Ιωνίας, όπως και για το Γαλάτσι και την Κυψέλη, το θέμα δεν είναι αν θα συμβεί κάποια «στραβή»,  αλλά το πότε, μας λέει ο Γραμματέας Γ’ ΕΛΜΕ Παυσανίας Τσούλας

Ο ίδιος δηλώνει το πρόβλημα δεν είναι μόνο η έλλειψη αντιπλημμυρικής θωράκισης, αλλά η θλιβερή κατάσταση στο σύνολο των υποδομών.

«Στα περισσότερα σχολεία δεν έχουν γίνει οι απαραίτητοι καθαρισμοί των φρεατίων. Σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων, αναμένουμε αρνητικές εξελίξεις ή και πιθανά πλημμυρικά φαινόμενα,  με συσσώρευση νερού στα προαύλια των σχολείων και στις ταράτσες.

Ακόμα και αν είχε γίνει μια φορά καθαρισμός, στα τέλη Αυγούστου, δεν αρκεί, αφού λόγω ανομβρίας συσσωρεύθηκαν ξανά σκουπίδια και φύλλα. Πρέπει να γίνει άμεσα έλεγχος σε όλα τα σχολεία Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνας», λέει ο γραμματέας της ΕΛΜΕ.

Μάθημα σε κοντέινερ

Μας θυμίζει τα σοβαρά προβλήματα που υπήρχαν στο 1^ο ΓΕΛ Φιλαδέλφειας, όπου ως προσωρινή λύση για τις πλημμύρες σκάφτηκε ένα φρεάτιο στον αύλειο χώρο. «Δεν καλύπτει όμως τις μεγάλες ποσότητες νερού. Σε μια νέα δυνατή βροχή, με μαθηματική ακρίβεια θα γίνουν τα ίδια πράγματα».

Στο ίδιο σχολείο, όπως και σε άλλα της περιοχής, παραμένουν τάξεις που κάνουν μάθημα σε κοντέινερς – τα οποία είναι διπλά εκτεθειμένα σε καιρικά φαινόμενα, όπως οι πλημμύρες.

Δεν είναι όμως μόνο οι βροχές που προκαλούν ανησυχία σε καθηγητές, γονείς και μαθητές. Τα σχολεία είναι ανοχύρωτα και στους σεισμούς. «Δεν έχει προχωρήσει σε κανένα σχολείο ο αντισεισμικός έλεγχος με βάση τους νέους οικοδομικούς κανονισμούς», μας λέει ο εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών.

«Αυτό μας ανησυχεί ιδιαίτερα, γιατί όλη η περιοχή έχει παλιά σχολεία. Δεν υπάρχει έλεγχος πυρασφάλειας, αν και το έχουμε ζητήσει επανειλημμένα, ούτε ηλεκτρολογικός έλεγχος. Δεν έχει έγινε καν έλεγχος σε καυστήρες, εν όψει του χειμώνα. Οι περισσότεροι καυστήρες είναι ασυντήρητοι. Τι  να πούμε, το σχολείο εάλω…» καταλήγει ο κ. Τσούλας.

Σύλλογος Γονέων Αθήνας: Να μη μας θυμάστε μόνο όταν βρέχει

Τα σχολικά κτίρια σε όλη την Ελλάδα εκπέμπουν SOS, μας λέει η Στέλλα Βαλαβάνη εκπρόσωπος της Συνομοσπονδίας Συλλόγων Γονέων Αττικής. «Στο βωμό της υποχρηματοδότησης, όλα αυτά τα χρόνια δεν δίνονται  τα αναγκαία χρήματα για να καλυφθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες. «Τα α ζητήματα ασφάλειας σε σχέση με τα σχολικά κτίρια είναι το πρώτο και κύριο που παλεύουν οι οργανώσεις γονέων σε όλη τη χώρα. Τα παιδιά μας δεν μπορούν να μπαίνουν στο ζύγι κόστους-οφέλους  ούτε της κυβέρνησης, ούτε των εκάστοτε δήμων – που οφείλουν και αυτοί να διεκδικούν κονδύλια για την ασφάλεια των σχολικών κτιρίων».

Η εκπρόσωπος των γονέων επιβεβαιώνει ό,τι μας λένε και οι εκπαιδευτικοί: Το θέμα δεν είναι μόνο οι πλημμύρες. «Καθημερινά οι σύλλογοι γονέων αντιμετωπίζουν μικρά ή μεγάλα ζητήματα με την ασφάλεια των σχολείων – από τις τοιχοποιίες ως τις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις. Κάθε λίγο μαθαίνουμε για σοβάδες που πέφτουν σε σχολικές αίθουσες. Πέρυσι τέτοια εποχή είχαμε το θάνατο μαθητή από έκρηξη σε λέβητα σε σχολείο στις Σέρρες. Και βέβαια, οι τραγελαφικές εικόνες που βγαίνουν στα σάιτ κάθε φορά που βρέχει, με τα πλημμυρισμένα σχολεία».

Όμως «δεν πρέπει να μας θυμάστε μόνο όταν πέφτει ένα ντουβάρι ή πλημμυρίζει ένα σχολείο. Το θέμα της σχολικής στέγης είναι φλέγων και οφείλει να λυθεί, όχι απλά να καταγγέλλεται», καταλήγει η κ. Βαλαβάνη.