Η σφαγή του Jonestown στις ΗΠΑ: Πώς ένας άνθρωπος έπεισε 913 άτομα να αυτοκτονήσουν σε μια μέρα

Στον κόσμο των αληθινών εγκλημάτων, το Jonestown είναι αναμφισβήτητα στην κορυφή.

Πρόκειται για ένα έγκλημα που συντελέστηκε 46 χρόνια πριν και έχει να κάνει με την χειρότερη δυνατή έκβαση της μεγαλομανίας, της απομόνωσης, της πίεσης, του διαρκούς εξαναγκαστικού ελέγχου και ενός ιδεαλισμού που μετατράπηκε σε παράνοια.

Ο  Τζέιμς Τζόουνς, ηγέτης μιας αμερικανικής λατρευτικής σέκτας στη ζούγκλα της Γουιάνας, διέταξε τους οπαδούς του να αυτοκτονήσουν μαζικά πίνοντας κυάνιο.

Η μαζική αυτοκτονία έγινε σαν σήμερα το 1978.

Ο άνθρωπος πίσω από την σφαγή

Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 στην Indiana των ΗΠΑ δημιουργήθηκε μια  οργάνωση ή αίρεση που άκουγε στο όνομα «Ναός του Λαού».

Ο ιδρυτής της ήταν ο μυστηριώδης Τζέιμς Τζόουνς και οι βασικές αρχές που είχε θέσει αποτελούσαν μια ανάμειξη του χριστιανικού-πεντηκοστιανού δόγματος και της μαρξιστικής-σοσιαλιστικής θεωρίας.

Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι μέσω της αίρεσής του πάρα πολλοί άνθρωποι απαλλάχθηκαν από εξαρτησιογόνες ουσίες, όπως τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, μέσω της πνευματικής «ίασης», μέχρι και από τον καρκίνο.

Ο πάστορας Τζόουνς, ακόμη, είχε έρθει πολύ κοντά με την κοινότητα των Αφροαμερικανών και τους προσκαλούσε να γίνουν και αυτοί μέλη της αίρεσης που είχε δημιουργήσει, σε μια περίοδο που οι φυλετικές διακρίσεις ήταν εξαιρετικά εδραιωμένες στις Η.Π.Α.

Τη δεκαετία του ‘60, ο «Ναός του Λαού» μεταφέρθηκε στην Καλιφόρνια και αποκτούσε συνεχώς νέα μέλη.

Ο Τζόουνς έκανε κηρύγματα συνεχώς κατά των Η.Π.Α. και υποστήριζε την Ε.Σ.Σ.Δ. και την κομμουνιστική ιδεολογία «ανοιχτά», χωρίς να υπολογίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής. Υποστήριζε τις μειονότητες, τους άπορους, τους άστεγους και τους τοξικομανείς του Λος Άντζελες και του Σαν Φρανσίσκο.

Ο ουτοπία που μετατράπηκε σε εφιάλτη

Ο Τζόουνς, που από καιρό πίστευε ότι οι ΗΠΑ κινδυνεύουν από επικείμενο πυρηνικό ολοκαύτωμα, αναζητούσε ένα μέρος όπου η εκκλησία του θα ήταν «ασφαλής».

Έτσι επέλεξε τη Γουιάνα, μια πρώην Βρετανική αποικία στη Νότια Αμερική.

Το 1977 ο «Ναός του Λαού» μετακόμισε το αρχηγείο του σε μια απομακρυσμένη περιοχή στη ζούγκλα της Γουιάνας.

Το Jonestown, ο πειραματικός καταυλισμός που υπήρχε για τέσσερα χρόνια στη Γουιάνα της Νότιας Αμερικής, αρχικά ακούστηκε σαν ουτοπία, με όλη την ιατρική περίθαλψη, το ενοίκιο και το φαγητό εξασφαλισμένα.

Η μαρτυρία

Αντ’ αυτού, ήταν «ένας ζωντανός εφιάλτης», λέει στο TIME η Yulanda Williams, η οποία έζησε για λίγο στο Jonestown όταν ήταν φοιτήτρια.

Η Williams λέει ότι οι γυναίκες έπρεπε να κάνουν ντους σε ένα μεγάλο δωμάτιο χωρίς κουρτίνες ανάμεσά τους.

Οι ένοικοι δεν επιτρεπόταν να τρώνε κρέας, λαχανικά ή γαλακτοκομικά και συντηρούνταν κυρίως με ρυζόγαλο και φυστικοβούτυρο.

Όλοι έπρεπε να είναι ξύπνιοι στις 5:30 π.μ. και η ανάγνωση βιβλίων ή εφημερίδων απαγορευόταν.

Το μόνο πράγμα που περίμεναν με ανυπομονησία οι ένοικοι ήταν τα σόου ταλέντων, και ο Γουίλιαμς θυμάται ότι κάποτε τραγούδησε το «Killing Me Softly With His Song» της Roberta Flack.

Η Williams και η οικογένειά της ήταν από τους λίγους που είχαν άδεια να φύγουν από το Jonestown πριν από τη σφαγή, ώστε να μπορέσει να ολοκληρώσει τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.

Πριν της επιτραπεί να φύγει, λέει ότι ο Jones την ανάγκασε να συμφωνήσει ότι δεν θα μιλούσε ποτέ αρνητικά για το Jonestown.

«Αν παραβιάζαμε αυτούς τους όρους, μας είπε ότι οι άγγελοι θα μας έπιαναν. Όταν αναφερόταν στους αγγέλους, εννοούσε απλώς ότι θα έβαζε κάποιον από την εκκλησία να μας σκοτώσει».

Ο απεσταλμένος της Κυβέρνησης

Ο Τζόουνς ήλεγχε και την παραμικρή πτυχή της ζωής των πιστών του κι εφάρμοζε απέναντί τους πολύ σκληρές και απάνθρωπές τιμωρίες, όπως ξυλοδαρμούς και εξευτελιστικές πράξεις.

Πολλοί πρώην πιστοί είχαν δραπετεύσει και είχαν καταγγείλει επώνυμα τα γεγονότα που έζησαν εκεί, όπως και πολλοί συγγενείς αγωνιούσαν για τους δικούς τους ανθρώπους που είχαν εξαφανιστεί και απομονωθεί από τον έξω κόσμο.

Κυβέρνηση των Η.Π.Α. αποφάσισε να στείλει ως απεσταλμένο τον γερουσιαστή Leo Ryan να δει από κοντά τι συμβαίνει στο περιβόητο Jonestown της Guyana. Ο ίδιος αντίκρισε άθλιες εικόνες, με ανθρώπους που εκλιπαρούσαν να τους πάρει μαζί του ή τουλάχιστον τα παιδιά τους.

O ίδιος αποχώρησε συγκλονισμένος, αλλά πριν προλάβει να φύγει δολοφονήθηκε.

Καθώς γινόταν η επιβίβαση στα αεροπλάνα, οι κάτοικοι που τον συνόδευαν έβγαλαν όπλα και άνοιξαν πυρ. Σκότωσαν τον Ryan και τέσσερις άλλους – συμπεριλαμβανομένων δύο φωτογράφων- και κατάσχεσαν το υλικό της επίθεσης.

Οι τραυματισμένοι επιζώντες έτρεξαν αιμόφυρτοι στο δάσος.

Η «λευκή νύχτα»

Ο Τζέιμς Τζόουνς είχε πάρει τη μεγάλη απόφαση.

Μετά τους φόνους, ανακοίνωσε ότι ήρθε η ώρα για την τελική «Λευκή Νύχτα».

Για να μειώσει τις αντιδράσεις είπε στους κατοίκους ότι ο Ryan είχε ήδη δολοφονηθεί, σφραγίζοντας τη μοίρα της κοινότητας και χαρακτηρίζοντας «την επαναστατική αυτοκτονία» το μόνο πιθανό επόμενο βήμα.

Οι περισσότεροι το δέχτηκαν χωρίς διαφωνία αλλά κάποιοι εξαναγκάστηκαν να πιούν το δηλητήριο.

Τα παιδιά, πάνω από 300, δηλητηριάστηκαν πρώτα και τα ηχητικά ντοκουμέντα που αργότερα ανακτήθηκαν από το FBI έχουν καταγράψει τις κραυγές του πόνου τους.

Μάλιστα, ορισμένοι γονείς δολοφόνησαν οι ίδιοι πρώτα τα παιδιά τους.

Όταν τα στρατεύματα της Γουιάνας έφτασαν στο σημείο το επόμενο πρωί, ανακάλυψαν τις σορούς.

Ένας μικρός αριθμός επιζώντων, κυρίως ανθρώπων που είχαν κρυφτεί κατά τη διάρκεια της δηλητηρίασης, έκανε την εμφάνισή του.

Ο Τζόουνς βρέθηκε νεκρός από πυροβολισμό και φαίνεται πως αυτοκτόνησε.