Πολύς αχός σηκώθηκε για την απόφαση του προέδρου Μπάιντεν να απονείμει χάρη στον γιο του όχι μόνο για όσα αδικήματα διέπραξε, αλλά και για όσα ενδεχομένως να διέπραξε, στη διάρκεια μιας δεκαετούς περιόδου. Ο Μπάιντεν έλεγε πάντα ότι δεν θα έκανε κάτι τέτοιο. Διαψεύδοντας τον εαυτό του, υπονόμευσε την αμερικανική Δικαιοσύνη για την οποία επέμενε πάντα ότι είναι ανεξάρτητη. Εδωσε επίσης την καλύτερη πάσα στον διάδοχό του: ποιος θα μπορέσει να κατηγορήσει τώρα τον Τραμπ όταν απονείμει κι αυτός με τη σειρά του χάρη στους πρωτεργάτες της εφόδου στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021;

Ολα αυτά τα επιχειρήματα είναι σωστά. Ενας Δημοκρατικός ηγέτης δεν μπορεί να αντιγράφει τις μεθόδους του αυταρχικού αντιπάλου του. Υπάρχει όμως ένα ζήτημα. Οταν αυτός ο αντίπαλος παραβιάζει κάθε ηθική τάξη, περιφρονεί όλους τους κανόνες και καταπατά οτιδήποτε και οποιονδήποτε στέκεται στον δρόμο του, η μόνη δυνατή αντίδραση είναι πράγματι να πηγαίνεις by the book; Στην υπονόμευση της δημοκρατίας με κάθε μέσον η μόνη πρέπουσα απάντηση είναι πράγματι η Βουλή ή υπάρχει και ο δρόμος;

Ο απερχόμενος αμερικανός πρόεδρος λειτούργησε ως πατέρας: μπορεί να θυσίασε την αξιοπρέπεια που πρέπει να έχει ο ηγέτης του ελεύθερου κόσμου, απήλλαξε όμως τον γιο του από την εκδικητική μήνι των φανατικών. Καλό είναι να λειτουργήσει τώρα και ως προστάτης των αδυνάμων. Η αρθρογράφος των New York Times Μισέλ Γκόλντμπεργκ του ζητεί να απονείμει χάρη σε όλους εκείνους – γιατρούς, φαρμακοποιούς και άλλους – που κινδυνεύουν να διωχθούν με βάση το Comstock Act, έναν νόμο του 1873 ο οποίος απαγορεύει την ταχυδρόμηση αντισυλληπτικών και χαπιών για αμβλώσεις. Μια τέτοια επιθετική πρωτοβουλία θα χαρακτηριστεί χωρίς αμφιβολία αυθαίρετη, προκλητική, ακόμη και αντιδημοκρατική. Στην πράξη, όμως, θα λειτουργήσει υπέρ της δημοκρατίας.

Ο απερχόμενος γάλλος πρωθυπουργός ακολούθησε μια διαφορετική προσέγγιση. Στην εκστρατεία της Ακροδεξιάς με υποκριτικό φιλολαϊκό χαρακτήρα, ο Μισέλ Μπαρνιέ απάντησε με αμυντικό τρόπο. Η Μαρίν Λεπέν προέβαλλε κάθε μέρα και μια καινούργια απαίτηση: στην αντιπολίτευση βρίσκεται, δεν είναι υποχρεωμένη να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Ο πρόεδρος της κυβέρνησης στην αρχή υποχωρούσε. Οταν όμως τέθηκε στο τραπέζι η τιμαριθμοποίηση των αυξήσεων των συντάξεων, στύλωσε τα πόδια. «Ως εδώ» είπε. «Υπάρχει και αξιοπρέπεια».

Το πιθανότερο είναι ότι σήμερα ο Μπαρνιέ θα πέσει. Θα σώσει την αξιοπρέπειά του, αλλά η Ακροδεξιά θα κάνει ακόμη ένα βήμα προς την ανάληψη της εξουσίας – με δημοκρατικά μέσα, εννοείται. Υπήρχε άλλος δρόμος; Μπορούσε ο Μπαρνιέ να αποφύγει την παγίδα της αντιπάλου του δείχνοντας μεγαλύτερη προνοητικότητα, μεγαλύτερη ευελιξία ή έστω μεγαλύτερη πονηριά; Μπορούσε η Αριστερά, από την πλευρά της, να υποστηρίξει τις θέσεις της χωρίς να αλείψει με βούτυρο το ψωμί της Ακροδεξιάς;

Η αξιοπρέπεια δεν είναι αποκλειστικά μια ηθική έννοια. Εχει και πολιτικό χαρακτήρα.

Τελευταία Νέα