Μέσα σε μόλις τρεις ημέρες, τζιχαντιστές κατέλαβαν τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας, το Χαλέπι, μετά την εντυπωσιακή κατάρρευση των κυβερνητικών δυνάμεων που είναι πιστές στον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ.

Επικεφαλής της επίθεσης ήταν ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζουλάνι, ο οποίος βρίσκεται επικεφαλής της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), μιας ομάδας που έχει γίνει η ισχυρότερη ένοπλη δύναμη της αντιπολίτευσης στη Συρία.

Ο αλ Τζουλάνι βρίσκεται στο επίκεντρο καθώς οι δυνάμεις του προσπαθούν να εδραιώσουν τον έλεγχο του Χαλεπιού και να καταλάβουν περισσότερα εδάφη στη Συρία.

Παρελθόν

Γεννήθηκε ως Αχμέντ Χουσεΐν αλ Σαράα το 1982 στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας, όπου ο πατέρας του εργαζόταν ως μηχανικός πετρελαίου.

Η οικογένεια επέστρεψε στη Συρία το 1989 και εγκαταστάθηκε κοντά στη Δαμασκό.

Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τον χρόνο του στη Δαμασκό πριν από τη μετακίνησή του το 2003 στο Ιράκ, όπου εντάχθηκε στην Αλ Κάιντα στο Ιράκ.

Συνελήφθη από τις αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ το 2006 και κρατήθηκε για πέντε χρόνια, ενώ αργότερα ο αλ Τζουλάνι ανέλαβε την ίδρυση του παραρτήματος της αλ Κάιντα στη Συρία, του Μετώπου αλ Νούσρα, το οποίο αύξησε την επιρροή του στις περιοχές που ελέγχονται από την αντιπολίτευση, ιδίως στην Ιντλίμπ.

Σχέσεις με Αλ Κάιντα και ISIS

Ο αλ-Τζουλάνι συντονίστηκε εκείνα τα πρώτα χρόνια με τον Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, επικεφαλής του «Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ» της αλ-Κάιντα, το οποίο αργότερα έγινε ISIS.

Τον Απρίλιο του 2013, ο αλ Μπαγκντάντι ανακοίνωσε ξαφνικά ότι η ομάδα του έκοβε τους δεσμούς με την αλ Κάιντα και θα επεκτεινόταν στη Συρία, καταπίνοντας ουσιαστικά το Μέτωπο αλ Νούσρα.

Ο Αλ Τζουλάνι απέρριψε αυτή την αλλαγή, διατηρώντας την πίστη του στην Αλ Κάιντα.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης τηλεοπτικής του συνέντευξης το 2014, δήλωσε στο Al Jazeera ότι η Συρία θα πρέπει να κυβερνηθεί σύμφωνα με την ερμηνεία της ομάδας του για τον «ισλαμικό νόμο» και ότι οι μειονότητες της χώρας, όπως οι χριστιανοί και οι Αλαουίτες, δεν είναι ευπρόσδεκτοι.

Επικέντρωση στη Συρία και διάσπαση από την Αλ Κάιντα

Τα επόμενα χρόνια, ο αλ Τζουλάνι φάνηκε να αποστασιοποιείται από το σχέδιο της Αλ Κάιντα για την ίδρυση ενός «παγκόσμιου χαλιφάτου» σε όλες τις χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, και φαίνεται να επικεντρώνεται αντ’ αυτού στην οικοδόμηση της ομάδας του εντός των συνόρων της Συρίας.

Η διάσπαση φάνηκε να είναι μια προσπάθεια, σύμφωνα με τους αναλυτές, να τονίσει τις εθνικές, και όχι τις υπερεθνικές, φιλοδοξίες της ομάδας του στις ομάδες στην Ιντλίμπ.

Στη συνέχεια, τον Ιούλιο του 2016, το Χαλέπι έπεσε στο καθεστώς και οι ένοπλες ομάδες εκεί άρχισαν να κατευθύνονται προς το Ιντλίμπ, το οποίο εξακολουθούσε να ελέγχεται από την αντιπολίτευση.

Περίπου την ίδια εποχή, ο αλ Τζουλάνι ανακοίνωσε ότι η ομάδα του είχε αλλάξει σε Τζαμπχάτ Φατέχ αλ Σαμ.

Μέχρι τις αρχές του 2017, χιλιάδες μαχητές κατέφθασαν στο Ιντλίμπ φεύγοντας από το Χαλέπι και ο αλ Τζουλάνι ανακοίνωσε τη συγχώνευση ορισμένων από αυτές τις ομάδες με τη δική του για να σχηματίσουν την HTS.

Τρομοκρατική οργάνωση

Υπό την ηγεσία του, το HTS έχει εμπλακεί σε πολυάριθμες επιθέσεις κατά των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένης της πολιορκίας και της κατάληψης σημαντικών στρατιωτικών θέσεων, καθώς και της εμπλοκής σε συγκρούσεις με άλλες μαχητικές παρατάξεις

Η HTS ευθύνεται για απώλειες αμάχων λόγω βομβαρδισμών, επιθέσεων σε κυβερνητικά εδάφη και άλλων βίαιων ενεργειών. Πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις οδήγησαν στον εκτοπισμό αμάχων και στην καταστροφή υποδομών.

Η HTS έχει επίσης κατηγορηθεί για τη διάπραξη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης απαγωγών, βασανιστηρίων και εκτελέσεων ατόμων που θεωρούνται αντίπαλοι.

Ο αλ Τζουλάνι και η HTS έχουν χαρακτηριστεί ως τρομοκρατικές οργανώσεις από τα Ηνωμένα Έθνη, τις ΗΠΑ και την ΕΕ, λόγω των δεσμών τους με την Αλ Κάιντα, της εξτρεμιστικής ιδεολογίας και των βίαιων τακτικών τους.

Αναπροσαρμογή της εικόνας

Παρά το αμφιλεγόμενο και βίαιο ιστορικό του, ο αλ Τζουλάνι έχει κατά καιρούς παρουσιάσει τον εαυτό του ως ρεαλιστή ηγέτη, εστιάζοντας στη διακυβέρνηση και τη διαχείριση εδαφών που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της HTS.

Το καλοκαίρι του 2020, ο έκανε συχνές δημόσιες εμφανίσεις στην περιοχή του Ιντλίμπ σε μια προσπάθεια να κερδίσει την υποστήριξη του πληθυσμού.

Η αναπαραγωγή βίντεο από τα μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με τον HTS αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια των μέσων του 2020, με πολλαπλά βίντεο να δημοσιεύονται καθημερινά.

Φαίνεται λοιπόν πως τα τελευταία χρόνια καταβάλει προσπάθεια να εδραιώσει την εικόνα μία νομιμοποιημένης πολιτικής φιγούρας.