Πώς να φροντίσετε ένα άτομο με άνοια τα Χριστούγεννα

Συγκεντρώσεις στο σπίτι παρέα με συγγενείς και φίλους, ανταλλαγή δώρων που σηματοδοτούν το νοιάξιμο και τη στοργή, ελεύθερος χρόνος για τα αγαπημένα μας πρόσωπα: τα Χριστούγεννα σημαίνουν πολλά για καθέναν από εμάς και στις περισσότερες περιπτώσεις η προσμονή τους γεμίζει με αισιοδοξία και ζεστασιά την καθημερινότητά μας. Για τους φροντιστές εντούτοις ανθρώπων με άνοια η περίοδος αυτή δεν είναι τόσο βελούδινη, καθώς έχουν πολύ περισσότερα να φροντίσουν και να ρυθμίσουν…

Για τον λόγο αυτόν η Εταιρεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ στη Βρετανία (Alzheimer’s Society) με τη βοήθεια των μελών της έχει δημιουργήσει έναν οδηγό επιβίωσης για τους φροντιστές, ώστε να περάσουν όσο το δυνατόν καλύτερα τόσο τα άτομα που φροντίζουν όσο και οι ίδιοι.

Τα μυστικά του στολισμού

H διακόσμηση του σπιτιού με το χριστουγεννιάτικο δέντρο αλλά και τα γενικότερα στολίδια δεν χρειάζεται να γίνεται μεμιάς. Προτιμήστε τον σταδιακό στολισμό, ώστε τα άτομα με άνοια να μην αισθανθούν αιφνιδιασμένα από την αλλαγή του περιβάλλοντός τους. Μάλιστα, στο σχετικό φόρουμ της Εταιρείας μία εκ των φροντιστών μοιράστηκε την εξής εμπειρία: Στόλισε το δέντρο ήδη από την 1η Δεκεμβρίου, γεγονός που χαροποίησε ιδιαίτερα την ασθενή που φροντίζει.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι με τον τρόπο αυτόν τής έδωσε τον χρόνο να προσαρμοστεί. «Της αρέσει ιδιαίτερα το παλιό στεφάνι που έχει εδώ και χρόνια, ακόμα και αν δεν το αναγνωρίζει» σημείωσε η ίδια.

Διατηρήστε το περιβάλλον απλό και οικείο

Τα άτομα με άνοια μπορεί να αισθάνονται υπερβολικά φορτισμένα την περίοδο των Χριστουγέννων. Συνεπώς, είναι κρίσιμο να διατηρηθούν η ρουτίνα και οι χαμηλοί τόνοι, βοηθώντας έτσι το αγαπημένο σας πρόσωπο να μείνει όσο πιο χαλαρό γίνεται.

Στο πλαίσιο αυτό η λήψη των γευμάτων σε τακτές ώρες και σε οικείο περιβάλλον θα βοηθήσει να περιοριστεί κάθε πιθανή σύγχυση. Ενδεικτική είναι η εμπειρία που παραθέτει ένα ακόμα μέλος του φόρουμ, η Jaymor, η οποία φροντίζει τον σύζυγό της που έχει διαγνωστεί με άνοια. Οπως μοιράζεται, πέρυσι τέτοια εποχή «οι διακοσμήσεις, τα χριστουγεννιάτικα φαγητά και τα καλούδια μπέρδεψαν τον σύζυγό μου και τον έκαναν πιο ανήσυχο από ό,τι ήταν ήδη». Πάντως, τα παιδιά του είχαν προβλέψει να του προσφέρουν δώρα, χωρίς όμως περιτύλιγμα. Τα γλυκίσματα που του αρέσουν, και είναι συνηθισμένος να τα λαμβάνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα δέχθηκε με χαρά. Αντιθέτως, τα ρούχα που του χάρισαν, τακτοποιήθηκαν στα συρτάρια του χωρίς εκείνος καν να το αντιληφθεί.

Επενδύστε στη συμμετοχή τους

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να συμμετάσχουν τα άτομα με άνοια στο εορταστικό κλίμα. Μπορούν να βοηθήσουν για παράδειγμα στο στήσιμο της φάτνης, στο κρέμασμα στολιδιών στο δέντρο, ως και στην πραγματοποίηση αγορών εν όψει των γιορτών. Επίσης, η αναπαραγωγή χριστουγεννιάτικης μουσικής, εποχικά τραγούδια και κάλαντα είναι ακόμα ένας απλός τρόπος να μπουν οι ασθενείς στο εορταστικό κλίμα.

H ιστορία της Soobee, της οποίας η μητέρα πάσχει από Αλτσχάιμερ, είναι ενδεικτική, αποδεικνύοντας πως υπάρχουν πολλοί εναλλακτικοί τρόποι για να βοηθήσουμε τα άτομα με άνοια να απολαύσουν τα Χριστούγεννα. Η χαρά της, όπως περιγράφει, ήταν κάθε χρόνο να στέλνει κάρτες με ευχές. Ωστόσο πλέον μετά βίας μπορεί να γράψει το όνομά της σε μία κόλλα χαρτί. Αυτό πάντως ήταν αρκετό για τη Soobee. Εκτύπωσε την υπογραφή της σε πολλά αντίτυπα τα οποία κόλλησαν μαζί στις ευχετήριες κάρτες. Ετσι συνολικά έστειλαν 25.

Δημιουργήστε μια ασφαλή ζώνη

Οταν συγκεντρώνονται πολλοί καλεσμένοι στο σπίτι, τα άτομα με άνοια είναι πιθανόν να απορρυθμιστούν. Η μία λύση είναι να ζητήσετε από συγγενείς και φίλους να μοιράσουν τις επισκέψεις τους κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Μια άλλη λύση είναι να ορίσετε ένα δωμάτιο στο σπίτι ως «ήσυχη περιοχή», όπου το αγαπημένο σας πρόσωπο μπορεί να αποσυρθεί και να χαλαρώσει. Για ορισμένους η χρήση ακουστικών, ακούγοντας τη μουσική της αρεσκείας τους και αποκλείοντας έτσι τους λοιπούς θορύβους, τους κάνει να νιώσουν πιο ήρεμοι.

«Σκαλίστε» τις αναμνήσεις

Είτε πρόκειται για ένα παλιό τραγούδι που τους άρεσε είτε για μια κλασική χριστουγεννιάτικη ταινία, βρείτε κάτι που μπορεί να μεταδώσει το εορταστικό πνεύμα. Η δημιουργία ενός οικογενειακού άλμπουμ φωτογραφιών ή ενός κουτιού αναμνήσεων θα μπορούσε να είναι ένας ωραίος τρόπος για να περάσετε χρόνο μαζί με το άτομο που φροντίζετε.  Οπως πάντως σημειώνουν οι ειδικοί της Εταιρείας, υπάρχει η πιθανότητα να υπάρχουν πράγματα που το άτομο με άνοια δεν επιθυμεί να αναπολεί, όπως ανατρεπτικά γεγονότα και άνθρωποι που του λείπουν.

Προσοχή στο φαγητό

Ενα γεμάτο πιάτο μπορεί να είναι τρομακτικό για κάποιον που αντιμετωπίζει δυσκολίες στο φαγητό, γι’ αυτό και είναι σημαντικό να μην υπερφορτώνουμε τα άτομα με άνοια. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι πρακτικό να προσφέρονται μεζέδες που τρώγονται με το χέρι, διευκολύνοντας έτσι τη διαδικασία.  Τα όσα περιγράφει το μέλος του φόρουμ Υποστήριξης για την Ανοια, BarbGee, αποδεικνύουν πόσο προνοητικοί και ευέλικτοι γίνονται οι φροντιστές, με γνώμονα πάντα τη φροντίδα των αγαπημένων τους.  «Ο σύζυγός μου διαγνώστηκε με άνοια με σωμάτια Lewy πριν από περίπου 12 χρόνια και έκτοτε βρίσκει ολοένα και πιο ανησυχητικές τις αλλαγές στην κανονική μας ρουτίνα. Τα τελευταία χρόνια μένουμε μόνοι μας στο σπίτι και περνάμε τις γιορτές πολύ ήσυχα. Πέρυσι η ημέρα των Χριστουγέννων ήταν μια από τις “κακές” μέρες του και έτσι έμεινε στο κρεβάτι μέχρι την ώρα του τσαγιού. Ηθελε ομελέτα και αυτό ήταν το χριστουγεννιάτικο γεύμα μας».

Να είστε πάντα ένα βήμα πιο μπροστά

Προσπαθήστε να ελαχιστοποιήσετε τις περιπτώσεις στις οποίες το άτομο με άνοια πρέπει να θυμηθεί ονόματα. Μπορείτε κάθε φορά που καταφθάνει ένας καλεσμένος να υπενθυμίζεται το όνομά του στο πρόσωπο που φροντίζετε ή ζητήστε από τους ανθρώπους να συστηθούν. Η εκ των προτέρων συζήτηση με τα μέλη της οικογένειας, ιδίως με τα μικρότερα παιδιά, μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποφυγή στιγμών αμηχανίας.