Tυπικά και ουσιαστικά η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας δεν εργαλειοποιείται και δεν συνδέεται με την ισχύ της κυβερνητικής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Η αναθεώρηση του 2019 δεν επιτρέπει πια τη διάλυση της Βουλής αν ο προτεινόμενος υποψήφιος δεν πάρει τον απαιτούμενο αριθμό ψήφων. Αρκούν οι 151. Κι όμως. Η συζήτηση που ατύπως έχει ξεκινήσει με θέμα την εκλογή ΠτΔ ήδη εγγράφει ονοματολογία, στρατηγικές κομμάτων και αντιθέσεις στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο. Ενας τύπος σημειολογίας θα οδηγήσει σε πολιτικά γεγονότα. Οι πιο επικριτικοί στην κυβέρνηση βλέπουν μέχρι και πολιτική κρίση από τη διαδικασία. Οι πιο φιλικοί θεωρούν πως η διαδικασία εκλογής θα είναι αναίμακτη και θα επικυρώσει την πολιτική ηγεμονία Μητσοτάκη παρά τη φθορά.

Παρεμβάσεις

Είχαμε όμως παρεμβάσεις που έριξαν λάδι στη φωτιά. Πιο ηχηρές οι τελευταίες τρεις. Η επίσημη πρόταση της Νέας Αριστεράς μέσω του πρόεδρου της Αλέξη Χαρίτση που από το περιστύλιο της Βουλής πρότεινε με συγκεκριμένο σκεπτικό τον ανώτατο δικαστικό Χρήστο Ράμμο. Η άποψη του στελέχους του ΠΑΣΟΚ – μέλους του ΠΣ και εκ της ανανεωτικής πλευράς – Θόδωρου Μαργαρίτη πάλι για τον Ράμμο που είχε μάλιστα προηγηθεί και είχε πυροδοτήσει μια είδους δυσφορία στη Χαριλάου Τρικούπη. Η θέση του Αλέξη Τσίπρα – στο ΟΤ Forum και στον γράφοντα και τη συνάδελφο Ελένη Στεργίου – πως η ευθύνη και ένα είδος «θεσμικής απρέπειας» αποδίδεται σήμερα στον Πρωθυπουργό που οφείλει να εξηγήσει γιατί δεν – αν το πράξει τελικώς – προτείνει εκ νέου τη νυν ΠτΔ Κατερίνα Σακελλαροπούλου – αναφέρθηκε δε θετικά στον Ράμμο. Συμπλήρωσε πως θα είναι μείζον πολιτικό ζήτημα αν χάσει τη δεδηλωμένη.

Η ουσία είναι πως η προεδρολογία επισήμως δεν έχει ανοίξει και η νυν ΠτΔ διανύει τη θητεία της μέχρι και τυπικά τη 13η Μαρτίου του 2025. Μια σειρά πάλι γεγονότα έχουν εκ νέου συνδέσει τη διαδικασία με το σημερινό πολιτικό σκηνικό. Επί της ουσίας οι κυβερνώντες αφήνουν να διαρρεύσει πως η πρόταση θα καλύψει τους πάντες και αποφεύγουν να μιλήσουν με ονόματα, αφού η αποκλειστική προνομία είναι του Κυριάκου Μητσοτάκη (σοβαρή σημείωση: την πρόταση την κάνει ως επικεφαλής της κυβερνητικής πλειοψηφίας, αφού η διαδικασία είναι αποκλειστικώς κοινοβουλευτική και ο νέος Πρόεδρος ψηφίζεται από το σώμα της Εθνικής Αντιπροσωπείας). Οι πολιτικοί αντίπαλοι πάλι της κυβέρνησης λένε πως αν υπήρχε σενάριο ανανέωσης της νυν ΠτΔ θα είχε με έναν τρόπο διαρρεύσει και άρα η όποια ονοματολογία σήμερα βαρύνει τον Πρωθυπουργό. Οι ίδιοι συνδέουν το «ζύγισμα» στο πρόσωπο που επιχειρεί ο Μητσοτάκης με το είδος συμμαχιών και επούλωσης ρηγμάτων που θέλει να επιτύχει. Θα είναι πρόσωπο με καταβολή «κεντροδεξιά» και αναφορά παραταξιακή; Θα είναι προφανές πως θα στοχεύει στο δεξιό ρήγμα που έχει επέλθει στην κυβέρνηση και στα εν λόγω εκλογικά ακροατήρια.

Τάσεις

Εδώ πολλοί προσθέτουν το νέο δεδομένο της διαγραφής του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά από την ΚΟ της ΝΔ και από το κόμμα και τον κίνδυνο φυγόκεντρων τάσεων για τη γαλάζια παράταξη. Δεν υποτιμούν επίσης το περίπου 20% που διαμορφώνεται με όλες τις δημοσκοπήσεις δεξιά της Δεξιάς και που ενισχύει τη δυναμική του σήμερα σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Θα είναι, από την άλλη, επιλογή που θα στοχεύει στο Κέντρο ή ακόμη και στην Κεντροαριστερά; Θα δείχνει με αυτόν τον τρόπο πως ο Μητσοτάκης «μετράει» πολύ τον εν λόγω χώρο ενώ στρατηγικά θέλει να συνεχίσει να διεμβολίζει το κοινό αυτό δεδομένης και της ανάταξης του ΠΑΣΟΚ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η σημερινή θέση της Νέας Αριστεράς για τον Χρήστο Ράμμο προς το παρόν δημιουργεί συνθήκες πίεσης προς το ΠΑΣΟΚ. «Μην αξιοποιηθεί το “151” της νέας συνταγματικής πρόβλεψης για μια μονοκομματική επιλογή», είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος (ΟΤ Forum) απαντώντας θεσμικά και μην ανοίγοντας τα χαρτιά του παρά τις θετικές στάσεις της Κουμουνδούρου για τον Ράμμο.

Μια πιο μακρόπνοη ανάλυση θέλει την έκβαση από την εκλογή Πρόεδρου, τα εθνικά θέματα και το κοινωνικό εσωτερικό μέτωπο (ακρίβεια, στέγη κ.λπ.) να είναι οι τρεις σταθμοί για τον νέο πολιτικό κύκλο που θα έχει από δομικό ανασχηματισμό μέχρι σενάριο κάλπης. Εδώ θα φανεί τι δυνάμεις θα συγκρατήσει η κυβέρνηση, πόσο γρήγορα θα αναταχθεί – αν αναταχθεί – ένας πόλος στα κεντροαριστερά της και πώς θα συμπεριφερθούν οι δεξιοί δυσαρεστημένοι. Από κανέναν δεν διαφεύγει πάντως πως ένα πολιτικό γεγονός όπως οι ευρωκάλπες – που για όλους ήταν χαλαρής εκλογικής έκφρασης – αναδιέταξε όλο το πολιτικό σκηνικό. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να επιφέρει η εκλογή Πρόεδρου της Δημοκρατίας.