«H Συρία έχει ανταλλάξει έναν απεχθή δικτάτορα με ένα αβέβαιο μέλλον».
Τη διαπίστωση αυτή του «Economist» τη μοιράζονται οι περισσότεροι αναλυτές ανά τον κόσμο. Τη μοιράζονται και οι κυβερνήσεις – κάποιες από τις οποίες έπαιξαν ενεργό ρόλο στον συριακό εμφύλιο.
Οι τεκτονικές αλλαγές
και η αβεβαιότητα σε μια χώρα όπου συναντώνται τόσες δυνάμεις, κάνει τη Δαμασκό να είναι πολύ κοντά μας αν και τόσο μακριά.
Ποιος θα ξεχάσει το ντόμινο των εξελίξεων που ξεκίνησε στην Ευρώπη το 2015 με την άφιξη των μεγάλων μεταναστευτικών ροών;
Ηταν η θρυαλλίδα για τη δημιουργία ακραίων πολιτικών κομμάτων που βλέπουμε σήμερα να αποκτούν όλο και μεγαλύτερη δύναμη στη Γηραιά Ηπειρο.
Η Συρία είναι αυτή τη στιγμή
το πεδίο σύγκρουσης μεγάλων δυνάμεων – χαρακτηριστικό είναι πως οι εξελίξεις εκεί επηρεάζουν τον πόλεμο που διεξάγεται στο βορρά της Ευρώπης και απειλεί να διαχυθεί και σε άλλες χώρες.
Τώρα, μετά την ανατροπή του Ασαντ οι τζιχαντιστές αλλού «παίρνουν τα πάνω τους», όπως έγραψαν οι «New York Times» και άρα αναμένεται δυναμική επανεμφάνισή τους όχι μόνο στις χώρες της Μέσης Ανατολής αλλά ακόμα και σε ευρωπαϊκά κράτη;
Για περισσότερο από μια δεκαετία η Συρία εξάγει αστάθεια παρέχοντας καταφύγιο για εξτρεμιστές και στέλνοντας σε άλλες χώρες εκατομμύρια ανθρώπους που θέλουν να ξεφύγουν από τον πόλεμο.
Για περισσότερα από 40 χρόνια έχει συμμαχήσει με το Ιράν,
βοηθώντας στην ανάπτυξη ενός αντιδυτικού άξονα που εκτείνεται στη Μέση Ανατολή. Και για περισσότερο από 75 χρόνια έχει κάνει κεντρικό πυλώνα της πολιτικής της την εχθρότητα προς το Ισραήλ. Αυτές οι παλιές βεβαιότητες ξαφνικά αμφισβητούνται. Και είναι αμφίβολο ποιες θα τις αντικαταστήσουν.
Ο κομβικός ρόλος της Τουρκίας με την υποστήριξη μεγάλου μέρους των τζιχαντιστών και τις σχέσεις με τον νέο ισχυρό άνδρα της Συρίας Μοχάμεντ αλ-Γκολάνι, δίνει στην Αγκυρα αέρα περιφερειακής δύναμης. Θα τον εξαντλήσει άραγε μόνο στα νότια σύνορά της, εκεί όπου θέλει να διευθετήσει το φλέγον κουρδικό ζήτημα ή θα θελήσει να τον επιδείξει και αλλού;
Οι Αμερικανοί επιμένουν σε μια «συμπεριληπτική νέα κυβέρνηση»,
γνωρίζοντας πολύ καλά τις αντιπαλότητες που ξυπνάνε και τα εγκλήματα των τζιχαντιστών εναντίον θρησκευτικών μειονοτήτων στο πρόσφατο παρελθόν.
Η άφιξη του ισλαμικού τόξου στα παράλια της Μεσογείου είναι ένας λόγος να παρακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις στη Συρία.
Και βέβαια είναι τα εκατομμύρια Σύροι
που έφυγαν για να γλιτώσουν τις σκληρές και αιματηρές μάχες που γίνονταν στη χώρα τους.
Παρά τα καραβάνια των οχημάτων που ξεκίνησαν από την Τουρκία για να επιστρέψουν στη Συρία, μόλις ανετράπη ο Ασαντ, οι Σύροι που βρίσκονται στην Ευρώπη είναι πιο προσεκτικοί και λιγότερο αισιόδοξοι.
Σε πολλές χώρες βγήκαν στους δρόμους να πανηγυρίσουν την ανατροπή του καθεστώτος, όμως τώρα μπροστά τους έχουν μια δύσκολη απόφαση: να αφήσουν το μέρος όπου έπειτα από πολλές δυσκολίες έχουν αποκτήσει ρίζες ή να επιστρέψουν μεν στα σπίτια τους αλλά σε μια κατάσταση που δεν παρέχει καμία βεβαιότητα και ασφάλεια – κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει για αρκετό καιρό ακόμα.
Η Συρία μπορεί να είναι μακριά, είναι όμως και πολύ κοντά μας.
Το ντόμινο των επιπτώσεων από τις μεγάλες αλλαγές που συντελούνται εκεί θα είναι μεγάλο και θα διαρκέσει πολύ. Αλλος ένας πόλος έντασης στη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Πολύ μακριά και πολύ κοντά, ταυτόχρονα.
